Genel Bilgiler Profenofos , organofosfat grubu bir insektisit ve akarisittir. Kontak ve mide yoluyla etkili olan, sinir sistemini hedef alan sistemik olmayan bir pestisittir. Özellikle yaprak bitleri, beyazsinek, kırmızı örümcek ve yaprak galeri sineği gibi zararlılara karşı kullanılır.
2. Kimyasal Özellikler
Özellik Değer
IUPAC Adı O-(4-bromo-2-klorofenil) O-etil S-propil fosforotioat
Kimyasal Formül C11H15BrClO3PS
Molekül Ağırlığı 373.63 g/mol
Formül Tipi Organofosfat ester
Fiziksel Görünüm Sarımsı kahverengi sıvı
Suda çözünürlük 28 mg/L (20°C’de)
Log P (oktanol/su) 4.88 (yüksek lipofiliklik)
3. Etki Mekanizması
Etki Yolu: Sinir sistemi üzerinde etkili olan asetilkolinesteraz inhibitörüdür.
Etkisi: Asetilkolin birikmesine neden olarak sinirsel iletim bozulur, bu da böceğin ölümüne yol açar.
Etkili Olduğu Şekiller: Kontakt ve mide yoluyla
Sistemiklik: Sistemik değildir; bitki içinde taşınmaz.
4. Kullanım Alanları ve Ruhsat Durumu
Alan Detay
Kullanım Alanları Pamuk, domates, patlıcan, turunçgiller, mısır, soğan vb.
Hedef Zararlılar Thrips, yaprak biti, kırmızı örümcek, beyaz sinek, yaprak galeri sineği
Türkiye Ruhsatı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü (BKÜ listesinde ruhsatlı)
Uluslararası Durum Bazı AB ülkelerinde yasaklı; Hindistan, ABD, Afrika ve Orta Doğu’da kullanımı yaygındır.
5. PHI, MRL, FRAC ve Direnç
Başlık Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Bekleme Süresi) Genellikle 14 gün (ürüne göre değişir)
MRL (Maksimum Kalıntı Limiti) Örneğin domateste: 0.05 – 1.0 mg/kg (ülkelere göre değişir)
FRAC Kodu IRAC Grubu 1B (asetilkolinesteraz inhibitörleri)
Direnç Riski Uzun süreli ve tekrarlı kullanımda direnç gelişebilir; dönüşümlü kullanılması önerilir.
6. Toksikoloji & Ekotoksikoloji
Parametre Değer
LD₅₀ (oral, sıçan) 358 mg/kg
LD₅₀ (dermal, sıçan) >2,000 mg/kg
Akut Toksisite Yüksek – zehirli sınıftadır
Arılara Toksisite Yüksek – Arılara zararlıdır (uygulama saatlerine dikkat edilmeli)
Balıklara Toksisite Yüksek (LC50 değerleri 0.1–1.0 mg/L)
7. Avantajlar – Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
Geniş spektrumlu etki İnsan ve çevre sağlığı açısından toksik
Hızlı etki süresi AB’de yasaklanmış olması
Diğer pestisitlerle tank karışımı yapılabilir Arılara ve suda yaşayan canlılara zararlı
Ekonomik ve etkili Direnç gelişme riski yüksek
8. Uygulama Bilgileri
Doz Aralığı: 0.75 – 1.5 L/ha (ürün ve zararlıya göre değişir)
Uygulama Yolu: Pülverizatör ile yaprak yüzeyine
Uygulama Zamanı: Zararlının ilk çıkış yaptığı dönem
Tekrar: 7–14 gün aralıklarla, entegre mücadele prensiplerine uygun olarak
