Cam Güzeli (Impatiens walleriana); gölgeli alanları renklendiren, sürekli çiçek açan, parlak yapraklı ve renkli çiçekli bir süs bitkisidir. Sıcak ve nemli ortamlarda hızlı büyür, pembe, kırmızı, mor ve beyaz gibi çok çeşitli renklere sahiptir. Saksıda, bordürlerde ve yarı gölge alanlarda sıkça kullanılır.
Botanik Özellikler
Özellik
Açıklama
Bilimsel Adı
Impatiens walleriana
Aile
Balsaminaceae (Dokunbangiller)
Yaygın Adları
Cam güzeli, sabırsız çiçeği, impatiens
Anavatanı
Doğu Afrika (özellikle Tanzanya, Mozambik)
Bitki Türü
Yarı gölge seven, çok yıllık ancak soğukta tek yıllık davranan otsu süs bitkisi
Boyut
Genellikle 20–50 cm arasında; sarkıcı türlerde 80 cm’ye kadar ulaşabilir
Yapraklar
Parlak, oval, koyu yeşil ya da hafif kızılımsı; kenarları dişlidir
Çiçekler
Tek katlı, katmerli, büyük veya küçük yapılı; geniş renk skalasına sahiptir
Bahçe alanlarında grup hâlinde renkli örtü bitkisi olarak kullanılır
Peyzaj Uygulaması
Parklarda, gölge alanlarda çiçek parterleri oluşturmak için idealdir
Sarkık Türler
Asma saksılarda dekoratif kullanıma uygundur
Öne Çıkan Çeşitler
Çeşit / Seri
Özellik
Super Elfin serisi
Kompakt, küçük ama yoğun çiçekli tür
Accent serisi
Renk skalası geniş, bahçe için dayanıklı
Infinity serisi
Büyük çiçekli, sıcak ve nemli iklime toleranslı
Tempo serisi
Hızlı çiçeklenir, mevsimlik üretimde avantaj sağlar
Sakata Sunpatiens®
Güneşe dayanıklı özel hibrit serisi (geleneksel cam güzeline göre daha dirençlidir)
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Aşırı sulama kök çürüklüğüne yol açar. Toprağın hafif nemli kalması yeterlidir.
Direkt güneşe maruz kalırsa yaprak ve çiçeklerde solma, yanık izleri oluşur.
Yeterince ışık almazsa uzun ve cılız gövdelerle gelişir (boğum arası uzar).
Soğuk rüzgar veya hava akımı bitkiyi strese sokabilir.
Sık dikim, nem birikimi ile birlikte mantar hastalıklarını tetikler.
Genel Üretim Bilgisi
Cam güzeli, Türkiye’de süs bitkisi sektöründe özellikle ilkbahar-yaz mevsimlik fide üretiminde önemli yere sahip bir türdür. Tohumla ve çelikle kolay üretilebilmesi, farklı renk seçeneklerinin bulunması ve yarı gölge alanlara uygunluğu nedeniyle peyzajda ve saksı satışlarında sıkça tercih edilir.
Üretim Bölgeleri ve Yaygınlık
Bölge/Bölüm
Üretim Özelliği
Yalova – Altınova
Türkiye’nin fide üretim merkezlerinden biri; seralarda fide ve saksı üretimi yaygın
İzmir – Bayındır
Mevsimlik çiçeklerin merkezi; cam güzeli özellikle yer örtücü olarak yetiştirilir
Antalya – Aksu/Serik
Serada erken üretim ve fide yetiştiriciliği yapılır
Sakarya – Arifiye
Bahar sezonu için fide üretimi gerçekleştirilir
Bursa – Karacabey
Fide ve saksılık çiçek üretimi yapılan bölgelerden biri
Ticari Kullanım ve Pazar Yapısı
Kullanım alanı: Belediyeler (park, refüj), peyzaj firmaları, sera ve fide üreticileri, hobi bahçeleri
Satış şekli: Fide tepsisiyle (plug) ya da çiçekli saksı hâlinde satış
Tohum tedariki: Yerli hibrit serilerden ziyade genellikle ithal hibrit tohumlar kullanılmaktadır (örnek: Super Elfin, Accent, Tempo serileri)
Tüketim dönemi: Nisan – Temmuz arasında yoğun talep olur
Üretimde Dikkat Edilen Faktörler
Üretim genellikle tohumla başlatılır, 8–10 haftalık gelişim süreci sonrası satışa sunulur.
Sera ortamı: 20–24 °C sıcaklık, %70 nem, ışık kontrollü
Fide döneminde damping off (kök boğazı çürüklüğü) ve mantar hastalıklarına karşı fungusit önlemleri alınır.
Türkiye Üretimine Uygun Özellikleri
Yarı gölge alanlara uygunluğu nedeniyle Türkiye’nin kuzey bölgelerinde (Marmara, Karadeniz) bahçe peyzajında çok kullanılır.
Çeşitli renklere sahip olması, kent estetiği için tercih edilmesini sağlar.
Geniş üretici altyapısı sayesinde fide temini kolaydır.
