Genel Bilgiler Terbufos , organofosfat grubu bir insektisit ve nematisit olup, bitki kökleri tarafından emilerek sistemik etki gösterir. Asetilkolin esteraz enzimini inhibe ederek zararlıların sinir sistemini felç eder ve ölümüne neden olur.mısır, şeker pancarı ve patates gibi ürünlerde kullanılan bu madde, yüksek toksisitesi nedeniyle birçok ülkede yasaklanmıştır veya ciddi kısıtlamalara tabidir.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik Açıklama
Kimyasal Adı S-[(tert-Butylthio)methyl] O,O-diethyl phosphorodiamidate
Ticari İsimleri Counter, Terbuphos
CAS Numarası 13071-79-9
Moleküler Formül C9H21NO2PS3
Molekül Ağırlığı 285.43 g/mol
Fiziksel Hali Yağ benzeri sarımsı sıvı
Formülasyonları GR (granül)
Suda Çözünürlük 30 mg/L (25 °C)
2. Etki Mekanizması
Özellik Açıklama
Etki Şekli Sistemik insektisit ve nematisit
Mekanizma Asetilkolinesteraz (AChE) enzim inhibisyonu yoluyla sinirsel iletimi durdurur
Hedef Zararlılar Kök zararlıları, toprak kökenli nematodlar, yaprakbitleri ve tripsler
3. Türkiye’de Ruhsat Durumu
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı değil – yüksek toksisite nedeniyle kullanımı durdurulmuştur
AB Yasak
ABD (EPA) Kısıtlı (bazı ürünlerde çok kontrollü kullanım)
4. PHI, MRL ve FRAC
Parametre Değer
PHI Ruhsatlı olmadığı için Türkiye’de geçerli değil
MRL AB ve Türkiye’de çoğu üründe 0.01 mg/kg (LOQ)
FRAC NA (AChE inhibitörleri, organofosfatlar; IRAC Group 1B)
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Toksikoloji Ekotoksikoloji
LD50 (oral, sıçan): 1.2 mg/kg (çok toksik) Arılara son derece toksik
Göz ve cilt için tahriş edici Su canlılarına ve kuşlara yüksek toksik
Kronik etkiler: Nörolojik bozukluk, solunum depresyonu Toprakta kalıcılık yüksek, biyobirikim riski
WHO Sınıf Ia (Çok tehlikeli pestisit) Yeraltı suyuna bulaşma potansiyeli yüksek
6. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
Toprak altı uygulamalarda güçlü sistemik etki sağlar İnsan ve çevre sağlığı açısından son derece toksik
Nematodlar ve yer altı zararlılarda hızlı etki Pek çok ülkede tamamen yasaklanmıştır
Geniş spektrumlu etki Kalıntı riski yüksek, PHI uyum zorluğu
Uygulaması granül formda kolaydır Aşırı toksisite → işçi güvenliği ve maruziyet riski
7. Uygulama Bilgileri
Uygulama Şekli Dozaj (örnek) Not
Toprak altı granül 1–2 kg/da Ekim sırasında tohum hattına uygulanırdı
Sistemik etki Bitki kökünden emilir Gaz formunda değil, temas ve emilim etkiliydi
