Genel Bilgiler Famoxadone , QoI (Quinone dışı inhibitör) grubuna ait, koruyucu etkili bir strobilurin benzeri fungisittir. Özellikle mildiyö (downy mildew) , alternarya (early blight) ve yaprak yanıklıkları gibi mantari hastalıklara karşı yüksek temas etkinliği gösterir. Sıklıkla Cymoxanil gibi sistemik fungisitlerle karışım halinde kullanılır.
1. Kimyasal Özellikler
Özellik Bilgi
Kimyasal Adı 3-anilino-5-methyl-5-(4-phenoxyphenyl)-1,3-oxazolidine-2,4-dione
CAS Numarası 131807-57-3
Moleküler Formül C₂₂H₁₈N₂O₄
Molekül Ağırlığı 374.39 g/mol
Kimyasal Sınıfı Strobilurin-benzeri (QoI – Quinone dışı inhibitör)
Fiziksel Görünüm Açık kahverengi-krem toz
Erime Noktası 132–134 °C
Buhar Basıncı (25 °C) 2 × 10⁻⁶ Pa
Suda Çözünürlük (20 °C) 0.08 mg/L
Log Kow 4.2 (lipofilik)
Stabilite UV’ye dayanıklı, pH 5–9 arasında kararlı
2. Etki Mekanizması
Özellik Bilgi
Etki Şekli Yarı sistemik (translaminar) ve kontakt etkili fungisit
Etki Mekanizması Mitokondride sitokrom bc₁ kompleksinin Qo bölgesini inhibe eder → elektron taşınma zinciri durur → ATP sentezi engellenir → hücre ölümü
FRAC Kodu 11 – Quinone dışı inhibitör (QoI)
Etki Özelliği Koruyucu ve erken dönemde tedavi edici (preventif + kuratif)
3. Etkili Olduğu Hastalıklar
Bitki Hedef Hastalık Etmen
Patates, domates Mildiyö, alternarya Phytophthora infestans , Alternaria solani
Üzüm (bağ) Mildiyö, yaprak lekesi Plasmopara viticola , Mycosphaerella spp.
Hıyar, kabak, kavun Yaprak yanıklığı Pseudoperonospora cubensis
Soğan, sarımsak Mildiyö Peronospora destructor
Turunçgiller Yaprak lekeleri Alternaria alternata
Elma, armut Külleme, kara leke Venturia inaequalis
4. Ruhsat Durumu
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı (örnek: Equation Pro 225 WG – DuPont)
AB (EU) Onaylı
ABD (EPA) Onaylı
FAO Kod No FMX
5. Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Veriler
Özellik Bilgi
Akut Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg
Akut Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
Balıklar (LC₅₀ 96 saat) 0.09 mg/L (yüksek toksisite)
Arılar Üzerindeki Etki Düşük toksisite (LD₅₀ > 100 µg/arı)
Kuşlar Üzerindeki Etki Düşük toksisite
Toprak Mikroorganizmaları Etkisiz
İnsan Sağlığı Etkileri Mutajenik veya karsinojen değil
ADI (Kabul Edilebilir Günlük Alım) 0.03 mg/kg/gün
6. Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantaj Dezavantaj
Geniş spektrumlu fungal kontrol FRAC 11 grubunda direnç gelişimi riski
Yaprak yüzeyinde uzun süre kalıcılık Yüksek yağda çözünürlük → kalıntı riski
Translaminar etki (yaprağın alt yüzeyine geçer) Çok sıcak koşullarda etkinlik düşebilir
IPM uyumlu Tek başına kullanımı önerilmez
Cymoxanil ile sinerjik etki (örnek: Equation Pro) Su ürünlerine orta toksisite
7. Uygulama Bilgileri
Bitki Hastalık Doz Uygulama Zamanı
Domates, patates Mildiyö, alternarya 200 g/da (WG) İlk hastalık belirtilerinde
Bağ Mildiyö 200 g/da Çiçek öncesi ve sonrası
Hıyar, kabak Yaprak yanıklığı 150 g/da İlk lekelerde
Soğan Mildiyö 150 g/da Bitkiler 20–25 cm iken
Turunçgil Alternarya 150 g/da Meyve gelişim dönemi başında
8. Direnç Yönetimi (FRAC Tavsiyesi)
Tavsiye Açıklama
Rotasyon Aynı FRAC 11 grubundaki (Azoxystrobin, Picoxystrobin) ürünlerle ardışık kullanılmamalı
Kombinasyon Cymoxanil veya Difenoconazole ile birlikte kullanılmalı
Uygulama Aralığı 10–14 gün
Maksimum Uygulama Sayısı 2–3 uygulama / sezon
