Genel Bilgiler
Imidacloprid , neonikotinoid grubuna ait, sistemik etkili bir insektisittir. Nikotinik asetilkolin reseptörlerini (nAChR) hedef alarak böceklerde sinirsel iletimi bozar, felç ve ölüme neden olur. Emici zararlılar başta olmak üzere çok sayıda böceğe karşı kullanılır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Açıklama
Kimyasal Adı
1-(6-Chloro-3-pyridylmethyl)-N-nitroimidazolidin-2-ylideneamine
CAS Numarası
138261-41-3
Moleküler Formül
C9H10ClN5O2
Molekül Ağırlığı
255.66 g/mol
Fiziksel Hali
Beyaz kristalimsi katı
Erime Noktası
143.8 °C
Suda Çözünürlük
610 mg/L (20°C) – yüksek çözünürlük
Toprak Yarı Ömrü
40–997 gün (toprak tipine göre)
Log P (Kow)
0.57 (düşük biyobirikim riski)
2. Etki Mekanizması
Özellik
Açıklama
IRAC Grubu
4A – Neonikotinoidler
Etki Noktası
Nikotinik asetilkolin reseptör agonisti (nAChR)
Etki Şekli
Sistemik, mide ve temas etkili
Etkisi
Sinir sisteminde kalıcı uyarım → kas kasılmaları → felç → ölüm
3. Kullanım Alanları ve Formülasyonlar
Alan
Açıklama
Tarım
Sebze, meyve, tahıl, pamuk, narenciye, süs bitkileri, bağ
Tohum Kaplama
Mısır, pamuk, ayçiçeği, kolza vb. (FS formulasyon)
Toprak Uygulaması
Damlama ve granül formlarda sistemik koruma
Formülasyonlar
SC, SL, WG, FS, GR, EC
4. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Türü
Latince Adı
Yaprak biti
Aphis spp.
Beyaz sinek
Bemisia tabaci
Trips
Thrips spp.
Unlu bit
Pseudococcus spp.
Kabuklu bitler
Parlatoria, Aspidiotus spp.
Pirinç çeltik zararlıları
Nilaparvata lugens
Termitler
Coptotermes formosanus
Pireler
Ctenocephalides spp. (evcil hayvanlarda)
5. Ruhsatlı Olduğu Bitkiler (Türkiye & Dünya)
Bölge
Ruhsatlı Olduğu Bitkiler
Türkiye
Elma, armut, domates, biber, patlıcan, salatalık, narenciye, şeftali, pamuk, üzüm, süs bitkileri
Dünya
AB, ABD, Çin, Hindistan, Brezilya’da yaygın; ancak AB’de tohum kaplama kullanımı yasaklanmıştır (arı popülasyonlarına etkisi nedeniyle)
6. Kalıntı Süresi (PHI) ve MRL Değerleri
Ürün
PHI (Gün)
AB MRL (mg/kg)
Elma
14
0.5
Domates
7
0.5
Üzüm
21
0.3
Patates
7
0.05
Narenciye
14
0.3
Kiraz
14
0.3
Pamuk
14
– (gıda dışı)
MRL değerleri ülke mevzuatlarına göre değişkenlik gösterebilir.
7. Toksikolojik Özellikler ve Güvenlik
Özellik
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
450 mg/kg (orta toksik)
Dermal LD₅₀
>2000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀ (4 saat)
>2.7 mg/L
Karsinojenite
Kanıt yetersiz (EPA: E grubu – kanserojen değil)
Arılara Toksisite
Çok yüksek (LD₅₀ oral: 0.0037 μg/bee)
Balıklar & suda yaşayanlar
Orta düzey toksik (özellikle omurgasızlara)
Biyobirikim riski
Düşük
Kullanıcı Güvenliği
Eldiven, gözlük, uzun kollu giysi önerilir – sistemik etkisi nedeniyle dikkatli kullanım gerekir
8. Direnç Gelişimi ve IPM Tavsiyeleri
Başlık
Açıklama
Direnç Riski
Yüksek – özellikle yaprak bitleri, beyaz sinek, pirinç zararlılarında
Direnç Mekanizması
Reseptör mutasyonu, metabolik direnç (P450, esterazlar)
IRAC Grubu
4A
IPM Tavsiyeleri
- Farklı etki gruplarıyla rotasyon yapılmalı - Sık ve tekrarlı kullanımdan kaçınılmalı - Zararlı eşiği takip edilmeli - Biyolojik mücadele (predatör böcekler, parasitoitler) ile entegre edilmeli
Alternatif Etken Maddeler
Spinosad (5), Pyriproxyfen (7C), Beauveria bassiana (BM02), Flupyradifurone (4D)
Uygulama Sıklığı
Sezonda maksimum 2–3 uygulama ile sınırlı olmalı