Genel Bilgiler Cyantraniliprole , diamid grubu yeni nesil bir insektisittir ve chlorantraniliprole ’e benzer şekilde ryanodin reseptör modülatörü olarak etki eder. Hem çiğneyici hem emici zararlılara karşı etkilidir ve sistemik/translaminar özellik gösterir. Bu özellikleriyle sebze, meyve ve endüstri bitkilerinde yaygın olarak kullanılır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik Bilgi
Kimyasal Adı 3-bromo-1-(3-chloro-2-pyridyl)-N-[4-cyano-2-methyl-6-(methylcarbamoyl)phenyl]-1H-pyrazole-5-carboxamide
CAS Numarası 736994-63-1
Moleküler Formül C₁₉H₁₄BrClN₆O₂
Molekül Ağırlığı 473.7 g/mol
Kimyasal Sınıfı Anthranilic diamid insektisit
Fiziksel Görünüm Açık sarı kristalimsi toz
Erime Noktası 195–200 °C
Buhar Basıncı (25 °C) 2 × 10⁻¹⁰ Pa
Suda Çözünürlük 14 mg/L (25 °C)
Log Kow 2.5
Stabilite Fotostabil, pH 4–8 aralığında kararlı, toprakta yavaş bozunur
2. Etki Mekanizması
Özellik Bilgi
Etki Şekli Sistemik ve translaminar; ksilem ile taşınır
Etkili Olduğu Zararlılar Tuta absoluta, elma iç kurdu, yaprak bitleri, trips, beyazsinek
Etki Mekanizması Kas hücrelerinde ryanodin reseptörlerini aktive ederek kalsiyum iyon salınımını artırır → kas felci → ölüm
IRAC Kodu 28 – Ryanodin reseptör modülatörleri
Etkili Olduğu Böcek Grupları Lepidoptera, Coleoptera, Hemiptera, Diptera
3. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke Durum
Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsatlı (örnek: Benevia, Exirel, Verimark)
AB (EU) Onaylı aktif madde (EFSA tarafından güvenli kabul edilmiştir)
ABD (EPA) Onaylı (2013’ten beri)
FAO Kod No CYP
4. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre) 7–14 gün
MRL (AB – Elma) 0.3 mg/kg
IRAC Kodu 28
FRAC Kodu Yok
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat) > 2 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat) 10.5 mg/L (düşük toksisite)
Arılar Üzerindeki Etki Düşük toksisite (LD₅₀ > 100 µg/arı)
Kuşlar Üzerindeki Etki Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli Orta
İnsan Sağlığı Etkileri Nörotoksik etki yok; düşük akut toksisite
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım) 0.02 mg/kg/gün
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj Dezavantaj
Geniş zararlı spektrumu (çiğneyici + emici) Görece yüksek maliyet
Düşük memeli ve arı toksisitesi Toprakta uzun yarı ömür (~100 gün)
Uzun süreli etki (2–3 hafta) Sürekli kullanımda direnç riski
Translaminar etki → yaprak altı koruma Bazı ürünlerde yavaş başlangıç etkisi
7. Uygulama Bilgileri
Ürün Zararlı Doz Uygulama Zamanı
Elma Elma iç kurdu, yaprak biti 25–30 mL/100 L su Larva çıkışı başlangıcında
Domates Tuta absoluta 20–30 mL/100 L su İlk larva gözlemiyle
Pamuk Yaprakkurdu 25–40 mL/100 L su Zararlı popülasyonu başladığında
Sebzeler (Biber, Patlıcan) Trips, beyazsinek 15–25 mL/100 L su Erken dönem
Bağ Salkım güvesi 20–25 mL/100 L su Çiçeklenme öncesi
8. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye Açıklama
Rotasyon Aynı IRAC 28 grubundaki (Chlorantraniliprole) ürünlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon 4A (Neonikotinoid) veya 5 (Spinosyn) ile dönüşümlü
Uygulama Sıklığı Maksimum 2 uygulama / sezon önerilir
