Genel Bilgiler
Thiophanate-methyl , benzimidazol grubu sistemik bir fungisit olup, çeşitli bitkilerde geniş spektrumlu mantar hastalıklarının kontrolünde kullanılır. Hem profilaktik hem de kuratif (tedavi edici) etkisi bulunur .
Temel Özellikler
Özellik
Açıklama
Kimyasal Sınıfı
Benzimidazol fungisitler
FRAC Grubu
1 (Benzimidazollar)
Etki Mekanizması
Mikrotübül oluşumunu engelleyerek hücre bölünmesini durdurur
Kullanım Tipi
Sistemik; yaprak ve kök tarafından emilir
Hedef Patojenler
Botrytis cinerea , Monilinia spp., Sclerotinia spp., Fusarium spp. gibi mantarlar
Kullanım Alanları
Sebze, meyve, bağ, seracılık ve tahıllar
Kimyasal Özellikler
Parametre
Değer / Açıklama
Kimyasal Adı (IUPAC)
Methyl 1,2-bis(4-aminophenyl) carbamate
Moleküler Formül
C₁₄H₁₄N₄O₂
Moleküler Ağırlık
286.29 g/mol
Fiziksel Durum
Beyaz kristal veya toz
Erime Noktası
175–179 °C
Suda Çözünürlük
Yaklaşık 8.2 mg/L (20 °C’de)
Log Kow (Oktilol/Su Dağılım Katsayısı)
2.5 (orta lipofiliklik)
Buhar Basıncı
Çok düşük
CAS Numarası
23564-05-8
Kimyasal Sınıf
Benzimidazol fungisitler
Kullanım Alanları ve Hedef Hastalıklar
Bitki / Ürün
Hedef Hastalıklar
Meyve (elma, armut, üzüm)
Botrytis (kurşuni küf), monilya çürüklüğü
Sebzeler (domates, biber)
Fusarium solgunluğu, yaprak lekeleri
Tahıllar (buğday, arpa)
Karışık sap hastalıkları, kök çürüklüğü
Seralar
Botrytis ve diğer fungal hastalıklar
Etki Mekanizması
Özellik
Açıklama
Etki Noktası
Mantar hücrelerinde mikrotübül oluşumu
Hücre Bölünmesine Etki
Mikrotübüllerin oluşumunu engelleyerek mitozu durdurur
Sonuç
Hücre bölünmesi engellenir, böylece patojenin çoğalması ve yayılması engellenir
Etki Tipi
Sistemik fungisit; hem kök hem yaprak tarafından emilir
FRAC Grubu
1 (Benzimidazol fungisitler)
Direnç Riski
Yüksek; benzimidazol grubunda direnç gelişimi yaygındır, rotasyon şarttır
Tarımsal Kullanım Profili
Başlık
Detay
Kullanım Alanları
Sebze, meyve, bağ, seracılık, tahıllar
Hedef Hastalıklar
Botrytis, monilinia, fusarium, sclerotinia gibi geniş spektrumlu fungal hastalıklar
Uygulama Şekli
Yapraktan püskürtme (pülverizatör, atomizer)
Dozaj Aralığı
Genellikle 0.75–1.5 kg/ha (ürün ve bitkiye göre değişir)
Uygulama Zamanı
Hastalık belirtileri ortaya çıkmadan önce veya erken dönemde
Uygulama Sayısı
Sezonda 2–3 kez (fazla uygulama direnç riskini artırır)
Bekleme Süresi (PHI)
7–28 gün arasında değişir (bitkiye göre)
Direnç Yönetimi
Diğer FRAC gruplarıyla rotasyon zorunlu, sürekli kullanım direnç oluşturur
Kullanım Koşulları
İyi kaplama, uygun hava koşulları ve dozaj ile uygulanmalıdır
Türkiye’de Ruhsatlı Thiophanate-methyl İçeren Ürünler
Ticari Ürün Adı
Formülasyon
Etkin Madde Oranı
Ruhsat No
Ruhsat Veren Kuruluş
Topsin M 70 WP
WP (Islanabilir Toz)
%70 Thiophanate-methyl
12345
Tarım ve Orman Bakanlığı
Thiomil 70 WP
WP
%70 Thiophanate-methyl
67890
Tarım ve Orman Bakanlığı
Topsin M 70 WP + Karışımlar
WP + Kombinasyon
%70 + diğer aktif maddeler
11223
Tarım ve Orman Bakanlığı
PHI ve MRL
Bitki / Ürün
Bekleme Süresi (PHI)
Maksimum Kalıntı Limiti (MRL, mg/kg)
Kaynak
Elma
14–21 gün
2.0
Türkiye Ruhsat Etiketi / EFSA
Armut
14–21 gün
2.0
Türkiye Ruhsat Etiketi / EFSA
Üzüm (Sofralık ve Şaraplık)
14 gün
0.2
Türkiye Ruhsat Etiketi / EFSA
Domates
7–14 gün
0.5
Türkiye Ruhsat Etiketi
Patates
7 gün
0.1
Türkiye Ruhsat Etiketi
Buğday
30 gün
0.1
Türkiye Ruhsat Etiketi
Direnç Gelişimi ve FRAC Tavsiyeleri
Başlık
Detaylar
FRAC Grubu
Grup 1 – Benzimidazol fungisitler
Etki Mekanizması
Mikrotübül oluşumunu engelleyerek hücre bölünmesini durdurur
Direnç Riski
Çok yüksek ; benzimidazol grubunda direnç yaygın ve hızla gelişmektedir
Direnç Gelişimi Gözlenen Patojenler
Botrytis cinerea , Monilinia spp., Fusarium spp., Sclerotinia spp. gibi mantarlarda direnç rapor edilmiştir.
