Genel Bilgiler
Etofenprox , ester bağı içermeyen yapısıyla klasik piretroidlerden farklı olan, geniş spektrumlu bir insektisittir . Düşük memeli toksisitesi ve yüksek dayanıklılığıyla dikkat çeker; fakat balık ve arılar için toksiktir . Tarım, veterinerlik ve halk sağlığı alanında yaygın kullanılır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı
2-(4-ethoxyphenyl)-2-methylpropyl 3-phenoxybenzyl ether
CAS Numarası
80844-07-1
Moleküler Formül
C₂₅H₂₈O₃
Molekül Ağırlığı
376.49 g/mol
Kimyasal Sınıfı
Eter bağlı sentetik piretroid
Fiziksel Görünüm
Renksiz ila açık sarı sıvı
Erime Noktası
36–39 °C
Buhar Basıncı (25 °C)
1 × 10⁻⁵ Pa
Suda Çözünürlük
0.002 mg/L (25 °C)
Log Kow
6.9
Stabilite
Asidik ortamda kararlı, yüksek pH’da yavaşça hidrolize olur
2. Etki Mekanizması
Özellik
Bilgi
Etki Şekli
Temas ve mide yoluyla etkili
Etkili Olduğu Zararlılar
Trips, beyazsinek, yaprak bitleri, kırmızı örümcek, pamuk yaprakkurdu, elma iç kurdu, sivrisinek, karasinek
Etki Mekanizması
Sinir hücrelerinde voltaj bağımlı sodyum kanallarını modüle ederek sinir iletimini bozar, felç ve ölüme neden olur
IRAC Kodu
3A – Sodyum kanal modülatörleri
Kimyasal Özellik
Ester bağı içermez (oksijen-eter bağlantılı piretroid) → hidrolize dayanıklı
3. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke
Durum
Türkiye
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlı (örnek ürünler: Trebon, Vectron, Sumitomo Etofenprox)
AB (EU)
Onaylı aktif madde
ABD (EPA)
Onaylı (tarımsal ve evsel zararlı kontrolü)
FAO Kod No
EFX
4. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre
Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre)
7–14 gün (ürüne göre)
MRL (AB – Elma)
0.3 mg/kg
IRAC Kodu
3A
FRAC Kodu
Yok (fungisit değildir)
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik
Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan)
> 4200 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat)
> 1.3 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat)
0.004 mg/L (çok toksik)
Arılar Üzerindeki Etki
Son derece toksik
Kuşlar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli
Yüksek
İnsan Sağlığı Etkileri
Düşük toksisite, hafif parestezi görülebilir
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım)
0.03 mg/kg/gün
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Düşük memeli toksisitesi
Balıklar için yüksek toksisite
Ester bağı içermediği için pH kararlılığı yüksek
Arılara toksik
Geniş spektrumlu
Direnç riski orta düzeyde
Uzun kalıcılık (7–14 gün)
Lipofilik birikim potansiyeli
7. Uygulama Bilgileri
Ürün
Zararlı
Doz
Uygulama Zamanı
Elma
Elma iç kurdu
20–30 mL/100 L su
Larva çıkışı öncesi
Pamuk
Yaprakkurdu, yeşil kurt
25–40 mL/da
Zararlı görülmeye başladığında
Bağ
Salkım güvesi
15–25 mL/100 L su
Çiçeklenme sonrası
Sebzeler
Beyazsinek, trips
10–20 mL/100 L su
Yoğunluk başlangıcında
8. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye
Açıklama
Rotasyon
Aynı IRAC 3A grubundaki piretroidlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon
4A (Neonicotinoid) veya 5 (Spinosyn) gruplarıyla dönüşümlü kullanılmalı
Uygulama Sıklığı
Maksimum 2 uygulama/bitki dönemi önerilir