Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Cypermethrin, sentetik piretroid grubuna ait, temas ve mide yoluyla etkili, geniş spektrumlu bir insektisittir. Sinir sistemini hedef alarak voltaj kapılı sodyum kanallarını etkiler ve böceklerde felç oluşturur. Tarım, halk sağlığı ve veterinerlik alanlarında yaygın kullanıma sahiptir.

1. Kimyasal Özellikler
Özellik Açıklama
Kimyasal Adı (RS)-α-Cyano-3-phenoxybenzyl (1RS,3RS;1RS,3SR)-3-(2,2-dichlorovinyl)-2,2-dimethylcyclopropane-1-carboxylate
CAS Numarası 52315-07-8
Moleküler Formül C22H19Cl2NO3
Molekül Ağırlığı 416.3 g/mol
Fiziksel Hali Sarımsı viskoz sıvı (teknik madde)
Erime Noktası ~60 °C
Suda Çözünürlük 4 μg/L (25 °C) – çok düşük
Buhar Basıncı 1.5 × 10⁻⁹ mmHg (20 °C)
Toprak Yarı Ömrü 2–8 hafta (toprak tipine bağlı)

2. Etki Mekanizması
Özellik Açıklama
IRAC Grubu 3A – Sentetik piretroid
Etki Noktası Voltaj kapılı sodyum kanallarında açık kalma süresini uzatır
Etki Şekli Temas ve mide etkili
Sonuç Sinir sistemi felci → koordinasyon bozukluğu → ölüm

3. Kullanım Alanları ve Formülasyonlar
Alan Açıklama
Tarım Sebze, meyve, bağ, tahıl, pamuk, narenciye
Halk Sağlığı Sivrisinek, karasinek, hamamböceği mücadelesi (özellikle ULV uygulamalarda)
Depo Haşere Kontrolü Tahıl ambarları, boş depolarda kullanılır
Veterinerlik Hayvan barınakları ve dış parazit mücadelesi
Formülasyonlar EC, SC, ULV, WP, CS (mikrokapsül), EW

4. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Türü Latince Adı
Pamuk yaprak kurdu Spodoptera littoralis
Beyaz sinek Bemisia tabaci
Trips Thrips tabaci
Kırmızı örümcek Tetranychus spp.
Elma iç kurdu Cydia pomonella
Sinekgiller Musca domestica, Aedes spp.
Yaprak bitleri Aphis spp.
Galeri sineği Liriomyza spp.

5. Ruhsatlı Olduğu Bitkiler (Türkiye & Dünya)
Bölge Ruhsatlı Olduğu Ürünler
Türkiye Pamuk, domates, patates, elma, armut, üzüm, kiraz, mısır, ayçiçeği, buğday, narenciye (çok sayıda ticari ürün formülasyonu mevcuttur)
Dünya ABD, AB, Brezilya, Çin, Hindistan gibi ülkelerde geniş kullanım alanı vardır. Tarım ve halk sağlığında onaylıdır. AB`de yalnızca sınırlı kullanım alanları kalmıştır.

6. Kalıntı Süresi (PHI) ve MRL Değerleri
Ürün PHI (Gün) AB MRL (mg/kg)
Domates 3 0.3
Patates 7 0.05
Elma 14 0.2
Şeftali 14 0.2
Bağ (üzüm) 21 0.5
Pamuk 14 – (gıda dışı ürün)

AB’de MRL`ler düzenli olarak güncellenmekte olup, ürün bazlı farklılık gösterebilir.

7. Toksikolojik Özellikler ve Güvenlik

Parametre Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan) 250–415 mg/kg
Dermal LD₅₀ >2000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀ (4 saat) >2.5 mg/L
Karsinojenite IARC Grubu 3 – Kanıt yetersiz
Reprodüktif Toksisite Bilinen belirgin etki yok
Arılara Toksisite Çok yüksek (LD₅₀ oral: 0.07 µg/bee)
Balık ve Su Canlılarına Yüksek toksik (özellikle salmonid türlerde)
Kullanıcı Güvenliği Eldiven, gözlük ve solunum koruması önerilir
İlk Yardım Antidot yoktur, semptomatik tedavi uygulanır

8. Direnç Gelişimi ve IPM Tavsiyeleri
Başlık Açıklama
Direnç Riski Orta–yüksek; özellikle beyaz sinek, yaprak biti ve tripslerde yaygın
Direnç Mekanizması Sodyum kanal mutasyonu (kdr), metabolik enzim aktivitesi
IRAC Grubu 3A
IPM Tavsiyeleri - Aynı gruptan ürünlerle ardışık kullanım kaçınılmalı - Biyolojik ve biyoteknik yöntemlerle desteklenmeli - Zararlı popülasyonları izlenerek eşiğe ulaştığında müdahale edilmeli
Biyolojik Alternatifler Spinosad, Azadirachtin, Bacillus thuringiensis, entomopatojen funguslar
Uygulama Sıklığı Sezonda aynı etken madde maksimum 1–2 kez kullanılmalıdır

İlaç Önerileri