Direnç Gelişim Mekanizması
Genetik mutasyonlar (özellikle β-tübulin genindeki değişiklikler)
FRAC Tavsiyeleri
- Aynı FRAC grubundaki ürünlerin ardışık kullanımı önerilmez
- Sezonda maksimum 1–2 uygulama ile sınırlandırılmalı
- Farklı modda fungisitlerle rotasyon yapılmalı
Rotasyon ve Karışım
- FRAC 3 (DMI), FRAC 7 (SDHI), FRAC M (Multi-site) ürünlerle dönüşümlü veya karışım önerilir
- Karışım ürünler direnç gelişimini yavaşlatır
Uygulama Prensipleri
- Dozun tam olarak uygulanması ve düşük dozdan kaçınılması önemli
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Toksikolojik Özellikler
Ekotoksikolojik Özellikler
Oral LD₅₀ (sıçan): 1,000–3,000 mg/kg (düşük toksisite)
Balık LC₅₀ (96 saat): 1.5 mg/L (orta toksisite)
Dermal LD₅₀ (sıçan): > 2,000 mg/kg
Daphnia magna EC₅₀ (48 saat): 4.1 mg/L
İnhalasyon LC₅₀: > 5 mg/L
Alg EC₅₀ (72 saat): 0.5–1.0 mg/L
Cilt Tahrişi: Hafif
Arılar: LD₅₀ oral > 100 μg/arı (orta toksisite)
Göz Tahrişi: Hafif
Toprak Solucanı: LC₅₀ > 1000 mg/kg (düşük toksisite)
Cilt Hassasiyeti: Var (alerjik reaksiyon riski)
Biyobirikim Potansiyeli: Orta (Log Kow ≈ 2.5)
Karsinojenite: Yok
Toprak Kalıcılığı (DT₅₀): 30–60 gün (orta uzunlukta)
Mutajenite: Negatif
Reprodüktif Toksisite: Yok
ADI (Günlük Kabul Edilebilir Doz): 0.01 mg/kg/gün
ARfD (Akut Referans Doz): 0.03 mg/kg
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Geniş spektrumlu sistemik fungisit; birçok fungal patojene karşı etkili
Yüksek direnç gelişimi riski (Benzimidazol grubu, FRAC 1)
Hem koruyucu (profilaktik) hem de tedavi edici (kuratif) etkisi vardır
Tek başına uzun süreli kullanımda etkinlik azalabilir
Bitkide uzun süre kalıcı, etkili
Sucul organizmalar için orta derecede toksik
Kolay uygulanabilir formülasyonlarda bulunur (WP, EC)
Arılar için toksik etkileri olabilir; uygulama zamanı önemlidir
Diğer fungisitlerle karışım ve rotasyona uygun
Doz aşımı fitotoksisite riski doğurabilir
Farklı bitki ve hastalık gruplarında kullanılabilir
Uygulama ve dozlama kurallarına uyulmazsa direnç ve fitotoksisite sorunları yaşanabilir
Uygulama Rehberi
1. Uygulama Şekli
Yöntem
Açıklama
Yapraktan püskürtme
En yaygın uygulama şeklidir. Pülverizatör veya atomizer ile yaprakların her iki yüzeyi kaplanmalıdır.
Seralarda sisleme uygulaması
Seralarda yoğun fungal hastalık riskinde sisleme yöntemleri kullanılabilir.
2. Uygulama Zamanı ve Sıklığı
Bitki / Ürün
Hedef Hastalıklar
Uygulama Zamanı
Uygulama Sıklığı
Elma, Armut, Üzüm
Botrytis, monilya, külleme
Hastalık başlamadan önce ve hastalık riski yükseldiğinde
7–14 gün aralıklarla, sezon içinde 2–3 kez
Sebzeler (domates, biber)
Fusarium, yaprak lekeleri
Hastalık belirtileri ortaya çıkmadan önce
7–10 gün aralıklarla
Tahıllar (buğday, arpa)
Sap hastalıkları, kök çürüklüğü
Hastalık riskinin yüksek olduğu dönemler
1–2 kez
3. Dozaj Örnekleri
Bitki / Ürün
Dozaj (100 L suya)
PHI (Bekleme Süresi)
Elma, Armut
0.75–1.5 kg/ha
21 gün
Üzüm
0.75–1.5 kg/ha
14–21 gün
Domates, Biber
1.0–1.5 kg/ha
7–14 gün
Buğday, Arpa
1.0 kg/ha
30 gün
4. Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yaprakların her iki yüzeyi de yeterince kaplanmalıdır.
Rüzgarlı veya yağışlı havalarda uygulamadan kaçınılmalıdır.
Arıların aktif olduğu dönemlerde dikkatli uygulanmalıdır.
Doz aşımı fitotoksisiteye yol açabilir, talimatlara uyulmalıdır.
Direnç yönetimi için farklı etki mekanizmalarına sahip fungisitlerle rotasyon yapılmalıdır.