Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Fıstık Kaktüs (Euphorbia lactea `Cristata`) 
Fıstık kaktüs, dalgalı ve tarağı andıran renkli gövdesiyle dikkat çeken, dekoratif amaçla yetiştirilen bir sukkulent türüdür. Genellikle başka bir kaktüs türü üzerine aşılanarak üretilir. Zehirli sütü nedeniyle dikkatli bakım gerektirir. Işık seven, ancak doğrudan güneşten korunması gereken, iç ve dış mekân süs bitkisidir.

Özellik Açıklama
Bilimsel Adı Euphorbia lactea `Cristata`
Ailesi Euphorbiaceae (Sütleğengiller)
Yaygın Adlar Fıstık kaktüs, Kristal kaktüs, Korallı sütleğen
Kökeni Hindistan kökenlidir, ancak hibrit formu tropikal ve subtropik bölgelerde üretilir.
Bitki Tipi Sukkulent, yaprak dökmeyen, dekoratif kaktüs görünümlü
Yaşam Süresi Çok yıllık

Morfolojik Özellikler

  • Yapısı: Dalgalı, tarağı andıran ve sıklıkla renkli gövdeye sahip, genellikle düz olmayan kenarlara sahip sıralı çıkıntılar.

  • Renk: Yeşilden mora, pembe ve krem tonlara kadar değişebilir. Renkler, ışık yoğunluğuna göre değişebilir.

  • Gövde: Genellikle başka bir kaktüs üzerine aşılanarak satılır (örneğin Euphorbia neriifolia veya Hylocereus).

  • Sütlü sıvı: Gövde kesildiğinde tahriş edici, zehirli beyaz bir süt salgılar.

İklim ve Işık İsteği

Koşul Gereksinim
Sıcaklık 18–30 °C arası idealdir. Soğuklara karşı çok hassastır.
Işık Parlak, dolaylı ışık; sabah güneşi alabilir. Direkt öğle güneşi zarar verebilir.
Nem Düşük ila orta; aşırı nem çürümeye neden olabilir.
Don Toleransı Yoktur; donlardan korunmalıdır.

Zehirli Özelliği

  • İnsan ve hayvanlar için zehirlidir. Beyaz sütü ciltte tahrişe ve gözde ciddi zarara yol açabilir.

  • Çocuklardan ve evcil hayvanlardan uzak tutulmalıdır.

Dekoratif Kullanım

  • İç mekânda pencere kenarlarında, balkonlarda ve masa üstlerinde göz alıcı bir süs bitkisidir.

  • Bonsai tarzı şekillendirmelere uygundur.

  • Renkli formuyla koleksiyon bitkileri arasında popülerdir.

Türkiye’de Fıstık Kaktüs Üretimi – Örnekler

  • Rize – Hüseyin Dilsiz
    Rize’de kurduğu sera sayesinde 500’den fazla kaktüs çeşidi yetiştiriyor. Özellikle Karadeniz ikliminde bu bitkinin yetişebileceğini kanıtlamış ve çevre illere de satış gerçekleştirmiştir.

  • Trabzon (Maçka) – Dursun Akyüz
    İstanbul’dan gelip Maçka`da bir sera kuran bir girişimci, 20 çeşitten oluşan 8.000’e yakın kaktüs üretimine başlamış. Kök çoğaltma yöntemiyle ekim yaparak ticari büyüme adımları atmaktadır.

  • Trabzon – Sera Girişimi
    Trabzonlu bir girişimci daha küçük ölçekli bir sera kurarak hobiyle başladığı üretimi ticarete taşımıştır

Neden Türkiye’de Artıyor?

  1. İklim Avantajı

    • Özellikle Karadeniz’in nemli ama sıcaklık dalgalanmalarının az olduğu bölgelerinde bitkinin iyi performans gösterdiği gözlemleniyor.

  2. Sera Teknolojisinin Yaygınlaşması

    • Küçük ölçekli saksılı üretimler, seralarda kolayca uygulanabiliyor. Hobiyle başlayanların ticarete dönüşünü sağlıyor.

  3. Çoğaltma Kolaylığı

    • Kök ya da aşı kullanılarak hızlı çoğaltma mümkün. Bu da üretim maliyetlerini düşürüyor .

Genel Değerlendirme

  • Üretim genellikle küçük ölçekli: birkaç yüz – birkaç bin bitki düzeyinde.

  • Koordineli büyük ölçekli ticari üretim eş zamanlı bir sektör hâlinde değil, ancak örnek teşkil eden girişimler bulunuyor.

  • Sera-kök çoğaltma yöntemiyle potansiyel olarak diğer bölgelerde de yaygınlaşma ihtimali yüksek.

İlaç Önerileri