Genel Bilgiler Fenbuconazole , ergosterol biyosentezini engelleyen sistemik bir fungisittir. Mantar hücre zarının yapısını bozan etkisiyle patojenin büyümesini ve çoğalmasını durdurur. Özellikle karaleke , külleme , antraknoz , pas , monilya gibi hastalıklara karşı etkili bir şekilde kullanılır.
Genel ve Teknik Bilgiler
Özellik Açıklama
Kimyasal Adı α-(2-(4-Phenylphenyl)ethyl)-1H-1,2,4-triazole-1-ethanol
Ticari Sınıfı Sistemik Fungisit
Kimyasal Sınıfı Triazoller (DMI – Demethylation Inhibitor)
Etki Mekanizması Ergosterol biyosentez inhibitörü (Sterol demetilasyonu inhibisyonu – DMI)
Etkili Olduğu Patojenler Yaprak lekeleri, pas, külleme, antraknoz, alternarya, monilya vb.
Formülasyon Türleri EC (Emülsiyon Konsantre), SC (Süspansiyon Konsantre), WG (Suda Dağılabilir Granül)
Sistemiklik Yarı sistemik / sistemik – yaprak dokularına nüfuz eder
Kullanım Amacı Koruyucu ve tedavi edici amaçlı fungisit uygulamaları
Direnç Grubu (FRAC Kodu) 3 (DMI – Demethylation Inhibitors / Triazoles)
Kimyasal Özellikleri
Özellik Değer / Bilgi
Moleküler Formülü C₁₉H₁₇N₃O
Moleküler Ağırlık 303.36 g/mol
Fiziksel Görünüm Beyaz – açık sarı kristalimsi katı
Ergosterol Baskılama Mantar hücre zarının sentezini bozar
Stabilite Işığa ve ılımlı sıcaklıklara karşı dayanıklı
LD50 (Oral – sıçan) ~800–2000 mg/kg
Suda Çözünürlük Düşük
Fenbuconazole Kullanım Alanları (Bazı Bitkiler)
Bitki Hedef Hastalıklar
Elma Karaleke (Venturia inaequalis )
Bağ Külleme (Erysiphe necator )
Buğday, Arpa Pas (Puccinia spp.), Külleme, Septorya
Ayçiçeği Pas, Antraknoz, Alternarya
Domates Erken Yaprak Yanıklığı (Alternaria solani )
Kayısı, Şeftali Monilya (Monilinia laxa )
Uygulama Şekli
Başlık Açıklama
Uygulama Yöntemi Pülverizatör (sırt tipi, traktörle çekilir veya motorlu sırt pülverizatörü) ile yapraktan uygulama
Uygulama Şekli Yapraktan sprey uygulaması yapılır. Bitkinin tüm yeşil aksamı (özellikle yaprak alt yüzeyleri) kaplanmalıdır.
Kullanım Zamanı Koruyucu : Hastalık çıkmadan önce, özellikle riskli dönemlerde. Tedavi edici : Enfeksiyonun ilk belirtilerinde
Uygulama Aralığı 7–14 gün ara ile, maksimum 2–3 uygulama. FRAC 3 grubu olduğu için sürekli tekrarı önerilmez.
Uygulama Sıklığı En fazla 2 ardışık uygulama , ardından farklı etki mekanizmasına sahip başka bir fungisit ile dönüşüm yapılmalıdır.
Dozaj (Genel) • Elma / armut: 200–300 ml/da • Tahıllar: 100–150 ml/da • Taş çekirdekli meyveler: 100–250 ml/da (ürün etiketine göre değişir)
Su Miktarı Genellikle 100–150 L/da , meyve ağaçlarında 500–1000 L/ha kadar çıkabilir.
Uygulama Zamanı (Gün) • Sabah erken saatlerde • Rüzgarsız, yağmursuz ve güneşin yoğun olmadığı saatlerde yapılmalıdır
Karışabilirlik Alkali karakterli (yüksek pH`lı) preparatlarla karıştırılmamalı. Ön karışım testi yapılmalıdır.
