Genel Bilgiler
Madagaskar kökenli, dikenli gövdeye ve renkli brakte yapraklara sahip, sukulent özellikli çok yıllık bir süs bitkisidir. Az su isteyen, sıcak ve güneşli ortamları seven bu bitki, saksıda ya da bahçelerde dekoratif amaçla yetiştirilir. İçeriğinde tahriş edici sütlü özsu bulunur.
Özellik
Açıklama
Bilimsel Adı
Euphorbia milii
Aile
Euphorbiaceae (Sütleğengiller)
Yaygın Adları
Dikenler Tacı, Crown of Thorns, Krist Bitkisi
Anavatanı
Madagaskar
Bitki Türü
Çok yıllık, çalı formunda, sukulent özellikli
Maksimum Boy
30 cm – 1.5 m (iklim ve bakım koşullarına göre değişir)
Yaprak Rengi/Şekli
Oval, etli, parlak yeşil
Çiçek Renkleri
Kırmızı, pembe, sarı, beyaz (aslında renkli brakte yapraklardır)
Gövdedeki Özellik
Yoğun dikenlidir; beyaz sütlü özsu taşır (tahriş edici)
Koku
Kokusuzdur
Toksisite
Zehirlidir – sütlü özsu ciltte tahrişe, ağız yoluyla alındığında zehirlenmeye neden olabilir
Büyüme ve Gelişim Özellikleri
Özellik
Açıklama
Büyüme Hızı
Orta – sıcak ve güneşli ortamda daha hızlı gelişir
Ömür
Uygun koşullarda yıllarca yaşayabilir
Çiçeklenme Süresi
Uygun bakımda yıl boyunca çiçeklenebilir
Çiçek Yapısı
Renkli brakteler çiçeğin etrafını sarar; asıl çiçek küçüktür
Gövde Yapısı
Kalın, sukulent dokulu, yoğun dikenli
Yaprak Dökümü
Strese (soğuk, sulama hatası) bağlı yaprak dökümü olabilir
Kullanım Alanları
Kullanım Yeri
Açıklama
İç Mekan
Güneş gören pencere kenarlarında tercih edilir
Dış Mekan
Don olmayan bölgelerde balkon, teras, bahçe sınır bitkisi olarak
Peyzaj
Renkli çiçekleri nedeniyle süs amaçlı; dikenleri koruyucu çit etkisi sağlar
Saksı Bitkisi
En yaygın kullanım biçimi
Kuraklık Bahçeleri
Sukulent özelliği nedeniyle az su isteyen tasarımlarda kullanılır
Bakım Kolaylığı
Faktör
Açıklama
Işık İsteği
Tam güneş veya parlak ışık
Su İsteği
Az – toprağın tamamen kuruması beklenmeli
Toprak
Kumlu, geçirgen, hafif kaktüs toprağı
Gübreleme
İlkbahar–yaz döneminde ayda bir kez düşük doz
Budama
Şekil verme ve hastalıklı dalların kesilmesi yeterli
Saksı Değişimi
Her 2–3 yılda bir, ilkbaharda yapılması önerilir
Zararlılara Dayanımı
Orta – bazı zararlılara karşı hassas olabilir (ör. unlu bit)
Adaptasyon ve Dayanıklılık
Faktör
Durum
Kuraklığa Dayanım
Yüksek
Neme Dayanım
Düşük – aşırı nemde mantar riski artar
Soğuğa Dayanım
Düşük – don olaylarından etkilenir (sıcaklık 10 °C altına düşmemeli)
Rüzgâra Dayanım
Orta – çok kuvvetli rüzgârda gövde kırılabilir
İç Mekan Uyumu
Uyumlu – ışık yeterliyse evde yetiştirilebilir
Türkiye’de Üretim ve Kullanım Durumu
Başlık
Açıklama
Yetiştirme Amacı
Peyzaj süs bitkisi, ev içi dekoratif bitki
Ticari Üretim Durumu
Küçük-orta ölçekli üreticiler tarafından yapılmaktadır
Yaygınlık
Orta – Özellikle iç mekan süs bitkileri arasında tanınır
Üretim Şekli
Çelikle çoğaltma – örtü altı üretimi (sera)
Fide Temini
Yerli üreticilerden veya ithal tohum/çelikle
Satış Şekli
Saksı içinde köklü bitki olarak Online, çiçekçi ve bahçe marketlerinde bulunur
Ana Üretim Bölgeleri
Antalya, Yalova, İzmir, Mersin, Adana (süs bitkileri üretim bölgeleri)
İklim Uyumu
Akdeniz ve Ege kıyı şeridinde açık alanda; iç bölgelerde saksıda
İç Mekân Tercihi
Geniş yaprakları ve dikenli yapısı nedeniyle iç mekân süslemelerinde kullanılır
İhracat Potansiyeli
Düşük – daha çok iç piyasaya yönelik üretim
Türkiye’de Dikenler Tacı Nerelerde Görülür?
Balkon ve teraslar: Rüzgâr almayan, güneşli alanlarda
Peyzaj projeleri: Akdeniz tipi bahçelerde, kurakçıl (xeriscape) uygulamalarda
İç mekân süslemesi: Güneşli pencere önü ya da serin giriş hollerinde
Bahçe merkezleri / fidanlıklar: Özellikle ilkbahar – yaz dönemlerinde satışta
Yerel Üretim Hakkında Notlar
Antalya ve Yalova, Türkiye’de süs bitkileri üretiminde önde gelen bölgelerdir. Bu bölgelerde küçük-orta ölçekli seralarda Euphorbia milii üretimi yapılmaktadır.
Sera ortamında üretilen çelikler ilkbaharda köklendirilir, yazın saksıya alınır.
Türkiye’de özellikle renkli çiçekli varyeteleri (kırmızı, pembe, sarı brakte) tercih edilmektedir.
İç mekâna uygunluğu nedeniyle mobilya/peyzaj dekorasyon şirketleri tarafından talep görür.