Dinoseb, dinitrofenol grubuna ait, selektif olmayan, kontakt etkili bir herbisittir. Geniş yapraklı yabancı otlara karşı etkili olup, hem tarla hem de endüstriyel alanlarda kullanılmıştır. Ancak yüksek toksisitesi nedeniyle birçok ülkede yasaklanmıştır.
2. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı
2-sec-Butyl-4,6-dinitrophenol
CAS Numarası
88-85-7
Moleküler Formül
C10H12N2O5
Molekül Ağırlığı
240.21 g/mol
Fiziksel Durumu
Sarı-kahverengi kristal
Erime Noktası
~31 °C
Suda çözünürlük
Düşük
LogP (Kow)
3.45
3. Etki Mekanizması
Dinoseb, fotosentez inhibitörü olarak etki eder. Spesifik olarak, PSII (Fotosistem II) inhibitörü olarak elektron taşımasını engeller ve bitkide enerji üretimini durdurarak ölümüne sebep olur.
4. Türkiye ve Dünya Ruhsat Durumu
Ülke / Bölge
Ruhsat Durumu
Türkiye
- Yasaklı
AB Ülkeleri
- Yasaklı
ABD (EPA)
- Kullanımı yasaklandı
Gelişmekte olan ülkeler
- Bazı bölgelerde sınırlı kullanım raporlanmıştır
5. PHI, MRL ve FRAC
Kriter
Bilgi
PHI
Geçersiz (yasaklı)
MRL
0.01 mg/kg (çoğu ürün)
FRAC
HRAC Grubu: DNP
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Toksikolojik Özellik
Ekotoksikolojik Etki
LD50 (oral, sıçan)
20-30 mg/kg (çok toksik)
Göz / Cilt Teması
Aşındırıcı, tahriş edici
Kanserojen Potansiyel
Muhtemel karsinojen (EPA sınıfı C)
Balıklar için toksisite
Yüksek (LC50 < 1 mg/L)
Arılar için toksisite
Orta
Kalıcılık
Toprakta orta kalıcılık (DT50 ≈ 10-20 gün)
7. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Geniş spektrumlu ve hızlı etkili
Çok yüksek toksisite
Fotosentez inhibitörü olarak etkili
İnsan sağlığına ve çevreye ciddi zarar potansiyeli
