Genel Bilgiler
Carbosulfan , bir karbamat grubu insektisit ve nematisit tir.
Yani hem toprak kökenli zararlılara (özellikle nematod ve toprak böcekleri) hem de bitki üzerinde beslenen emici-çiğneyici böceklere karşı etkili geniş spektrumlu sistemik bir insektisit/nematisit olarak sınıflandırılır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Açıklama
Kimyasal Adı
2,3-Dihydro-2,2-dimethyl-7-benzofuranyl methylcarbamate
CAS Numarası
55285-14-8
Moleküler Formül
C20H28N2O3S
Molekül Ağırlığı
376.5 g/mol
Fiziksel Hali
Sarımsı kahverengi sıvı
Formülasyonlar
EC (emülsiyon konsantre), GR (granül)
Çözünürlük
Suda düşük (2 mg/L), organik çözücülerde yüksek
2. Etki Mekanizması
Özellik
Açıklama
Etkili Grup
Karbamatlar
Eylem Şekli
Sistemik – kontakt ve mide zehiri
Mekanizma
Asetilkolin esteraz inhibitörü → sinir iletimini engeller
Etkili Olduğu Zararlılar
Yaprakbitleri, trips, beyazsinek, emici böcekler, kök kurdu ve bazı nematodlar
3. Türkiye Ruhsat Durumu
Ülke
Durum
Türkiye
Ruhsatı iptal edilmiştir (aktif ruhsat bulunmamaktadır)
AB
Kullanımı yasaktır
ABD (EPA)
2009 itibariyle tüm ruhsatlar iptal edilmiştir
4. PHI, MRL ve FRAC
Parametre
Değer
PHI
Türkiye’de ruhsatlı olmadığı için geçerli değil
MRL
Çoğu üründe AB için 0.01 mg/kg (LOQ)
FRAC/IRAC
IRAC Grubu 1A – AChE inhibitörleri (karbamatlar)
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Toksikolojik Veriler
Ekotoksikolojik Veriler
LD50 (oral, sıçan): 90–250 mg/kg
Arılara çok toksik (LD50 < 0.1 µg/bee)
Göz ve cilt için tahriş edici
Balıklara ve su organizmalarına yüksek toksik
Solunumla alındığında merkezi sinir sistemi etkisi
Toprakta nispeten düşük kalıcılık
WHO Sınıf II – Tehlikeli
Biyobirikim potansiyeli orta-yüksek
6. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Sistemik özellikte → hem yaprak hem toprak zararlılarında etkili
İnsanlar ve çevre için yüksek toksisite
Geniş spektrumlu böcek ve nematod etkisi
Kalıntı riski yüksek → MRL ihlalleri riski
EC ve GR formülasyonlarla esnek uygulama
Ruhsat iptalleri ve yasal kısıtlamalar
Kısa sürede etkili
Direnç gelişme riski → AChE inhibitörleriyle dönüşümlü kullanımı şart
7. Uygulama Bilgileri
Uygulama Şekli
Dozaj (örnek)
Not
EC Formülasyon (yaprak)
100–150 ml/da
Emici zararlılar için püskürtme
GR Formülasyon (toprak)
2–3 kg/da
Kök zararlıları ve nematodlar için sıra altına
Güncel olarak Türkiye’de ve birçok ülkede yasaklı konumdadır. Sadece geçmiş uygulamalar referans olarak verilmiştir.