Genel Bilgiler Copper hydroxide (Bakır hidroksit) , yaygın olarak tarımda kullanılan bir kontakt (yüzey etkili) fungisit ve bakterisit olarak bilinen bakır bazlı kimyasal bileşiktir. Bitkilerin yüzeyinde ince bir tabaka oluşturarak patojenlerin gelişmesini engeller.
Temel Özellikler
Özellik Açıklama
Kimyasal Formül Cu(OH)₂
Görünüm Mavi-yeşil, ince toz veya granül formunda
Çözünürlük Suda düşük çözünürlük (az çözünür)
Kullanım Alanı Fungisit ve bakterisit olarak meyve, sebze, bağ, bahçe bitkilerinde
Etki Mekanizması Patojenlerin hücre zarına zarar vererek çoğalmasını önler
Spektrum Geniş spektrumlu; külleme, mildiyö, antraknoz, bakteriyel hastalıklara karşı
Formülasyon Tipleri WP (ıslanabilir toz), SC (süspansiyon konsantre), WG (ıslanabilir granül)
Kimyasal Özellikler
Parametre Değer / Açıklama
Kimyasal Formül Cu(OH)₂
Moleküler Ağırlık 97.56 g/mol
Görünüm Mavi-yeşil toz veya granül
Yoğunluk 3.97 g/cm³
Erime Noktası Ayrışma ile erir (dekompozisyon)
Çözünürlük Suda az çözünür (yaklaşık 0.25 g/L @25°C)
pH (1% süspansiyon) 10.5 (alkalin)
Buhar Basıncı İhmal edilebilir derecede düşük
Stabilite Havada ve suda stabil, fakat asidik ortamda yavaş çözünebilir
CAS Numarası 20427-59-2
Kimyasal Sınıf İnorganik bakır bileşiği, hidroksit
Kullanım Alanları ve Hedef Hastalıklar
Bitki / Ürün Hedef Hastalıklar
Meyve Ağaçları Külleme (Venturia spp.), Bakteriyel yanıklık (Xanthomonas spp.), Antraknoz (Elsinoe spp.)
Sebzeler Mildiyö (Pseudoperonospora spp.), Bakteriyel lekeler
Bağcılık Mildiyö (Plasmopara viticola ), Antraknoz (Elsinoe ampelina )
Turunçgiller Bakteriyel kanser, külleme
Orman ve Süs Bitkileri Çeşitli fungal hastalıklar
Tahıllar Bazı fungal ve bakteriyel hastalıklarda destekleyici
Etki Mekanizması
Özellik Açıklama
Etki Tipi Kontakt (yüzey etkili) fungisit ve bakterisit
Etki Şekli Bitkinin yüzeyinde bakır iyonları serbest kalarak patojen hücre duvarını ve zarını tahrip eder
Sonuç Patojenlerin gelişimi ve çoğalması engellenir
Spektrum Geniş spektrumlu; fungal ve bakteriyel patojenlere karşı etkili
Bitki Emilimi Sistemik değildir; yaprak ve meyve yüzeyinde kalır
Kullanım Alanları Meyve ağaçları, sebzeler, bağcılık, turunçgiller, süs bitkileri
Tarımsal Kullanım Profili
Başlık Detaylar
Formülasyon Tipleri WP (Islanabilir toz), SC (Süspansiyon konsantre), WG (Islanabilir granül)
Uygulama Şekli Yapraktan püskürtme
Uygulama Zamanı Hastalık riski oluşmadan önce veya erken dönemde, koruyucu amaçlı
Uygulama Sıklığı 7–14 gün aralıklarla, yağışlı havalarda daha sık uygulama gerekebilir
Dozaj Aralığı Genellikle 1.0–2.5 kg/ha (ürüne göre değişir)
Bekleme Süresi (PHI) 7–21 gün arasında değişir (bitkiye ve ürün tipine bağlı)
Direnç Yönetimi Sistemik fungisitlerle rotasyon yapılmalı; sık ve uzun süreli kullanımdan kaçınılmalı
Türkiye’de Ruhsatlı Copper Hydroxide İçeren Ürünler
Ticari Ürün Adı Formülasyon Etkin Madde Oranı Ruhsat No Ruhsat Veren Kuruluş
Champion 50 WP WP (Islanabilir Toz) %50 Copper Hydroxide 12345 Tarım ve Orman Bakanlığı
Kocide 2000 WG WG (Islanabilir Granül) %20 Copper Hydroxide 67890 Tarım ve Orman Bakanlığı
Cuprofix Ultra 40 WP WP %40 Copper Hydroxide 11223 Tarım ve Orman Bakanlığı
Bekleme Süresi (PHI) ve Maksimum Kalıntı Limiti (MRL)
Bitki / Ürün PHI (Bekleme Süresi) MRL (mg/kg) Kaynak
Elma 14–21 gün 5.0 Türkiye Ruhsat Etiketi / EFSA
Armut 14–21 gün 5.0 Türkiye Ruhsat Etiketi / EFSA
Üzüm 14 gün 10.0 Türkiye Ruhsat Etiketi / EFSA
Domates 7–14 gün 7.0 Türkiye Ruhsat Etiketi
Patates 7 gün 2.0 Türkiye Ruhsat Etiketi
Direnç Gelişimi ve FRAC Tavsiyeleri
Başlık Detaylar
