Genel Bilgiler Trichoderma viride , biyolojik kökenli bir nematisit olarak kabul edilir.Trichoderma harzianum , T. asperellum , T. atroviride gibi diğer türlerle birlikte, fitonematodlara karşı doğal bir biyokontrol ajanı (biyo-nematisit) olarak dünya genelinde kullanılır.
T. viride , doğrudan nematodlara karşı etkili olmasının yanı sıra, kök bölgesinde kolonize olarak bitkide direnç indükler (ISR) ve nematodların beslenmesini, yumurtlamasını ve hareketini engeller.
1. Genel Tanım
Özellik Bilgi
Etken organizma Trichoderma viride Pers. ex Gray
Taksonomi Fungi → Ascomycota → Hypocreales → Hypocreaceae
Etki tipi Biyolojik nematisit / mikoparazit / antagonistik fungus
Hedef Meloidogyne spp. , Pratylenchus spp. , Heterodera spp.
Formülasyon tipi WP, WG, SC, toprak inokulantı
Ticari örnekler BioTricho®, NemaGuard®, TrichoVir®, Trichozin®, Ecotrich®
2. Etki Mekanizması (Nematod Üzerine)
T. viride hem doğrudan nematodlara hem dolaylı olarak bitki savunmasına etki eder.
Etki Mekanizması Açıklama
1 Enzimatik parçalama Nematod yumurta kabuğu ve kutikulasını kitinaz , proteaz , lipaz enzimleriyle parçalar.
2 Mikoparazitizm T. viride hifleri, nematod yumurtalarına sarılır ve onları mekanik olarak deler.
3 Antibiyotik üretimi Gliotoxin , viridin , harzianolide gibi bileşikler nematodları felç eder.
4 ISR (indüklenmiş sistemik direnç) Bitkide savunma enzimlerini aktive eder (peroksidaz, PAL, β-1,3-glukanaz).
5 Beslenme engeli ve repellent etki Kök bölgesinde kolonize olarak nematodun köke girişini engeller.
3. Hedef Nematod Türleri
Nematod Türü Etki Düzeyi Etki Tipi
Meloidogyne incognita ***** Yumurtadan çıkış ve J2 ölüm oranı %80–90
Pratylenchus penetrans *** Kök lezyonu azalır
Heterodera glycines ** Kist gelişimi baskılanır
Rotylenchulus reniformis ** Dişi gelişimi azalır
4. Kullanım Alanları
Bitki Grubu Uygulama Amacı
Sebzeler (domates, biber, patlıcan, hıyar) Meloidogyne spp. kontrolü
Narenciye, zeytin, bağ Kök nematodu ve toprak patojenleri kontrolü
Pamuk, patates, yerfıstığı Lezyon ve ur nematodlarına karşı
Sera ve fidanlıklar Dikim öncesi kök daldırma, fide toprağı dezenfeksiyonu
Organik tarım OMRI ve AB Organik yönetmeliklerine uygun
5. Uygulama Bilgileri
Özellik Bilgi
Doz 2–4 kg/ha (WP formülasyon) veya 1–2 L/ha (sıvı kültür)
Uygulama şekli Damlama hattı, fide köküne veya toprak karışımı olarak
Tekrarlama 30–45 gün arayla
PHI (Hasat aralığı) 0 gün (kalıntısız)
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre Değer
İnsan toksisitesi Yok (non-patogenik)
Ekotoksisite Düşük, yalnızca nematodlar ve patojen funguslara etkili
Toprak kalıcılığı Uzun süreli (aylarca kök bölgesinde yaşar)
Kalıntı riski Yok
Arılara ve balıklara etkisi Zararsız
7. Avantaj ve Dezavantajlar
Avantaj Dezavantaj
Tamamen biyolojik ve kalıntısız Kimyasal kadar hızlı etki göstermez
Uzun süreli koruma sağlar Uygulama koşullarına (pH, sıcaklık, nem) duyarlıdır
Bitki savunmasını güçlendirir UV ışığında ve yüksek sıcaklıkta aktivite azalır
Toprak mikrobiyotasını destekler Yüksek tuzlulukta etkinliği düşer
8. Türkiye Ruhsat Durumu (2025 itibarıyla)
Tarım ve Orman Bakanlığı’nda Trichoderma viride içeren biyolojik ürünler ruhsatlıdır:
Ürün Adı Etken Madde Kullanım Alanı
TrichoVir® WP Trichoderma viride 1×10⁸ cfu/gMeloidogyne spp. , Fusarium spp.
BioTricho® T. viride + T. harzianum Toprak kökenli nematod ve funguslar
NemaGuard® Trichoderma viride 1×10⁷ cfu/mLMeloidogyne incognita kontrolü
