Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Pirimiphos-methyl, organofosfat grubuna ait, asetilkolinesteraz inhibitörü olarak işlev gören geniş spektrumlu bir insektisittir. Özellikle depolanmış ürün zararlılarına karşı etkili olup; hububat depoları, tahıl ambarları ve çeşitli tarla bitkilerinde emici ve kemirici zararlılara karşı kullanılır. Hem kontak hem de fumigant etkili formülasyonları mevcuttur. Ancak toksikolojik etkileri ve kalıntı riski nedeniyle Avrupa Birliği’nde yasaklıdır, Türkiye’de ise sınırlı ruhsatlı olarak yer almaktadır.

1. Genel Bilgi
Özellik Açıklama
Etken Madde Pirimiphos-methyl
Kimyasal Sınıfı Organofosfat insektisit
Molekül Formülü C₁₁H₂₀N₃O₃PS
CAS Numarası 29232-93-7
Fiziksel Yapı Açık sarı ila kahverengi sıvı (teknik form)
Koku Belirgin organik fosfor kokusu

2. Etki Mekanizması
Kriter Açıklama
Etki Şekli Asetilkolinesteraz (AChE) inhibitörü
Etki Alanı Sinir sistemini bloke ederek felç ve ölüme neden olur
Hedef Zararlılar Tahıl ambarı zararlıları, emici böcekler, yaprak bitleri, sinekler
Etkili Olduğu Türler Coleoptera, Lepidoptera, Diptera, vb.

3. Kullanım Alanları
Kullanım Alanı Açıklama
Tarla Bitkileri Buğday, mısır, pirinç, arpa, çeltik, pamuk vb.
Depolama Alanları Hububat depoları, ambarlar (fumigant tabletler veya toz)
Uygulama Şekli Sprey, toz, gaz tablet, emdirilmiş ürün

4. Ruhsat Durumu
Bölge Durum
Türkiye Kısıtlı ruhsatlı; bazı kullanımlar serbest
Avrupa Birliği Kullanımı yasaklanmıştır
ABD (EPA) Belirli kullanımlara onaylı (örn. depolanmış ürün koruması)

5. Kalıntı Bilgileri ve FRAC
Kriter Değer
MRL Ürüne göre değişir (ör. buğday için 7 mg/kg)
PHI 7-14 gün (bitkiye ve formulasyona göre)
FRAC/IRAC IRAC Group 1B

6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Kategori Etki Açıklaması
Akut Toksisite Orta – yüksek (LD₅₀ oral: 1000 mg/kg civarı)
İnsan Sağlığı Riski AChE inhibitörü; sinirsel semptomlara yol açabilir
Ekotoksisite Su canlılarına, kuşlara ve arılara toksiktir
Kronik Risk Uzun süreli maruziyette karaciğer ve sinir sistemi etkilenebilir

7. Avantajlar –  Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
- Geniş spektrumlu insektisit etkisi - İnsan sağlığı ve çevre için riskli
- Fumigant ve kontak etkili - Kalıntı riski taşır
- Depolanmış ürün zararlılarına karşı etkili - Avrupa’da tamamen yasaklanmıştır
- Uzun süreli etki süresi - Arılara ve suda yaşayan canlılara toksik

8. Uyarılar ve Ek Bilgiler

  • Kullanımda Dikkat: Koruyucu ekipmanla çalışılmalı, solunmamalı.

  • Alternatifler: Yeni nesil insektisitler (Spinetoram, Chlorantraniliprole gibi) daha çevreci seçenekler sunar.

  • Kombinasyonlar: Bazı formülasyonlar diğer depo insektisitleriyle birlikte sunulur.

İlaç Önerileri