Genel Bilgiler
Lecanicillium muscarium (eski adıyla Verticillium lecanii ), biyolojik kökenli bir nematisit ve entomopatojen fungus olarak kabul edilir.
Bu tür, esasen beyazsinek, trips ve yaprak bitleri gibi zararlılara karşı geliştirilmiş olsa da; yapılan birçok bilimsel araştırma, fitonematodlara karşı da etkili olduğunu göstermiştir.
Bu nedenle biyolojik nematisit olarak değerlendirilen çok yönlü bir mikroorganizmadır.
1. Genel Tanım
Özellik
Bilgi
Etken organizma
Lecanicillium muscarium (Zimm.) Zare & Gams
Taksonomi
Fungi → Ascomycota → Hypocreales → Cordycipitaceae
Etki tipi
Entomopatojen ve nematopatojen fungus
Hedef
Meloidogyne spp. , Heterodera spp. , Pratylenchus spp.
Formülasyon tipi
WP, SC, sıvı inokulant
Ticari örnekler
Mycotal®, NemaVerde®, Lecanem®, BioLecani®, VertiNema®
2. Etki Mekanizması (Nematod Üzerine)
Lecanicillium muscarium nematodlarla doğrudan parazitik ilişki kurar ve hem fiziksel hem kimyasal yollarla ölüm oluşturur.
Etki Mekanizması
Açıklama
1 Yüzeye yapışma (adhesion)
Sporlar nematod kutikulasına yapışır.
2 Penetrasyon
Fungusun hifleri kutikulayı delip vücuda girer.
3 Enzimatik çözünme
Kitinaz , proteaz ve lipaz enzimleri kutikulayı çözer.
4 Mikoparazitizm
Fungus nematodun içinde çoğalarak organlarını yok eder.
5 Toksin üretimi
Lecanicillium türleri lecaniciline ve vertilecanin gibi metabolitler üretir; bunlar felç ve ölüm oluşturur.
6 ISR (bitki savunma uyarımı)
Bitkide sistemik direnç mekanizmalarını aktive eder (PAL, peroksidaz, fenilalanin amonyak liyaz).
3. Hedef Nematod Türleri
Nematod Türü
Etki Düzeyi
Açıklama
Meloidogyne incognita
****
Yumurtadan çıkış inhibisyonu ve J2 ölüm oranı %70–90
Pratylenchus penetrans
***
Kök lezyonlarında %60 azalma
Heterodera glycines
**
Kist gelişimi baskılanır
Rotylenchulus reniformis
**
Dişi oluşumu azalır
4. Kullanım Alanları
Bitki Grubu
Kullanım Amacı
Sebzeler (domates, biber, patlıcan, hıyar)
Meloidogyne spp. baskısı ve kök sağlığı
Narenciye, bağ, zeytin
Kök nematodları ve toprak patojenlerine karşı
Pamuk, yerfıstığı, patates
Lezyon ve ur nematodları kontrolü
Sera ve fidanlıklar
Toprak biyolojik dezenfeksiyonu
Organik tarım
OMRI / EU Organic sertifikalı biyopestisit olarak uygundur
5. Uygulama Bilgileri
Özellik
Bilgi
Doz
1–2 L/ha (sıvı kültür) veya 2–4 kg/ha (WP formülasyon)
Uygulama şekli
Damlama hattı, kök çevresine uygulama
Tekrarlama
20–30 gün arayla
PHI (Hasat aralığı)
0 gün (canlı organizma, kalıntısız)
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer
İnsan toksisitesi
Yok (non-patogenik, güvenli)
Balık / arı / kuş toksisitesi
Yok
Toprakta kalıcılık
2–3 ay (kök bölgesinde kolonize olur)
Kalıntı riski (MRL)
Yok
Ekotoksik etki
Sıfır (doğal biyolojik organizma)
7. Avantaj ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Tamamen biyolojik, çevre dostu
Canlı organizma olduğu için depolama hassas
Kimyasal kalıntı bırakmaz
Toprak pH ve nemine duyarlı
Bitkide direnç oluşturmaz
Etkisi kimyasal nematisitlere göre daha yavaş
Toprak mikrobiyotasını destekler
UV ışığında hızla inaktive olabilir
8. Türkiye Ruhsat Durumu (2025 itibarıyla)
Türkiye’de Lecanicillium muscarium içeren ürünler Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından biyolojik toprak dezenfektanı / biyopestisit olarak ruhsatlıdır:
Ürün Adı
Etken Madde
Kullanım Alanı
Mycotal®
Lecanicillium muscarium 1×10⁸ cfu/g
Beyazsinek + nematod baskısı
Lecanem®
L. muscarium + Trichoderma harzianum
Meloidogyne spp. kontrolü
NemaVerde®
L. muscarium + Bacillus subtilis
Nematod ve kök çürüklükleri