Bilgi Bankası

Genel Bilgiler

Atrazine, triazine grubu selektif bir herbisit olup özellikle mısır, sorgum, şeker kamışı gibi kültürlerde geniş yapraklı ve bazı dar yapraklı yabancı otların kontrolünde kullanılır.

Temel özellikleri:

  • Kimyasal sınıf: Klorlu triazinler

  • HRAC grubu: C1 (Fotosistem II inhibitörleri)

  • Kullanım şekli: Hem çıkış öncesi (pre-emergence) hem de çıkış sonrası erken dönem (early post-emergence) uygulamalar

  • Etki şekli: Kök ve yapraklardan alınır, bitkide ksilem yoluyla taşınır.

  • Etkinlik süresi: Toprakta birkaç hafta ile birkaç ay arasında etkili kalabilir (iklim ve toprak koşullarına bağlı).

Atrazine, tarımda uzun yıllardır kullanıldığı için bazı bölgelerde yeraltı suyu kirliliği riski ve çevresel düzenlemeler nedeniyle yasaklanmış veya kısıtlanmıştır (ör. AB ülkelerinde yasak).

Teknik Özellikler ve Kullanım Bilgileri

Kategori Bilgi
Kimyasal Adı (IUPAC) 6-chloro-N-ethyl-N`-(1-methylethyl)-1,3,5-triazine-2,4-diamine
CAS Numarası 1912-24-9
Moleküler Formül C8H14ClN5
Molekül Ağırlığı 215.68 g/mol
Kimyasal Sınıf Klorlu triazin herbisitler
Fiziksel Özellikler Beyaz kristal katı; Suda çözünürlük 33 mg/L (20 °C); Buhar basıncı 3 × 10⁻⁷ mmHg
Stabilite Nötr pH’da stabil; asidik/alkali koşullarda yavaş hidroliz olur

Etki Mekanizması

  • HRAC Grubu: C1 (Fotosistem II inhibitörleri)

  • Hedef Bölge: D1 proteinine bağlanarak elektron taşınmasını durdurur → fotosentez blokajı

  • Etkisi: Yabancı otlarda klorofil bozulması, sararma (kloroz) ve nekroz

  • Alım Yolları: Kök ve yapraklardan alınır; ksilem yoluyla yapraklara taşınır.

Kullanım Alanları ve Formülasyonlar

  • Formülasyon Tipleri: WP (ıslanabilir toz), SC (süspansiyon konsantre), WG (granül)

  • Uygulama Zamanı: Çıkış öncesi (pre-emergence) veya erken çıkış sonrası (early post-emergence)

  • Uygulama Yöntemi: Toprak yüzeyine veya erken dönem yabancı ot gelişiminde püskürtme

  • Karışım Durumu: Sıklıkla metolachlor, simazine, dicamba gibi diğer herbisitlerle kombine edilir.

Etkili Olduğu Zararlılar (Yabancı Otlar)

  • Geniş yapraklılar: Amaranthus spp., Chenopodium album, Xanthium strumarium, Ambrosia artemisiifolia, Stellaria media

  • Bazı dar yapraklılar: Echinochloa crus-galli, Setaria spp.

Ruhsatlı Olduğu Bitkiler

Ülke Bitkiler
Türkiye Mısır, sorgum, şeker kamışı
ABD / Kanada Mısır, sorgum, şeker kamışı, bazı çimen türleri
Brezilya / Arjantin Mısır, şeker kamışı
AB Yasaklı (çevresel nedenlerle)

Kalıntı Süresi ve MRL Değerleri
Ürün MRL (ppm) Kaynak
Mısır tane 0.1 Codex, ABD
Sorgum tane 0.1 ABD
Şeker kamışı 0.05 ABD

PHI genellikle 60–90 gün; toprakta yarı ömrü 40–60 gün (iklim ve toprak tipine bağlı).

Toksikolojik Özellikler ve Güvenlik

  • Akut Oral LD₅₀ (sıçan): ~3000 mg/kg (düşük-orta toksisite)

  • Akut Dermal LD₅₀: >2000 mg/kg

  • Göz/Deri İrritasyonu: Hafif göz irritanı, ciltte tahriş az

  • Karsinojenite: IARC Grup 2B (insanlarda muhtemel kanserojen)

  • Ekotoksisite: Bal arıları için düşük risk, fakat sucul organizmalar için toksik

Direnç Gelişimi ve IPM Tavsiyeleri

  • Direnç Riski: Orta (özellikle Amaranthus türlerinde)

  • Önleme Yöntemleri:

    • Rotasyonlu herbisit kullanımı (farklı etki mekanizmaları)

    • Kültürel yöntemlerle (münavebe, mekanik çapalama) destek

    • Uygulama dozu ve zamanına uyma

    • Aynı tarla sezon içinde birden fazla triazin uygulamasından kaçınma

İlaç Önerileri