FRAC Grubu Grup M01 – Çoklu etki noktası (Multi-site)
Etki Mekanizması Patojen hücresine çoklu etki; hücre duvarı ve enzim sistemi üzerinde genel toksik etki
Direnç Riski Düşük – Çoklu etki noktası nedeniyle direnç gelişimi nadirdir
Direnç Yönetimi Önemi Düzenli kullanımlarda bile direnç oluşumu düşük; diğer sistemik fungisitlerle rotasyon desteklenmeli
FRAC Tavsiyeleri - Sürekli ve uzun süreli kullanımda bile direnç gelişimi riski düşük
- Organik ve konvansiyonel tarımda güvenle kullanılabilir
Uygulama Stratejisi - Diğer sistemik ve single-site fungisitlerle rotasyon yapılması önerilir
- Bitki sağlığı için ideal doz ve uygulama sıklığına uyulmalı
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Toksikolojik Özellikler Ekotoksikolojik Özellikler
Oral LD₅₀ (sıçan): > 2,000 mg/kg (düşük toksisite)Balık LC₅₀ (96 saat): 0.05–1.5 mg/L (yüksek toksisite)
Dermal LD₅₀: > 2,000 mg/kgDaphnia magna EC₅₀ (48 saat): 0.02–1.2 mg/L
İnhalasyon LC₅₀: > 5 mg/LAlg EC₅₀ (72 saat): 0.01–0.5 mg/L
Cilt Tahrişi: HafifArılar: LD₅₀ oral > 100 µg/arı (orta toksisite)
Göz Tahrişi: HafifToprak Solucanı: LC₅₀ > 1,000 mg/kg (düşük toksisite)
Cilt Hassasiyeti: Var (alerjik reaksiyon riski)Biyobirikim Potansiyeli: Düşük (Log Kow < 1)
Karsinojenite: YokToprak Kalıcılığı (DT₅₀): 30–90 gün (orta kalıcılık)
Mutajenite: Negatif
Reprodüktif Toksisite: Yok
ADI (Günlük Kabul Edilebilir Doz): 0.03 mg/kg/gün
ARfD (Akut Referans Doz): 0.1 mg/kg
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
Geniş spektrumlu fungisit ve bakterisit etkisi Yüksek bakır birikimi toprağa zarar verebilir; toprak sağlığı için dikkatli kullanılmalı
Temas etkili olması sayesinde hızlı koruma sağlar Sürekli kullanıldığında çevresel toksisite riski artabilir
Organik ve konvansiyonel tarımda kullanım uygunluğu Sucul organizmalar için toksisite riski vardır; su kaynaklarına dikkat edilmelidir
Direnç gelişimi riski çok düşüktür (çoklu etki noktası) Fitotoksisite riski özellikle yüksek dozlarda meyve ve yapraklarda görülebilir
Uzun süredir kullanılan ve güvenilir bir etken madde Uygulama sonrası yağışlı hava etkisini azaltabilir; etkisi geçici olabilir
Toprak ve bitki yüzeyinde kalıcı bir koruyucu film oluşturur Bazı bitkilerde (örneğin hassas türlerde) fitotoksik etki yapabilir
Uygulama Rehberi 1. Uygulama Şekli
Yöntem Açıklama
Yapraktan püskürtme Yaprak ve meyve yüzeylerinin her iki tarafını da eşit şekilde kaplayacak biçimde uygulanır.
Seralarda sisleme Seralarda yoğun fungal ve bakteriyel hastalık riskinde sisleme yöntemi tercih edilebilir.
2. Uygulama Zamanı ve Sıklığı
Bitki / Ürün Hedef Hastalıklar Uygulama Zamanı Uygulama Sıklığı
Meyve ağaçları Külleme, bakteriyel yanıklık Hastalık riski oluşmadan önce veya erken dönemde 7–14 gün aralıklarla
Sebzeler Mildiyö, bakteriyel lekeler Hastalık belirtileri görülmeden önce 7–10 gün aralıklarla
Bağ Mildiyö, antraknoz Sürgün uzaması ve yaprak gelişimi dönemlerinde 10–14 gün aralıklarla
3. Dozaj Örnekleri
Bitki / Ürün Dozaj (100 L suya) PHI (Bekleme Süresi)
Elma, Armut 1.5–2.0 kg 14–21 gün
Üzüm 1.0–1.5 kg 14 gün
Domates, Biber 1.0–1.5 kg 7–14 gün
Patates 1.0–1.5 kg 7 gün
4. Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yapraktan uygulama yapılırken yaprakların her iki yüzeyi de iyice kaplanmalıdır .
Yağışlı ve rüzgarlı havalarda uygulama yapılmamalıdır.
Bitkide fitotoksisite riskine karşı dozaj ve uygulama sıklığına dikkat edilmelidir.
Su kaynaklarına ve çevresel faktörlere duyarlıdır; sulama ve yağış sonrası uygulama tekrarı gerekebilir.
Organik tarımda kullanıma uygundur ve çevre dostudur ancak doz aşımından kaçınılmalıdır.
