Orman Sarmaşığı (Hedera helix), Araliaceae (Şimşirgiller) familyasına ait, çok yıllık, tırmanıcı ve yer örtücü özellikte bir süs bitkisidir. Genellikle dış mekân peyzajında tercih edilen bu bitki, dayanıklılığı, düşük bakım ihtiyacı ve geniş yayılma kapasitesi sayesinde oldukça popülerdir.
Genel Özellikler
| Özellik | Bilgi |
|---|---|
| Bilimsel Adı | Hedera helix |
| Yaygın Adları | Orman Sarmaşığı, İngiliz Sarmaşığı |
| Familya | Araliaceae |
| Menşei | Avrupa ve Batı Asya |
| Bitki Tipi | Tırmanıcı ve/veya yer örtücü, çok yıllık |
| Yaprak Özelliği | Elsi ya da yumurta biçimli, koyu yeşil ya da alacalı |
| Çiçeklenme | Nadir; küçük sarımsı-yeşil çiçekler, sonbaharda |
| Tırmanma Mekanizması | Havadaki tutunucu kökçüklerle yüzeylere yapışarak gelişir |
Yetiştirme Koşulları
| Faktör | Açıklama |
|---|---|
| Işık | Gölge – yarı gölge ortamları sever; doğrudan güneşten kaçınmalıdır |
| Toprak | Geçirgen, organik madde açısından zengin ve hafif asidik (pH 6–7) |
| Su Gereksinimi | Orta düzey; aşırı sulama kök çürüğüne yol açabilir |
| Sıcaklık | –10 °C’ye kadar dayanıklı; ılıman bölgelerde yıl boyunca dış mekânda yetiştirilebilir |
| Nem | Orta – yüksek; düşük nemde yaprak uçları kuruyabilir |
Kullanım Alanları
-
Peyzajda: Duvar, çit ve zemin kaplaması
-
Erozyon Kontrolü: Toprak tutucu olarak yamaçlarda
-
İç Mekân: Saksı veya askılı süs bitkisi olarak sınırlı alanlarda
-
Ekolojik Değer: Arılar için geç sezon nektar kaynağı
Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Aşırı yayılmacı olabilir: Kontrolsüz büyüme, diğer bitkilere zarar verebilir.
-
Yüzeylere zarar riski: Eski yapıların duvarlarında tutunurken zarar verebilir.
-
Toksisite: Yaprakları ve meyveleri insanlar ve bazı hayvanlar için hafif derecede zehirlidir.
Türkiye`de Üretim Durumu
| Kriter | Açıklama |
|---|---|
| Üretim Şekli | Saksılı veya açık alanda köklendirilmiş çeliklerle üretilir |
| Üretim Bölgeleri | Sakarya, Yalova, İzmir, Bursa, Antalya gibi ılıman ve nemli bölgelerde süs bitkisi üretim seralarında yoğun olarak yetiştirilir |
| Ticari Kullanım | Belediyeler, peyzaj firmaları, yapı marketleri (Koçtaş, Bauhaus), toptan süs bitkisi satıcıları |
| Üretim Malzemesi | Yarı odunsu gövde çelikleriyle çoğaltılır; hızlı köklenir ve maliyeti düşüktür |
| Talep Durumu | Yer örtücü ve tırmanıcı ihtiyaçları nedeniyle özellikle kamu projelerinde sıklıkla talep edilir |
| İhracat Potansiyeli | Avrupa ve Orta Doğu ülkelerine saksılı süs bitkisi olarak ihracat yapılabilmektedir |
Neden Tercih Edilir?
-Gölgeye dayanıklı nadir türlerden biridir.
-Kışın yaprak dökmez, herdem yeşildir.
-Erozyon önleyici ve yüzey kaplayıcıdır.
-Hızlı gelişir ve düşük bakım ister.
-Zararlılara karşı nispeten dayanıklıdır.