Genel Bilgiler
Hydramethylnon , trifluro-methylaminohydrazone grubuna ait bir yavaş etkili mide zehri insektisittir. Özellikle karınca, hamam böceği ve termit kontrolünde yem formülasyonlarıyla kullanılır. Böceklerde mitokondriyal enerji üretimini (ATP sentezini) engelleyerek hücre solunumunu durdurur ve birkaç gün içinde ölümle sonuçlanır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik
Bilgi
Kimyasal Adı
(4-(trifluoromethyl)phenylhydrazono)-2,4-dihydro-2,3-dimethyl-1H-pyrazol-3-one
CAS Numarası
67485-29-4
Moleküler Formül
C₂₅H₂₄F₆N₄O₄
Molekül Ağırlığı
494.47 g/mol
Kimyasal Sınıfı
Trifluoromethylhydrazone
Fiziksel Görünüm
Açık kahverengi katı veya toz
Erime Noktası
187–190 °C
Buhar Basıncı (25 °C)
2 × 10⁻⁹ Pa
Suda Çözünürlük
0.06 mg/L (25 °C)
Log Kow
4.5
Stabilite
Fotostabil; asidik ve nötr pH’da kararlı; alkali koşullarda yavaşça hidrolize olur
2. Etki Mekanizması
Özellik
Bilgi
Etki Şekli
Mide zehri (enerji üretim inhibitörü)
Etki Mekanizması
Böceklerde mitokondriyal kompleks III (ubikinol oksidaz) enzimini inhibe eder → ATP üretimi durur → hücresel enerji kaybı ve ölüm
IRAC Kodu
20A – Mitokondriyel elektron taşıma inhibitörleri (kompleks III)
Etkili Olduğu Dönem
Ergin ve larva evresi
Etki Özelliği
Yavaş etki (2–4 gün); yem formunda en iyi sonuç verir
3. Etkili Olduğu Zararlılar
Zararlı Grubu
Örnek Türler
Karıncalar (Formicidae)
Solenopsis invicta (ateş karıncası), Lasius niger
Hamam Böcekleri (Blattidae)
Blattella germanica , Periplaneta americana , Supella longipalpa
Termitler
Reticulitermes flavipes
Diğer
Bazı karınca benzeri Hymenoptera türleri
4. Ruhsat Durumu
Bölge / Ülke
Durum
Türkiye
Sınırlı ruhsatlı; bazı karınca yem formülasyonlarında yer alır
AB (EU)
Biyosidal ürün olarak sınırlı onaylı (evsel kullanımda)
ABD (EPA)
Onaylı – karınca ve hamam böceği yemlerinde (örnek: Combat®, Amdro®, Maxforce® )
FAO Kod No
HDM
5. PHI, MRL, IRAC Bilgileri
Parametre
Bilgi
PHI (Hasat Öncesi Süre)
Tarla kullanımı yok (yem formu)
MRL
Yok
IRAC Kodu
20A
FRAC Kodu
Yok
6. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik
Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan)
1100 mg/kg (orta toksik)
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat)
> 2 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat)
0.2 mg/L
Arılar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite (LD₅₀ > 50 µg/arı)
Kuşlar Üzerindeki Etki
Düşük toksisite
Biyobirikim Potansiyeli
Orta (yağ dokusunda birikebilir)
İnsan Sağlığı Etkileri
Kronik maruziyetlerde karaciğer büyümesi gözlenmiştir
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım)
0.006 mg/kg/gün
7. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj
Dezavantaj
Yavaş etki → koloni içi yayılım sağlar
Hızlı öldürme etkisi yok
Karıncalarda koloninin tamamını yok eder
Sadece yem formülasyonlarında etkilidir
Düşük memeli toksisitesi
Fotostabil ama alkali ortamda bozulur
Direnç gelişimi düşük
Tarımsal bitki uygulamasına uygun değil
8. Uygulama Bilgileri
Kullanım Alanı
Hedef Zararlı
Formülasyon
Uygulama Şekli
Ev / Bahçe / Endüstriyel alan
Karınca kolonileri
Yem (0.73–1% aktif madde)
Koloni çevresine yem istasyonları
Gıda depoları
Hamam böceği
Jel veya granül
Zemine / çatlaklara noktasal uygulama
Açık alan
Ateş karıncası
Granül (Amdro®)
1.5–2 kg/ha yem serpilir
9. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye
Açıklama
Rotasyon
Fipronil (IRAC 2B) veya Indoxacarb (IRAC 22A) ile dönüşümlü kullanılabilir
Kombinasyon
Protein bazlı yemlerle karıştırılmamalı (etkisini azaltır)
Yenileme
Yem istasyonları 2–3 ayda bir yenilenmeli