Propyrisulfuron, sülfonilüre grubu selektif bir herbisittir. Özellikle pirinç (çeltik) tarlalarında geniş yapraklı ve dar yapraklı yabancı otlara karşı düşük dozlarda etkili şekilde kullanılır. Bitki büyümesini durdurarak otları kontrol eder.
1. Kimyasal Özellikler (Biyolojik Yapı)
Özellik |
Açıklama |
Kimyasal Sınıf |
Sulfonylurea |
IUPAC Adı |
1-(4,6-dimethoxypyrimidin-2-yl)-3-(2-propoxyphenylsulfonyl)urea |
Moleküler Formül |
C₁₄H₁₇N₃O₆S |
Formül Ağırlığı |
~355.36 g/mol |
Fiziksel Görünüm |
Beyaz kristal toz |
Çözünürlük |
Su ve bazı organik solventlerde sınırlı |
2. Etki Mekanizması
Özellik |
Açıklama |
Etki Mekanizması |
ALS (Acetolactate Synthase) inhibitörü olarak çalışır |
Hedef Enzim |
ALS enzimi; valin, lösin ve izolösin biyosentezini engeller |
Uygulama Zamanı |
Genellikle erken dönemde (çimlenme sonrası – post emergence) |
Etki Süresi |
Kalıcı ve sistemik etki; yeni çıkan otlarda da etkilidir |
3. Türkiye ve Dünya Ruhsat Durumu
Ülke / Bölge |
Ruhsat Durumu |
Türkiye |
Ruhsatlı ürün sınırlı / kontrollü kullanımlar |
Japonya |
Geniş kullanım (özellikle çeltikte) |
AB Ülkeleri |
Bazı ülkelerde ruhsatlı |
ABD |
Sınırlı kullanımı mevcut |
4. PHI, MRL ve FRAC Bilgileri
Parametre |
Değer / Açıklama |
PHI (Hasat Aralığı) |
30 gün (ortalama) |
MRL (AB standardı) |
0.02 - 0.05 mg/kg arası (ürüne göre değişir) |
FRAC Kodu |
HRAC Grup B (ALS inhibitörleri) |
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Parametre |
Değer / Açıklama |
Akut Oral LD50 (sıçan) |
> 2000 mg/kg |
Deri – Göz İrritasyonu |
Hafif tahriş edici |
Arılara Zararlılık |
Düşük (LD50 > 100 µg/bee) |
Balıklar Üzerindeki Etki |
Orta düzeyde toksik (LC50: 2–20 mg/L) |
Toprakta Kalıcılık |
Orta kalıcılık (yarılanma süresi 20–40 gün) |
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
-
Düşük dozla yüksek etki sağlar.
-
Sistemik etkilidir, yeni otlarda da kontrol sağlar.
-
Su kültürlerinde (çeltik) kullanılabilir.
-
Geniş ot spektrumuna etkilidir.
Dezavantajlar
-
ALS inhibitör grubunda direnç gelişimi riski yüksek.
-
Bazı bitkilere fitotoksik olabilir (yanlış doz veya yanlış bitki).
-
Topraktaki kalıcılığına dikkat edilmelidir.