Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Hexythiazox — akar gelişim dönemlerini hedef alan, özellikle yumurta ve nimf evrelerinde etkili bir akarisit (mite growth regulator) etken maddedir.

Genel Bilgi
Özellik Bilgi
Etken Madde Adı Hexythiazox
Kimyasal Sınıfı Thiazolidin türevi akar gelişim inhibitörü
Kullanım Alanı Tarımsal üretimde kırmızı örümcek ve akar mücadelesi
Etki Alanı Yumurta, larva ve nimf evrelerinde etkili; ergin akarlar üzerinde etkisiz
Ticari Formülasyonlar 5% EC, 10% WP, 10% SC, 20% WP vb.
IRAC Kodu 10A (Chitin Synthesis Inhibitor – CHS1)

Kimyasal Özellikler
Özellik Değer
Kimyasal Adı (IUPAC) Trans-5-(4-chlorophenyl)-N-cyclohexyl-4-methyl-2-oxothiazolidine-3-carboxamide
Moleküler Formül C₁₇H₂₁ClN₂O₂S
Moleküler Ağırlık 368.9 g/mol
CAS Numarası 78587-05-0
Fiziksel Görünüm Açık sarı-kahverengi kristalimsi katı
Erime Noktası 108–110 °C
Suda Çözünürlük (25 °C) 0.005 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow) 3.9 (lipofilik)
Buhar Basıncı (25 °C) 1.2 × 10⁻⁶ Pa (çok düşük volatilite)

Etki Mekanizması
Başlık Açıklama
Etki Tipi Akar gelişim inhibitörü (yumurta, larva ve nimflerde etkili)
Etki Mekanizması Kitin sentezini engeller; akarların dış iskelet oluşumu durur ve nimfler ölür.
Etkili Olduğu Zararlılar Tetranychus urticae, Panonychus citri, Eotetranychus spp.
Etkili Olduğu Dönem Yumurta–larva–nimf dönemleri
Etkili Olmadığı Dönem Ergin akarlar (adult)

Kullanım Alanları ve Dozaj
Bitki / Ürün Hedef Zararlı Dozaj Uygulama Zamanı
Bağ (Üzüm) Kırmızı örümcek 50–75 mL/100 L su İlk akar yumurtaları görüldüğünde
Narenciye Sarı örümcek 50–100 mL/100 L su Vegetatif dönemde erken uygulama
Pamuk Tetranychus spp. 100–150 mL/da İlk koloniler görülmeden önce
Sebzeler (domates, biber) İki noktalı örümcek 75 mL/100 L su Akar populasyonu düşükken

Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg (düşük toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan) > 5000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀ > 2 mg/L
Göz / Cilt Etkisi Hafif irritan
Arılar için toksisite Düşük
Balıklar için LC₅₀ (96 h) 0.2 mg/L (orta risk)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀) 70–110 gün (orta kalıcılık)
Biyobirikim Potansiyeli Orta (lipofilik yapı nedeniyle)

Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
- Yumurtalar ve larvalarda çok etkili- Uzun kalıcılık (4–6 hafta)- Faydalı böceklere düşük toksisite - Ergin akarları öldürmez- Direnç gelişimi mümkündür- Düşük çözünürlük nedeniyle iyi karışım gerekir

Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı akarisit (ör. Nissorun®, Milbeknock®, Hexythiazox SC vb.)
AB (EFSA) Onaylı aktif madde (Reg. (EC) 1107/2009)
ABD (EPA) Kayıtlı akarisit olarak onaylı
Japonya Geniş kullanım alanına sahip

İlaç Önerileri