Parathion-methyl, organofosfat grubuna ait, geniş spektrumlu sistemik bir insektisit ve akarasittir. Sinir sistemi üzerinde asetilkolinesteraz inhibitörü olarak etkili olur. Özellikle yaprak zararlıları (yaprak bitleri, tripsler, yaprak galeri sinekleri vb.) ile mücadelede kullanılır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Açıklama
Kimyasal Adı
O,O-Dimetil O-(4-nitrofenil) tiyofosfat
Moleküler Formül
C8H10NO5PS
Yapısal Grup
Organofosfat
Fiziksel Form
Sarımsı-kahverengi sıvı (teknik formülasyon)
Suda çözünürlük
55 mg/L (20°C’de)
CAS No
298-00-0
2. Etki Mekanizması
Özellik
Detay
Etki Şekli
Sistemik, kontakt ve mide yoluyla
Etki Noktası
Asetilkolinesteraz enzimi inhibitörü
Hedef Zararlılar
Yaprak bitleri, tripsler, yaprak galeri sinekleri
Etkileme Süresi
Kısa-orta süreli
3. Ruhsat Durumu ve Kullanım
Bölge
Durum
Türkiye
Ruhsatlı değil (yasaklı madde)
AB
Yasaklandı
ABD
Kullanımı ciddi şekilde kısıtlı
4. PHI / MRL / FRAC
Kriter
Bilgi
PHI
Değişken (genellikle 7–21 gün, ürüne göre)
MRL
Çoğu üründe 0.01 mg/kg (AB’de)
FRAC Grubu
Insektisit grubunda sınıflandırılmaz (IRAC 1B)
5. Toksikoloji ve Ekotoksikoloji
Parametre
Değer veya Durum
LD50 (oral, sıçan)
14–24 mg/kg
Balıklar için toksisite
Yüksek
Arılar için toksisite
Son derece toksik
İnsan Sağlığı Riski
Çok yüksek – nörotoksik etkiler
Karsinojenite
Muhtemel insan karsinojeni (IARC Gr. 2B)
6. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Geniş spektrumlu etki
İnsan ve çevre sağlığı açısından son derece riskli