Paecilomyces lilacinus, toprak kökenli bir faydalı fungus olup, özellikle fitoparazitik nematodlara karşı biyolojik mücadelede kullanılan biyonematisit mikroorganizmadır.
Paecilomyces lilacinus; yumurta, larva ve ergin nematod evrelerini enfekte ederek öldürebilen, toprakta yaşayan, saprofitik yapıya sahip bir entomopatojenik ve mikoparazitik mantardır. Özellikle Meloidogyne spp. (kök-ur nematodu) ve Heterodera, Globodera gibi sist nematodlarına karşı etkilidir.
Öne Çıkan Özellikler
Yumurtalara nüfuz ederek içeriden çoğalır ve nematodu öldürür.
Organik tarımda kullanımı yaygındır.
Bazı ticari formülasyonlarda mikrokapsül veya granül halde sunulur.
Kimyasal kalıntı bırakmaz, çevre ve faydalılar için güvenlidir.
1. Mikrobiyolojik Tanım ve Kimyasal Özellikler
Özellik
Açıklama
Bilimsel Adı
Paecilomyces lilacinus (yeni adıyla Purpureocillium lilacinum)
Organizma Türü
Saprofitik fungus (toprak kökenli)
Mikrobiyal Etki Tipi
Entomopatojenik ve mikoparazitik
Doğal Kaynağı
Toprak, organik artıklar, nematod kolonize olmuş bölgeler
Formülasyonlar
WP (Islanabilir toz), SC, GR (granül), mikroenkapsül, biyofilm vb.
2. Kullanım Alanları ve Hedef Nematodlar
Bitki Grubu
Hedef Zararlılar / Nematod Türleri
Sebzeler (domates, havuç, patates, biber)
Meloidogyne incognita, M. javanica, M. hapla (kök ur nematodları)
Baklagiller, mısır
Pratylenchus spp. (lezyon nematodu)
Tahıllar, süs bitkileri
Heterodera, Globodera, Rotylenchulus, Tylenchulus
Narenciye, bağ
Sist ve ur nematodları
Etki alanı: Yumurtadan çıkan larvalar, yumurta zarları, genç dişiler
3. Etki Mekanizması
Özellik
Açıklama
Parazitlik tipi
Yumurtalara ve larvalara doğrudan kolonizasyon
Etki şekli
Hifleriyle yumurta kabuğunu penetre eder → içerde çoğalır → nematodu öldürür
Beslenme şekli
Nematik materyallerle saprotrofik kolonizasyon
İkinci etki
Toprakta nematodların yumurtlamasını ve hareketini baskılar
4. Türkiye’de Ruhsatlı Ticari Ürünler
Ticari Adı
Etken Mikrobiyal Madde
Formülasyon
Firma
Bionemat
Paecilomyces lilacinus
WP
Yerli firmalar (biyolojik üretim)
Lilacure
P. lilacinus >1×10⁸ cfu/g
SC
Biyoteknoloji şirketleri
Nemalec
Purpureocillium lilacinum
Granül
Organik tarım girdisi tescilli ürün
Not: Ruhsat durumu değişebilir, Tarım ve Orman Bakanlığı BKÜ sisteminden doğrulanmalıdır.
5. Toksikolojik – Ekotoksikolojik Bilgiler
Toksikolojik Özellikler
Ekotoksikolojik Etkiler
İnsanlara karşı patojen değildir (GRAS kabulü vardır)
Arılara ve faydalı böceklere zararsız
Cilt ve göz iritasyonu yoktur
Su canlılarına toksik değildir
Kalıntı bırakmaz, MRL tanımlaması gerekmez
Toprak biyotasını destekler (mikrobiyal çeşitliliği artırabilir)
Solunması halinde zararsızdır
Faydalı mantar ve bakterilere karşı seçici
6. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Kalıntı bırakmaz, organik tarımda serbestçe kullanılabilir
Etki göstermesi kimyasallara göre daha uzun sürede olur
Toprak biyotasına uyumludur
Uygulama sonrası toprak sıcaklığı ve nemi başarıyı etkiler
Yumurtalara karşı direkt penetratif etki gösterir
Geniş spektrumlu değildir – sadece nematodlara karşı
Fumigantlara kıyasla daha çevre dostudur
Yoğun nematod bulaşıklığında tek başına yetersiz kalabilir