Hasat Öncesi Bekleme (PHI) • Elma/armut: 14–28 gün • Şeftali/kiraz: 7–14 gün • Tahıllar: 35–60 gün (ülkeden ülkeye değişir)
Hasattan Önceki Bekleme Süresi
Elma, Armut ve Stone Fruits (şeftali, kayısı, kiraz vb.) için PHI genellikle 14–28 gün aralığında uygulanır.
Buğday, Arpa gibi tahıllarda , uzun süreli bekleme (ör. 35–90 gün) talep edilir, ancak fenbuconazole’nün bu ürünlerde kullanımı ülkeden ülkeye değişir
Fenbuconazole – Avantajları
Avantaj Açıklama
1. Sistemik Etki Bitki dokularına nüfuz ederek içeriden koruma sağlar. Yeni çıkan yapraklarda da etkili olabilir.
2. Hem Koruyucu Hem Tedavi Edici Uygulama öncesi ve sonrası etkilidir. Enfeksiyonun erken dönemlerinde tedavi edici etki gösterir.
3. Geniş Spektrumlu Karaleke, külleme, pas, antraknoz, alternarya, monilya gibi birçok mantar hastalığına karşı etkilidir.
4. Düşük Kullanım Dozu Etkili dozajı düşüktür (genellikle 100–300 g/ha), bu da maliyeti ve çevresel yükü azaltır.
5. İyi Yağmur Dayanıklılığı Yaprak yüzeyine iyi yapışır; kısa süreli yağmurdan sonra etkisini yitirmez.
6. Bazı Formülasyonları Karışım Uyumlu Birçok insektisit ve yaprak gübresi ile karışabilir (alkali olmayanlarla).
7. FRAC 3 Grubu Demetilasyon inhibitörleri (DMI) içinde etkin bir bileşen olup yaygın olarak kullanılır.
Fenbuconazole – Dezavantajları
Dezavantaj Açıklama
1. Direnç Gelişimi Riski Sürekli ve tek başına kullanıldığında hedef mantarlarda direnç gelişebilir. Bu yüzden dönüşümlü kullanımı zorunludur.
2. Avrupa’da Ruhsat İptali AB’de 2025 itibarıyla birçok ürün grubunda MRL sıfırlanmış veya kaldırılmıştır. Bu durum ihracatçı ülkeler için ciddi bir risk oluşturur.
3. Sınırlı Kalıntı Süresi PHI (Hasat Öncesi Bekleme Süresi) genelde 14–28 gündür. Bu sürenin ihlali halinde kalıntı problemi ortaya çıkabilir.
4. Bazı Bitkilere Özel Etkisi Sınırlı Bazı geniş yapraklı bitkilerde beklenen kadar etkin olmayabilir (örneğin: geç dönemde enfekte olan salkımlar, kalın mumsu yapraklar).
5. İnsan ve çevre için potansiyel toksisite Suda yaşayan canlılar ve arılar için düşük–orta düzeyde toksik olabilir. Kısıtlı alanlarda dikkatli kullanım gerekir.
6. DMI Fungisitlere Çapraz Direnç Aynı FRAC grubundaki diğer triazollere direnç kazanmış patojenlere karşı etkisi zayıflayabilir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Direnç Riski: Triazol grubuna karşı direnç gelişebilir. Rotasyonlu uygulama önerilir.
Karışabilirlik: Birçok insektisit ve yaprak gübresiyle uyumludur. Ancak alkali ilaçlarla karıştırılmamalıdır.
Arılar için toksisite: Genellikle düşük, ancak çiçeklenme döneminde kullanılmaması önerilir.
MRL (Kalıntı limiti): Her ürün için ülkeye göre farklılık gösterir. Avrupa Birliği`nde elma için genelde 0.3 mg/kg’dır.
