1. Kısa Tanım
Pinoxaden, özellikle dar yapraklı yabancı otlara karşı etkili, selektif bir aryloxyphenoxypropionate (AOPP) grubu herbisittir. Çoğunlukla buğday ve arpa gibi tahıllarda kullanılır. Bitkinin yaprağına uygulandığında hızla absorbe olur ve büyüme noktalarına taşınarak etki gösterir.
2. Kimyasal Özellikler
| Özellik |
Değer / Bilgi |
| IUPAC Adı |
Pinoxaden: (R)-2-(1-((6-chloro-2-benzoxazolyl)oxy)ethyl)propanoic acid |
| Kimyasal Sınıf |
Fenil propiyonik asit türevi (AOPP) |
| Moleküler Formül |
C13H13ClN2O4 |
| Fiziksel Form |
Genellikle sıvı formülasyon (EC, OD) |
| Suda Çözünürlük |
Düşük |
| LogP (yağda çözünürlük) |
~3.0 |
3. Etki Mekanizması
| Parametre |
Açıklama |
| Etki Şekli |
Sistemik, seçici |
| Hedef Enzim |
ACCase (asetil-CoA karboksilaz) inhibisyonu |
| Sonuç |
Yağ asidi sentezinin durması → hücre zarında bozulma → bitki ölümü |
| Etki Hızı |
3–10 gün içinde büyüme durur, 2–3 hafta içinde ölüm |
4. Türkiye ve Dünya Ruhsat Durumu
| Ülke/Bölge |
Durum |
| Türkiye |
Ruhsatlı – Buğday, arpa için dar yapraklı otlara karşı |
| Avrupa Birliği |
Onaylı – GAP kapsamında kullanımı yaygın |
| ABD |
EPA onaylı – Bayer CropScience ürünlerinde mevcut |
5. PHI, MRL ve FRAC Bilgileri
| Parametre |
Değer / Bilgi |
| PHI (Hasat Aralığı) |
Genelde 60 gün (ürün ve ülkeye göre değişebilir) |
| MRL (Maks. Kalıntı) |
Buğday için 0.01–0.05 mg/kg (ülkeye göre değişebilir) |
| FRAC Kodu |
HRAC Grubu A (ACCase inhibitörü) |
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
| Özellik |
Bilgi |
| LD50 (oral, sıçan) |
>5000 mg/kg |
| Deri / Göz Tahrişi |
Hafif tahriş edici |
| Arılara Toksisite |
Düşük |
| Balık ve Su Canlılarına Etki |
Orta düzey – dikkatli kullanım önerilir |
| İnsan Sağlığı |
Karaciğer ve böbrek üzerine etkiler gözlemlenebilir (yüksek dozlarda) |
7. Avantaj – Dezavantajlar
| Avantajlar |
Dezavantajlar |
| Seçici – tahıllarda güvenli |
Sadece dar yapraklı otlara etkili |
| Sistemik – bitki içi yayılım yüksek |
Geniş yapraklı yabancı otlara etkisiz |
| Yeni nesil ACCase inhibitörü – direnç oluşumuna karşı daha az risk |
Direnç gelişimi potansiyeli mevcut (özellikle aşırı kullanımda) |
| Yağmur sonrası yıkanma toleransı iyi |
Yüksek sıcaklıkta fitotoksisite potansiyeli olabilir |
