Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Fosthiazate, organofosfor grubu bir nematisittir ve özellikle tarımsal alanlarda kök ur nematodları (Meloidogyne spp.) gibi bitki paraziti nematodların kontrolünde kullanılır. Toprak uygulaması ile kök bölgesinde etkili olur ve nematodların sinir sistemini bozarak ölümüne neden olur. Patates, domates, havuç, biber ve çeşitli sebzelerde yaygın olarak tercih edilen bir aktif maddedir.

1. Kimyasal Özellikler
Özellik Bilgi
IUPAC Adı O-ethyl S-(1-methylpropyl) (1-methyl-2-oxo-1,3,2-dithiaphospholan-5-yl) methyl phosphonodithioate
Kimyasal Formül C9H18NO4PS3
Molekül Ağırlığı 331.4 g/mol
Kimyasal Sınıf Organofosfor nematisit
Saflık ≥ %95 (teknik madde)
Fiziksel Form Sarımsı sıvı
Erime Noktası -
Kaynama Noktası >100°C (bozunma)
Buhar Basıncı 3.1 × 10⁻³ Pa (20°C)
Suda Çözünürlük 400 mg/L (20°C)
Log Pow (25°C) 2.37
Stabilite Nötr ve asidik ortamda stabil, alkali ortamda hidrolize olur

2. Etki Mekanizması
Özellik Bilgi
Hedef Nokta Asetilkolinesteraz (AChE) inhibitörü
Etki Şekli Sinir sisteminde asetilkolin birikimine neden olur, sinir iletimini durdurarak nematodların felç ve ölümüne yol açar
Sistemik Davranış Toprakta lokal sistemik hareket, kök bölgesinde yoğun etki
Uygulama Yöntemi Toprak uygulaması, damlama sulama veya serpme ile

3. Kullanım Alanları ve Formülasyonlar
Kullanım Alanı Formülasyon Tipi Ticari Örnekler
Nematod kontrolü (sebze, patates, meyve fidanları) EC (emülsiyon konsantre), GR (granül) Nemathorin® 150EC, Rugby® 10GR

4. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Türü Bilimsel Adı
Kök-ur nematodu Meloidogyne incognita, M. javanica, M. arenaria
Serbest yaşayan nematodlar Pratylenchus spp., Tylenchulus semipenetrans
Kök-çürüklük ilişkili nematodlar Çeşitli türler

5. Ruhsatlı Olduğu Bitkiler (Türkiye ve Dünya)
Ülke Bitki Türü Hedef Zararlı
Türkiye Patates, domates, biber, havuç Kök-ur nematodları
AB Ülkeleri Patates, şeker pancarı, havuç, tütün Meloidogyne spp., Pratylenchus spp.
Japonya Pirinç, sebzeler Çeşitli nematod türleri

6. Kalıntı Süresi ve MRL Değerleri
Ürün PHI (Hasat Öncesi Bekleme Süresi) MRL (mg/kg)
Patates 90 gün 0.02
Domates 90 gün 0.02
Biber 90 gün 0.02
Havuç 90 gün 0.02

7. Toksikolojik Özellikler ve Güvenlik
Özellik Değer
Akut Oral LD₅₀ (sıçan) 245 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (sıçan) >2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ >2.1 mg/L
Göz Tahrişi Orta derecede
Cilt Tahrişi Hafif
AChE İnhibisyonu Güçlü
Sınıflandırma (WHO) Sınıf II (orta toksik)
Çevresel Etki Balık ve sucul omurgasızlara yüksek toksisite

8. Direnç Gelişimi ve IPM Tavsiyeleri
Konu Açıklama
Direnç Riski Organofosforlara karşı tekrarlı kullanım direnç gelişimine neden olabilir
IPM Tavsiyesi Rotasyonla farklı etki mekanizmasına sahip nematisitlerle dönüşümlü kullanım; biyolojik nematisitler (örn. Paecilomyces lilacinus, Bacillus firmus) ile entegre uygulama
Uygulama Zamanı Fide dikiminden önce veya hemen sonra, aktif nematod döneminde
Diğer Önlemler Nematod dayanıklı çeşitlerin kullanımı, solarizasyon, organik madde uygulaması

İlaç Önerileri