Phosalone, organofosforlu bir insektisit ve akarisittir. Kontak ve mide yoluyla etki gösterir. Emici ve çiğneyici zararlılara karşı özellikle meyve ağaçlarında, pamukta, sebzelerde ve zeytinde yaygın olarak kullanılmıştır. Ancak birçok ülkede kullanımı sınırlandırılmış veya yasaklanmıştır.
1.Genel Özellikler
Özellik
Bilgi
Etken Madde
Phosalone
Kimyasal Sınıf
Organofosfat
Moleküler Formül
C₁₂H₁₅ClNO₄PS₂
CAS No
2310-17-0
Formülasyon Tipleri
EC (Emülsiyon Konsantresi), WP (Islanabilir Toz)
Etkili Olduğu Zararlılar
Yaprak bitleri, kırmızı örümcek, trips, akarlılar, bazı larvalar
Uygulama Şekli
Yapraktan püskürtme
Kullanım Alanları
Elma, armut, kayısı, şeftali, zeytin, pamuk, sebze ve süs bitkileri
2. Etki Mekanizması
Mekanizma
Açıklama
Etki Şekli
Kontak ve mide etkili
Hedef Nokta
Asetilkolinesteraz inhibitörü (sinir sistemi enzimlerini inhibe eder)
Sistemik Özellik
Sistemik değildir; yaprak yüzeyinde kalır
Etkili Olduğu Evreler
Yumurta hariç larva ve ergin evrelere karşı etkilidir
3. Ruhsat ve Kalıntı Durumu
Kriter
Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre)
14–21 gün (ürüne göre değişir)
MRL (Kalıntı Limiti)
AB ülkelerinde birçok üründe “0” veya yasak
Türkiye Ruhsat Durumu
Bazı ürünlerde hâlen ruhsatlı olabilir (kontrol edilmelidir)
AB/Dünya Durumu
Avrupa Birliği’nde yasaklı, bazı Asya ve Afrika ülkelerinde ruhsatlı
4. Toksikolojik & Ekotoksikolojik Bilgiler
Parametre
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
60–110 mg/kg
Dermal LD₅₀
>2000 mg/kg
WHO Toksik Sınıfı
Sınıf II (Orta derecede tehlikeli)
Arılara Etkisi
Yüksek toksik – uygulama zamanlaması kritik önem taşır
Balıklara Etkisi
Çok toksik – su kaynaklarından uzak tutulmalı
İnsanlar için Risk
Asetilkolinesteraz baskılanması ile nörolojik etkiler
5. Avantajlar & Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
Geniş spektrumlu ve güçlü etkili
Kalıntı riski yüksektir, AB ülkelerinde kullanımı yasak
Akar ve böcekleri birlikte kontrol eder
Arılara, balıklara ve diğer yararlı organizmalara yüksek toksik etki
Ekonomik çözümler sunar (özellikle düşük dozlarda etki gösterir)
İnsan sağlığı açısından dikkatli ve koruyucu ekipmanla uygulama gerekir
