Genel Bilgiler Spirotetramat , Bayer tarafından geliştirilen, tetramik asit türevi sistemik bir insektisittir. Özellikle yaprak bitleri, beyazsinekler, kabuklu bitler, psillidler, tripsler ve bazı akar türleri gibi emici zararlılara karşı kullanılır. En önemli özelliği, bitki içinde iki yönlü sistemik hareket (ksilem + floem) göstermesidir — yani hem yukarıya hem de aşağıya taşınabilen ilk ve tek insektisitlerden biridir.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik Bilgi
Kimyasal Adı cis-3-(2,5-dimethyltetrahydro-3-furanyl)-9-oxo-9,10-dihydro-2,5,8-trioxa-1-azaspiro[5.5]undecane-1-carboxylic acid methyl ester
CAS Numarası 203313-25-1
Moleküler Formül C₂₂H₂₈O₅N₂
Molekül Ağırlığı 396.47 g/mol
Kimyasal Sınıfı Tetramik asit türevi (Ketoenol grubu)
Fiziksel Görünüm Beyaz kristalimsi katı
Erime Noktası 188 °C
Buhar Basıncı (25 °C) 1.6 × 10⁻⁸ Pa
Suda Çözünürlük (20 °C) 29 mg/L
Log Kow 2.5
Stabilite Fotostabil, pH 5–9 aralığında kararlı
2. Etki Mekanizması
Özellik Bilgi
Etki Şekli Sistemik (iki yönlü), temas ve mide yoluyla etkili insektisit
Etki Mekanizması Böceklerin yağ asidi biyosentezinde görevli asetil-CoA karboksilaz enzimini (ACC) inhibe eder → lipid sentezi durur → büyüme ve gelişme engellenir
IRAC Kodu 23 – Lipid biyosentezi inhibitörleri (asetil-CoA karboksilaz inhibitörü)
Etki Özelliği Yavaş ama uzun süreli etki; larva, nimf ve genç ergin evrelerde etkili
3. Etkili Olduğu Zararlılar
Ürün Zararlı Tür Bilimsel Adı
Elma, armut Yaprak biti, psillid, kabuklu bit Aphis pomi , Cacopsylla pyri , Quadraspidiotus perniciosus
Narenciye Kabuklu bit, beyazsinek Aonidiella aurantii , Aleurocanthus woglumi
Pamuk Beyazsinek, yaprak biti Bemisia tabaci , Aphis gossypii
Bağ Kabuklu bit, yaprak pireleri Parthenolecanium corni , Empoasca vitis
Sebzeler Yaprak biti, trips Myzus persicae , Frankliniella occidentalis
4. Ruhsat Durumu
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı (örnek: Movento 100 SC – Bayer)
AB (EU) Onaylı
ABD (EPA) Onaylı
Japonya Onaylı
FAO Kod No SPI
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
Akut İnhalasyon LC₅₀ (rat, 4 saat) > 5 mg/L
Balıklar (LC₅₀ 96 saat) > 100 mg/L
Arılar Üzerindeki Etki Zararsız (LD₅₀ > 100 µg/arı)
Kuşlar Üzerindeki Etki Düşük toksisite
Toprak Mikroorganizmaları Etkisiz
İnsan Sağlığı Etkileri Mutajenik, kanserojen veya nörotoksik değil
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım) 0.05 mg/kg/gün
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj Dezavantaj
Çift yönlü sistemik hareket Yavaş etki (3–5 gün içinde)
Geniş spektrum Çiğneyici zararlılara etkisiz
Faydalılara ve arılara güvenli Düşük sıcaklıkta sistemik hareket azalabilir
Uzun etki süresi (3–4 hafta) Yağlı yaprak yüzeylerde penetrasyon azalabilir
IPM uyumlu Tek etki mekanizmasına bağlı direnç riski
7. Uygulama Bilgileri
Ürün Zararlı Doz Uygulama Zamanı
Elma, armut Yaprak biti, psillid 100 mL/da İlk koloni döneminde
Narenciye Kabuklu bit 100 mL/da Larva evresinde
Pamuk Beyazsinek 75–100 mL/da Erken larva döneminde
Bağ Kabuklu bit 75 mL/da İlk nimf çıkışında
Sebzeler Yaprak biti, trips 75 mL/da Popülasyon eşiği aşıldığında
8. Direnç Yönetimi (IRAC Tavsiyesi)
Tavsiye Açıklama
Rotasyon Aynı IRAC 23 grubundaki ürünlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon Flupyradifurone, Pymetrozine veya Spinosad ile dönüşümlü kullanılabilir
Uygulama Aralığı 14–21 gün
Maksimum Uygulama Sayısı 2–3 uygulama / sezon
