Genel Bilgiler
Sulfoxaflor , sülfoksamin sınıfına ait, yeni nesil sistemik bir insektisittir . Özellikle neonikotinoidlere dirençli yaprak bitleri, beyazsinekler ve tripsler üzerinde yüksek etkinliğe sahiptir. Sinir sisteminde nikotinik asetilkolin reseptörlerine etki eder; hızlı, kalıcı ve seçici bir etki sağlar.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı
1-(6-trifluoromethyl-3-pyridylmethyl)-3-(methylsulfinyl)-1,3,5-triazinan-2-imine
CAS Numarası
946578-00-3
Moleküler Formül
C₁₀H₁₀F₃N₃O₂S
Molekül Ağırlığı
277.27 g/mol
Kimyasal Sınıfı
Sülfoksamin (neonikotinoid benzeri)
Fiziksel Görünüm
Beyaz kristalimsi katı
Erime Noktası
107–109 °C
Buhar Basıncı (25 °C)
1.5 × 10⁻⁶ Pa
Suda Çözünürlük
0.58 g/L (25 °C)
Log Kow
0.8
Stabilite
pH 4–8 aralığında stabil; fotostabil ve hidrolize dayanıklı
2. Etki Mekanizması
Özellik
Bilgi
Etki Şekli
Sistemik ve translaminar etki; hem ksilem hem floem taşınımı gösterir
Etkili Olduğu Zararlılar
Yaprak bitleri, beyazsinek, trips, pamuk yaprakkurdu, pirinç bitleri
Etki Mekanizması
Sinir sisteminde nikotinik asetilkolin reseptörlerinin (nAChR) alt birimlerine bağlanır, sinaptik iletimi bozar → felç ve ölüm
IRAC Kodu
4C – Sülfoksaminler
Etki Özelliği
Neonikotinoidlerle benzer ancak farklı bağlanma noktası → dirençli populasyonlarda etkili
3. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke
Durum
Türkiye
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlı (örnek: Transform 50WG, Closer SC)
AB (EU)
2022 itibarıyla kısıtlı onaylı (arı koruma gerekçesiyle)
ABD (EPA)
Onaylı ve aktif kullanımda
FAO Kod No
SFX
4. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre
Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre)
7–14 gün
MRL (AB – Elma)
0.3 mg/kg
IRAC Kodu
4C
FRAC Kodu
Yok
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik
Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan)
> 5000 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat)
> 2 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat)
80 mg/L (düşük toksisite)
Arılar Üzerindeki Etki
Orta toksik (LD₅₀ ≈ 0.12 µg/arı) — neonikotinoidlere göre daha güvenli
Kuşlar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli
Düşük
İnsan Sağlığı Etkileri
Düşük akut toksisite; yüksek dozda geçici nörolojik etkiler
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım)
0.04 mg/kg/gün
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Neonikotinoid direncini kırar
Arılar için orta düzeyde toksik
Uzun kalıcılık (10–14 gün)
AB’de açık alanlarda sınırlı kullanım
Düşük memeli toksisitesi
Direnç gelişimi olasılığı uzun vadede artabilir
Yüksek sistemik taşınım
Toprakta orta kalıcılık (yarı ömür ~30–60 gün)
7. Uygulama Bilgileri
Ürün
Zararlı
Doz
Uygulama Zamanı
Pamuk
Yaprak biti, trips
20–25 g/100 L su
Zararlı yoğunluğu başladığında
Elma
Yaprak biti, psylla
15–20 g/100 L su
Erken dönemde
Sebzeler (Domates, Biber)
Beyazsinek, trips
10–20 g/100 L su
İlk zararlı çıkışında
Buğday / Arpa
Yaprak biti
20 g/da
Kardeşlenme–başaklanma dönemi
8. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye
Açıklama
Rotasyon
Aynı IRAC 4 grubundaki (neonikotinoid) ürünlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon
5 (Spinosyn) veya 28 (Diamid) gruplarıyla dönüşümlü
Uygulama Sıklığı
Maksimum 2 uygulama / sezon önerilir