Genel Bilgiler
Cadusafos, organofosfat grubuna ait, temas ve mide yoluyla etkili, sistemik özellik göstermeyen bir nematisit ve insektisit etken maddedir. Tarımsal üretimde özellikle toprak kökenli zararlılar ve bitki paraziti nematodların kontrolünde kullanılır. Toprağa uygulandığında, hedef zararlılar üzerinde hızlı etki gösterir.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı (IUPAC)
O-ethyl S,S-bis(1-methylpropyl) phosphorodithioate
CAS Numarası
95465-99-9
Moleküler Formül
C₁₀H₂₃O₂PS₃
Moleküler Ağırlık
302,46 g/mol
Fiziksel Durum
Sarı ila kahverengi sıvı
Erime Noktası
Belirgin değil (sıvı form)
Kaynama Noktası
~100 °C (düşük basınçta)
Buhar Basıncı (25°C)
0,28 mPa
Suda Çözünürlük
26 mg/L (20°C)
Log Kow
3,69
Stabilite
Normal depolama koşullarında stabil; alkali ortamda hidrolize olur
2. Etki Mekanizması
Parametre
Bilgi
Etkime Yolu
Temas ve mide zehiri
Biyokimyasal Etki
Asetilkolinesteraz (AChE) enzimini inhibe eder → sinir iletimini bozar
Sonuç
Kaslarda sürekli uyarılma, felç ve ölüm
Etkili Olduğu Ortam
Toprak uygulaması ile kök bölgesindeki zararlılar üzerinde etkilidir
3. Kullanım Alanları ve Formülasyonlar
Kullanım Alanı
Açıklama
Hedef Zararlılar
Bitki paraziti nematodlar, toprak böcekleri (tel kurtları vb.)
Kullanım Şekli
Toprağa granül veya sıvı formülasyon olarak uygulanır
Formülasyon Tipleri
GR (Granül), EC (Emülsiyon Konsantre)
Uygulama Zamanı
Ekim öncesi veya ekim sırasında, bazen gelişme dönemi başında
4. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Grubu
Örnek Türler
Kök-ur nematodları
Meloidogyne spp.
Kist nematodları
Heterodera spp. , Globodera spp.
Serbest yaşayan nematodlar
Pratylenchus spp.
Toprak böcekleri
Tel kurtları (Agriotes spp. ), beyaz kurtlar (Anoxia villosa )
5. Ruhsatlı Olduğu Bitkiler – Türkiye ve Dünya
Bölge
Bitkiler
Türkiye
Patates, mısır, şeker pancarı, tütün
ABD
Patates, mısır
AB Ülkeleri
Kullanımı çoğu ülkede yasaklanmıştır (çevresel ve toksikolojik riskler nedeniyle)
Diğer Ülkeler
Brezilya, Güney Afrika, bazı Asya ülkelerinde patates, mısır, yer fıstığı vb.
6. Kalıntı Süresi ve MRL Değerleri
Ürün
MRL (mg/kg) – Codex
PHI (Gün)
Patates
0,05
90
Mısır
0,02
90
Şeker pancarı
0,02
90
Tütün
MRL uygulanmaz
-
7. Toksikolojik Özellikler ve Güvenlik
Parametre
Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan)
37 mg/kg (yüksek toksik)
Akut Dermal LD₅₀ (sıçan)
870 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀
0,22 mg/L (4 saat)
Cilt Tahrişi
Orta derecede tahriş edici
Göz Tahrişi
Orta derecede tahriş edici
Kronik Etkiler
AChE inhibisyonu, nörotoksisite, olası üreme toksisitesi
Toksisite Sınıfı (WHO)
Sınıf Ia – Son derece tehlikeli
Güvenlik Önlemleri
KKD kullanımı zorunlu, çocuklar ve hayvanlar uzak tutulmalı
8. Direnç Gelişimi ve IPM Tavsiyeleri
Konu
Açıklama
Direnç Riski
Düşük – Ancak sürekli ve yüksek doz kullanımında hedef zararlılarda tolerans gelişebilir
IPM Tavsiyeleri
Kimyasal kontrolü biyolojik ve kültürel yöntemlerle entegre etmek
Nematodlara karşı münavebe uygulamak
Organik maddece zengin toprak yapısını korumak
Aynı etki mekanizmasına sahip ürünlerin art arda kullanımını önlemek