Genel Bilgiler
Halofenozide , diacylhydrazine sınıfına ait bir ecdysone agonisti ve böcek gelişim düzenleyici (IGR) insektisittir. Böceklerde doğal ecdysone hormonuna benzer etki yaparak yapay bir deri değiştirme sinyali oluşturur, larvaların pupa evresine geçmeden ölmesine neden olur. Özellikle Lepidoptera (tırtıllar) ve bazı Coleoptera türleri üzerinde etkilidir.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı
N-tert-butyl-N′-(4-chloro-2-methylbenzoyl)-3,5-dimethylbenzohydrazide
CAS Numarası
112226-61-6
Moleküler Formül
C₂₀H₂₅ClN₂O₂
Molekül Ağırlığı
360.88 g/mol
Kimyasal Sınıfı
Diacylhydrazine – Ecdysone agonisti
Fiziksel Görünüm
Beyaz veya açık bej kristalimsi toz
Erime Noktası
165–168 °C
Buhar Basıncı (25 °C)
1.5 × 10⁻⁷ Pa
Suda Çözünürlük
0.08 mg/L
Log Kow
4.5
Stabilite
Fotostabil, pH 5–8 aralığında dayanıklı; toprakta yarı ömür 60–100 gün
2. Etki Mekanizması
Özellik
Bilgi
Etki Şekli
Böcek gelişim düzenleyici (ecdysone hormon agonisti)
Etki Mekanizması
Böceklerde ecdysone hormonunun reseptörlerine bağlanır ve sahte bir hormonal sinyal oluşturur; erken deri değiştirme tetiklenir → larva ölümü
IRAC Kodu
18 – Ecdysone agonistleri (diacylhydrazinler)
Etkili Olduğu Dönem
Larva dönemi
Etki Özelliği
Yavaş öldürücü, seçici ve uzun süreli etkilidir; sistemik değildir, translaminar etkilidir
3. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Grubu
Örnek Türler
Lepidoptera (tırtıllar)
Spodoptera littoralis , Helicoverpa armigera , Cydia pomonella , Tuta absoluta , Plutella xylostella
Coleoptera (böcekler)
Leptinotarsa decemlineata (patates böceği)
Orman zararlıları
Lymantria dispar , Malacosoma americanum
4. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke
Durum
Türkiye
Henüz sınırlı kullanımda; kombinasyon formülasyonlarıyla bazı ruhsatlı ürünlerde bulunur
AB (EU)
Onaylı
ABD (EPA)
Onaylı (Dow AgroSciences – Mach 2, Confirm markalarıyla)
FAO Kod No
HFN
5. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre
Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre)
7–14 gün
MRL (AB – Elma)
0.5 mg/kg
IRAC Kodu
18
FRAC Kodu
Yok
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik
Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan)
> 5000 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat)
> 2 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat)
0.35 mg/L
Arılar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite (LD₅₀ > 100 µg/arı)
Kuşlar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli
Orta
İnsan Sağlığı Etkileri
Düşük toksisite; hormonal sistem üzerinde etki gözlenmez
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım)
0.02 mg/kg/gün
7. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Lepidoptera larvalarına yüksek seçicilik
Sınırlı zararlı grubu etkisi
Düşük memeli toksisitesi
Yavaş öldürücü etki
Arılara ve faydalılara güvenli
Yumurtalara etkisiz
Uzun süreli koruma (14–21 gün)
Tek etki mekanizması → direnç riski
8. Uygulama Bilgileri
Ürün
Zararlı
Doz
Uygulama Zamanı
Elma
Elma iç kurdu
25–30 mL/100 L su
Larva çıkışı başlangıcında
Domates
Tuta absoluta
20–25 mL/100 L su
İlk larva gözlemiyle
Pamuk
Helicoverpa, Spodoptera
25–35 mL/100 L su
Zararlı popülasyonu başında
Bağ
Salkım güvesi
20–25 mL/100 L su
Çiçeklenme öncesi
Sebzeler (Lahana, Biber)
Lahana keleği
15–25 mL/100 L su
Larva çıkışı dönemi
9. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye
Açıklama
Rotasyon
Aynı IRAC 18 grubundaki (Tebufenozide, Methoxyfenozide) ürünlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon
28 (Chlorantraniliprole, Cyantraniliprole) veya 5 (Spinosad) gruplarıyla dönüşümlü
Uygulama Sıklığı
2 uygulama / sezon önerilir