Genel Bilgiler
Dinotefuran , sistemik etkili bir neonikotinoid insektisit tir. Yüksek çözünürlüğü sayesinde bitki içinde hızla taşınır ve hem emici hem de çiğneyici zararlılara karşı etkili olur. Geniş spektrumlu olup özellikle yaprak bitleri, beyazsinekler ve tripslerde yüksek performans gösterir.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı
(RS)-1-methyl-2-nitro-3-(tetrahydro-3-furylmethyl)guanidine
CAS Numarası
165252-70-0
Moleküler Formül
C₇H₁₄N₄O₃
Molekül Ağırlığı
202.21 g/mol
Kimyasal Sınıfı
Neonikotinoid insektisit
Fiziksel Görünüm
Beyaz kristalimsi toz
Erime Noktası
107–109 °C
Buhar Basıncı (25 °C)
1 × 10⁻⁶ Pa
Suda Çözünürlük
39 g/L (25 °C) → çok yüksek
Log Kow
-0.54 (yüksek polarite)
Stabilite
Geniş pH aralığında stabil, fotostabil, suda iyi taşınır
2. Etki Mekanizması
Özellik
Bilgi
Etki Şekli
Sistemik – hem floem hem ksilem ile taşınır
Etkili Olduğu Zararlılar
Yaprak bitleri, tripsler, beyazsinek, pirinç sap kurdu, elma yaprakbiti
Etki Mekanizması
Sinir sisteminde nikotinik asetilkolin reseptörlerine bağlanarak iletimi engeller → sinirsel blokaj → felç ve ölüm
IRAC Kodu
4A – Nikotinik asetilkolin reseptör agonistleri
Etki Özelliği
Hızlı emilim + uzun kalıcılık (7–14 gün)
3. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke
Durum
Türkiye
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlı (örnek: Starkle, Oshin, Safari, Dinotefuran 20SG)
AB (EU)
Sınırlı onaylı (bazı üye ülkelerde yasak – arı toksisitesi nedeniyle)
ABD (EPA)
Onaylı
FAO Kod No
DNT
4. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre
Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre)
7–14 gün
MRL (AB – Elma)
0.5 mg/kg
IRAC Kodu
4A
FRAC Kodu
Yok
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik
Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan)
> 2000 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 5000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat)
1.3 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat)
100 mg/L (düşük toksisite)
Arılar Üzerindeki Etki
Yüksek toksisite (LD₅₀ ≈ 0.02 µg/arı)
Kuşlar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli
Düşük (yüksek çözünürlük nedeniyle taşınır, birikmez)
İnsan Sağlığı Etkileri
Düşük toksisite, yüksek dozda nöromüsküler belirtiler
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım)
0.08 mg/kg/gün
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Çok yüksek sistemik taşınım (tohum, yaprak, kök)
Arılar için toksik
Düşük memeli toksisitesi
Direnç riski (özellikle yaprakbitlerinde)
Hızlı etki + uzun koruma
AB’de açık alan kısıtlaması
Suda yüksek çözünürlük – etkili emilim
Aşırı yağışlarda yıkanma riski
7. Uygulama Bilgileri
Ürün
Zararlı
Doz
Uygulama Zamanı
Elma
Yaprak bitleri, trips
20–30 g/100 L su
Zararlı görülmeye başladığında
Pamuk
Beyazsinek, trips
20–25 g/100 L su
Erken dönemde, yoğunluk artmadan
Sebzeler (Domates, Biber)
Beyazsinek, yaprakbiti
15–20 g/100 L su
İlk zararlı çıkışında
Pirinç
Sap kurdu
25–40 g/da
Sapa kalkma döneminde
8. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye
Açıklama
Rotasyon
Aynı IRAC 4A grubundaki (ör. Imidacloprid, Thiamethoxam) ürünlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon
5 (Spinosyn) veya 28 (Diamid) gruplarıyla dönüşümlü kullanılmalı
Uygulama Sıklığı
Maksimum 2 uygulama / sezon önerilir