Genel Bilgiler Methyl Bromide (Metil Bromür), son derece etkili bir geniş spektrumlu fumigant olup toprak dezenfeksiyonu, depolanmış ürün koruması ve karantina uygulamalarında kullanılmıştır. Gaz formunda uygulandığında nematodlar, böcekler, fungal patojenler, yabancı ot tohumları ve hatta bazı bakterilere karşı öldürücü etki gösterir. Ancak ozon tabakasına zarar verdiği için birçok ülkede kullanımı yasaklanmış veya ciddi şekilde sınırlandırılmıştır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Açıklama
Kimyasal Adı
Methyl Bromide (Metil Bromür)
CAS No
74-83-9
Kimyasal Formül
CH₃Br
Molekül Ağırlığı
94.94 g/mol
Fiziksel Form
Gaz (sıvılaştırılmış olarak ambalajlanır)
Koku
Kokusuzdur (genellikle uyarıcı koku maddesi eklenir)
Kaynama Noktası
3.6 °C
2. Kullanım Alanları & Hedef Organizmalar
Kullanım Alanı
Hedef Zararlılar
Toprak fumigasyonu
Nematodlar (Meloidogyne spp.), fungal patojenler, bazı bakteriler, tohumlar
Depolanmış ürünler
Böcekler ve larvaları
Karantina uygulamaları
İhracat öncesi odun, meyve, tarım ürünleri üzerindeki karantina zararlıları
3. Etki Mekanizması
Mekanizma
Açıklama
Fumigant gaz
Gaz formunda yayılır, hedef organizmaların hücre proteinlerine bağlanarak enzimatik aktiviteyi bozar
Sitotoksik etki
DNA/protein sentezini bozar, hücresel ölüm oluşturur
Temassız sistemik etki yoktur
Sadece temas yoluyla ve gaz fazında etkilidir
4. Türkiye’de Yasal Durum ve Ruhsat
Durum
Açıklama
YASAKLANMIŞTIR
Ozon tabakasına zarar verdiği için Türkiye’de 11.12.2002 tarihli kararla kullanımı tamamen yasaklanmıştır.
İstisnai Kullanım
Belirli yıllarda (örneğin karantina fumigasyonları için) geçici izin verilmiş olabilir ancak tarla uygulamaları için ruhsatlı ürün yoktur.
5. PHI – MRL – FRAC
Kriter
Açıklama
PHI
Uygulama sonrası ürün toprakla temasta olmayacağı için genellikle uygulanmaz
MRL
Uygulanan ürünlerde kalıntı oluşmaz (fumigasyon sonrası havalandırma zorunludur)
FRAC Kodu
NC (Not Classified) – Fungisit değil, fumigant grubunda
6. Toksikolojik & Ekotoksikolojik Veriler
Toksikolojik Özellikler
Ekotoksikolojik Özellikler
LD50 (oral, sıçan): 214 mg/kg (yüksek toksik)
Sucul canlılara ve memelilere toksiktir
Göz, solunum ve cilt için aşırı tahriş edici
Ozon tabakasını inceltici etkisi nedeniyle yasaklanmıştır
Solunması ciddi zehirlenmelere neden olabilir
Biyolojik parçalanması yavaştır
KKD olmadan uygulama ciddi tehlikedir
Toprak mikrobiyotasını geçici olarak baskılar
7. Avantaj – Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Geniş spektrumlu ve çok etkili fumigant
Ozon tabakasına zararlı – çevresel etkiler çok ciddi
Gaz formunda derin toprak penetrasyonu sağlar
İnsan sağlığına son derece toksik
Karantina ve ihracat fumigasyonunda uzun yıllar kullanılmış
Küresel Montreal Protokolü kapsamında yasaklanmıştır
Tohum, böcek, fungus ve nematoda karşı tek uygulamada etkilidir
Alternatifi olan ürünlerle kıyasla daha yüksek tehlike taşır
