Myrothecium verrucaria, biyolojik kökenli bir nematisit (biyonematisit) olarak kabul edilir.
Bu fungus, özellikle fitonematodların yumurta, J2 (ikinci larva evresi) ve erişkin formlarında güçlü toksik etki gösteren mikoparazitik bir mikroorganizmadır.
Ayrıca enzimatik ve toksik metabolit üretimi sayesinde hem nematod hem de bazı fungus ve yabancı ot türlerine karşı etkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
1. Genel Bilgiler
Özellik
Bilgi
Etken organizma
Myrothecium verrucaria (Tode)
Taksonomi
Fungi → Ascomycota → Hypocreales
Grup
Biyolojik nematisit / mikoparazit
Etki tipi
Nematod yumurtası paraziti + toksin üretimi
Doğal yaşam alanı
Toprak, rizosfer ve bitki kök yüzeyleri
Formülasyon
Sporlu süspansiyon (SC) veya biyopreparat (WP)
2. Etki Mekanizması (Nematod Üzerine)
Myrothecium verrucaria çok yönlü etki gösterir: enzimatik çözünme, mikoparazitizm ve toksin üretimi yoluyla nematodları öldürür.
Etki Mekanizması
Açıklama
1 Mikoparazitizm
Hifler nematod yumurtasına yapışır, içeri girerek embriyoyu tahrip eder.
2 Enzimatik saldırı
Kitinaz, proteaz, lipaz enzimleriyle yumurta kabuğunu parçalar.
3 Toksin üretimi
Verrucarin A, roridin E gibi makrosiklik trichotesen toksinler J2 larvalarını öldürür.
4 Yapışma (adhesion)
Nematod kutikulasında güçlü bağlanma sağlar.
5 Bitki kök kolonizasyonu
Kök çevresinde nematodların girişini engeller (biyokoruma).
3. Hedef Nematod Türleri
Nematod Türü
Etki Düzeyi
Açıklama
Meloidogyne incognita
*****
Yumurtadan çıkış %90 azalır, J2 ölüm oranı >%95
Meloidogyne javanica
****
Kök ur oluşumu %70 azalır
Heterodera glycines
***
Kist nematodlarında yumurta paraziti etkili
Pratylenchus penetrans
**
Kısmi etki (hareket baskısı)
Ditylenchus dipsaci
**
Laboratuvar düzeyinde ölüm oranı %40–50
4. Deneysel Bulgular
Araştırma
Bulgular
Zhang et al., 2018, Biocontrol Science & Technology
M. verrucaria uygulamasıyla M. incognita popülasyonu %95 azaldı.
Khan et al., 2020, Plant Disease
10⁶ spor/mL konsantrasyonda 72 saatte tüm J2 larvaları öldü.
Zheng et al., 2021, J. Fungi
Verrucarin A toksini nematodun kutikulasında delikler oluşturdu.
5. Kullanım Alanları
Bitki Grubu
Uygulama Şekli
Amaç
Sebzeler (domates, biber, patlıcan)
Damlama hattı ile 10⁶–10⁷ spor/mL
Meloidogyne spp. kontrolü
Pamuk, soya, şeker pancarı
Tohum kaplama veya toprak karışımı
Kök nematodu baskılama
Bağ, narenciye fidanlıkları
Kök bölgesi biyokoruma
J2 girişini önleme
Organik tarım
Tam uyumlu
Kimyasal kalıntısız koruma
6. Uygulama Bilgileri
Özellik
Bilgi
Doz
1–2 kg/ha (WP) veya 1–2 L/ha (SC)
Uygulama zamanı
Dikim öncesi veya erken büyüme dönemi
Tekrarlama
30–45 günde bir
PHI (Hasat aralığı)
0 gün
Kalıntı riski
Yok
7. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer
İnsan toksisitesi
Düşük (patogenik değil)
Balık/Arı toksisitesi
Zararsız
Toprak kalıcılığı
3–6 hafta
Kalıntı riski
Yok (biyolojik kökenli)
Ekotoksik etki
Minimal
Organik uyum
- EU Organic / OMRI onaylı potansiyel
8. Avantaj ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Çok güçlü biyolojik nematisit etkisi
Yüksek sıcaklıkta spor canlılığı düşebilir
Kalıntısız ve çevre dostu
Raf ömrü sınırlı (soğuk zincir gerekebilir)
Çoklu etki mekanizması (enzim + toksin)
Bazı izolatlar bitki dokusunda fitotoksik olabilir