Genel Bilgiler Carbofuran , karbamat grubuna ait, hem sistemik insektisit hem de nematisit olarak kullanılan, çok geniş spektrumlu ve hızlı etkili bir aktif maddedir. Bitki tarafından kök ve yapraklardan emilerek sistemik etki gösterir.yaprak biti, tel kurdu, nematod gibi zararlılara karşı kullanılır. Ancak çok yüksek akut toksisitesi nedeniyle birçok ülkede kullanımı kısıtlanmış veya yasaklanmıştır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik Açıklama
Kimyasal Adı 2,3-dihydro-2,2-dimethyl-7-benzofuranyl methylcarbamate
Ticari İsmi Carbofuran
CAS Numarası 1563-66-2
Kimyasal Formül C₁₂H₁₅NO₃
Molekül Ağırlığı 221.25 g/mol
Fiziksel Hali Beyaz–açık bej kristal katı
Erime Noktası 150–152 °C
Suda Çözünürlük 320 mg/L (25°C)
Formülasyonlar GR (granül), SC, WP
2. Etki Mekanizması
Mekanizma Türü Açıklama
Asetilkolin Esteraz İnhibitörü Sinir sisteminde asetilkolin birikimine yol açarak nörotransmisyonu bozar. Zararlılarda felç ve ölüme neden olur.
Sistemik + Kontakt Bitki tarafından emilerek sistemik etki gösterir. Aynı zamanda kontakt olarak da etkilidir.
3. Türkiye’de Ruhsat Durumu
Ürün Adı Formülasyon Ruhsat Durumu
Furadan (eski) 10G, 4F Yasaklandı (2011)
Diğer benzer ürünler GR, SC Ruhsatı iptal edildi
Not: Türkiye dâhil birçok ülkede halk sağlığı ve çevresel riskler nedeniyle kullanımı yasaklanmıştır.
4. PHI – MRL – FRAC
Parametre Açıklama
PHI (Hasat Öncesi Süre)60–90 gün (eski verilerde)
MRL (Kalıntı Limiti)Avrupa Birliği: 0.01 mg/kg (default) – Türkiye: geçersiz (yasak)
FRAC / IRAC Kodu IRAC: 1A – Karbamatlar (sinir sistemi inhibitörü)
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Toksikolojik Veriler Ekotoksikolojik Veriler
LD50 (oral, sıçan): 8 mg/kg – Çok yüksek toksik Balıklara ve suda yaşayan organizmalara yüksek toksik
Cilt ve göz için orta düzey tahriş edici Kuşlara ve arılara son derece toksik
WHO Sınıfı: Class Ia (extremely hazardous) Toprakta orta düzeyde kalıcı, yeraltı suyuna geçebilir
6. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
Çok geniş spektrumlu – hem böcek hem nematodlara etkili Yüksek akut toksisite
Sistemik + kontakt – hızlı ve etkili İnsan sağlığı ve çevre açısından büyük risk
Uygulama sonrası toprakta iyi dağılır Birçok ülkede yasak / kısıtlı
Granül formda uygulama kolaylığı Kalıntı problemi – içme suyu kaynaklarını kirletme riski
7. Uygulama Bilgileri
Uygulama Yöntemi Dozaj (örnek) Hedef Zararlılar
Toprak altı uygulama 2–4 kg/da (10G granül) Nematodlar, tel kurdu, danaburnu vb.
Fide veya tohum sırasına Direkt banda karışım Sistemik koruyuculuk sağlardı
Not: Bu bilgiler tarihi referans niteliğindedir. Türkiye’de ve çoğu ülkede artık yasal kullanımı yoktur .
