Genel Bilgiler Hexaflumuron , kitin sentez inhibitörleri (IGR – Insect Growth Regulator) grubunda yer alan bir benzoylüre türevi insektisittir. Böceklerin dış iskelet (kitin) sentezini durdurarak larva ve nimflerin deri değiştirmesini engeller, böylece ölümlerine yol açar. Özellikle termite, yaprak biti, tırtıl ve sinek larvaları gibi zararlılara karşı etkilidir.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik Bilgi
Kimyasal Adı N-[3,5-dichloro-4-(1,1,2,2-tetrafluoroethoxy)phenyl]-2,6-difluorobenzamide
CAS Numarası 86479-06-3
Moleküler Formül C₁₅H₃Cl₂F₆NO₃
Molekül Ağırlığı 461.08 g/mol
Kimyasal Sınıfı Benzoylüre – kitin sentez inhibitörü
Fiziksel Görünüm Beyaz kristalimsi toz
Erime Noktası 170–172 °C
Buhar Basıncı (25 °C) 1.2 × 10⁻⁶ Pa
Suda Çözünürlük 0.001 mg/L (çok düşük)
Log Kow 5.2
Stabilite Fotostabil, pH 5–9 aralığında dayanıklı, toprakta uzun yarı ömür (200+ gün)
2. Etki Mekanizması
Özellik Bilgi
Etki Şekli Büyüme düzenleyici (kitin sentez inhibitörü)
Etki Mekanizması Böceklerde kitin sentezini inhibe eder , yeni dış iskeletin oluşmasını engeller → larvalar deri değiştiremez → ölüm gerçekleşir
IRAC Kodu 15 – Kitin sentez inhibitörleri (Benzoylüreler)
Etkili Olduğu Dönem Larva ve nimf dönemleri (erginleri öldürmez)
Etki Özelliği Yavaş ama kalıcı etki; populasyon yenilenmesini durdurur
3. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Grubu Örnek Türler
Termitler Coptotermes formosanus , Reticulitermes flavipes
Depo Zararlıları Tribolium castaneum , Sitophilus oryzae
Yaprak Bitleri ve Tırtıllar Spodoptera litura , Helicoverpa armigera
Sinek Larvaları Musca domestica (larvalar)
4. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke Durum
Türkiye Termit kontrolünde ruhsatlı (örnek: Sentricon, HexaTerm)
AB (EU) Onaylı (biyosidal ürün olarak)
ABD (EPA) Onaylı (Dow AgroSciences – Sentricon sistemi)
FAO Kod No HFM
5. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre) Tarımsal kullanımda genelde 0 gün (düşük kalıntı)
MRL (AB – Elma) 0.02 mg/kg
IRAC Kodu 15
FRAC Kodu Yok
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg (düşük toksisite)
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat) > 2 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat) 0.4 mg/L (orta toksisite)
Arılar Üzerindeki Etki Düşük toksisite
Kuşlar Üzerindeki Etki Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli Yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)
İnsan Sağlığı Etkileri Düşük akut toksisite; kitin memelilerde bulunmadığı için hedef dışı toksik etki gözlenmez
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım) 0.01 mg/kg/gün
7. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj Dezavantaj
Termitler üzerinde uzun süreli koruma (aylarca) Etkisi yavaş başlar
Düşük memeli toksisitesi Sistemik değildir
Faydalı böceklere güvenli Toprakta kalıcılığı yüksek (biyobozunumu yavaş)
Direnç gelişimi çok yavaş Yüksek lipofiliklik nedeniyle sucul canlılara orta toksik
8. Uygulama Bilgileri
Kullanım Alanı Zararlı Doz Uygulama Şekli
Termit kontrolü (inşaat, bina çevresi) Yeraltı termitleri 0.1–0.5 mg/kg toprak Yem veya bariyer sistemi (örneğin Sentricon istasyonu)
Depo zararlıları Un böceği, pirinç biti 15–20 g/100 m² Yüzey püskürtme
Sebze alanları Tırtıllar, yaprak bitleri 20–25 mL/100 L su Erken larva döneminde
Hayvansal atık alanları Sinek larvaları 15–20 mL/100 L su Organik madde üzerine püskürtme
9. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye Açıklama
Rotasyon Aynı IRAC 15 grubundaki diğer benzoylürelerle (ör. Lufenuron, Diflubenzuron) ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon 7A (Methoprene) veya 18 (Cyromazine) ile dönüşümlü kullanılabilir
Uygulama Sıklığı 2 uygulama / sezon veya termitlerde 1–2 yılda bir
