Purpureocillium lilacinum (eski adıyla Paecilomyces lilacinus), toprak kökenli ve biyolojik mücadelede kullanılan entomopatojenik ve nematopatojenik bir mantardır.
Purpureocillium lilacinum, özellikle Meloidogyne gibi kök-ur nematodlarının yumurta ve larvalarına karşı etkili, doğal kökenli bir biyokontrol ajanıdır. Yumurtaları enfekte edip içten yok ederek nematod popülasyonlarını azaltır.
Temel Özellikler
Yumurta parazitliği: Nemotod yumurtalarının kabuğunu delerek içine girer ve içeride çoğalarak larvayı öldürür.
Toprakta uzun süre canlı kalabilir, mikrobiyal etkiyi sürdürür.
Organik tarıma uygundur, kalıntı bırakmaz.
Bazı formülasyonlarda mikrokapsül veya sıvı süspansiyon şeklinde sunulur.
1. Mikrobiyolojik Kimlik & Temel Özellikler
Özellik
Açıklama
Bilimsel Adı
Purpureocillium lilacinum (teleomorf: Cordyceps)
Önceki Adı
Paecilomyces lilacinus
Organizma Türü
Toprak kökenli, saprofitik ve entomopatojenik fungus
Mekanizma Türü
Parazitik (özellikle nematod yumurtalarına karşı)
Formülasyonlar
WP, SC, GR (granül), sıvı süspansiyon, mikroenkapsül
Doğal Yayılım
Toprak, kompost, organik madde bakımından zengin ortamlar
2. Kullanım Alanları & Hedef Zararlılar
Bitki Grubu
Hedef Nematod Türleri
Sebzeler (domates, havuç, biber, patates)
Meloidogyne spp. (kök-ur nematodları)
Tahıllar, mısır, pamuk
Pratylenchus spp., Rotylenchulus spp.
Süs bitkileri
Heterodera, Globodera, Tylenchulus
Narenciye, bağ, fidanlıklar
Sist ve ur nematodları
3. Etki Mekanizması
Özellik
Açıklama
Hedef Etki
Yumurtaları, genç larvaları ve bazı durumlarda ergin nematodları hedef alır
Parazitik Etki
Hifleriyle yumurta zarını penetre eder, içeride çoğalarak larvayı öldürür
Sekonder Metabolitler
Bazı toksin ve enzimler üretir (proteaz, kitinaz) – yumurta çözülmesini kolaylaştırır
Toprak Kolonizasyonu
Uygulamadan sonra toprakta yerleşir ve faydalı mikrobiyal dengeyi destekler
4. Türkiye’de Ruhsatlı Ürünler
Ticari Adı
Etken Madde İçeriği
Formülasyon
Ruhsat Durumu
Lilacure
Purpureocillium lilacinum ≥ 1×10⁸ cfu/g
SC
Ruhsatlı – Organik Tarımda kullanılabilir
Bionemat
Paecilomyces/Purpureocillium spp.
WP
Ruhsatlı – Sebze ve meyve gruplarında
Lilacinus Bio
Mikrobiyal hücre süspansiyonu
GR
Uygulamalı araştırmalarda yaygın kullanım
Not: Ruhsat durumları yıl içinde değişebilir. Tarım ve Orman Bakanlığı BKÜ portalı üzerinden güncel listeye ulaşılabilir.
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Toksikolojik Özellikler
Ekotoksikolojik Özellikler
İnsanlara karşı patojen değildir (GRAS)
Balıklara, arılara, kuşlara zararsız
Göz ve cilt tahrişi yapmaz
Doğal toprak mikrobiyal faunası ile uyumlu
Solunması güvenlidir
Faydalı yırtıcılara zarar vermez
Kalıntı bırakmaz, MRL belirlenmez
Yer altı ve yüzey sularında bozulur, biyobozunur
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Organik tarım için uygundur – kalıntı bırakmaz
Kimyasal kadar hızlı etki göstermez
Yumurtaya doğrudan etkilidir
Uygulama sonrası toprak nemi ve sıcaklığına duyarlıdır
Toprakta uzun süre kalıcı kolonizasyon oluşturabilir
Popülasyon yoğunluğunda kimyasal destek gerekebilir
Mikrobiyal dengeyi bozmaz, destekler
Sadece nematodlara etkili, böceklere karşı etkisiz
