Genel Bilgiler
Etoxazole — modern, seçici bir akarisit (mite growth regulator) olup, yalnızca akarların gelişim dönemlerinde (yumurta, larva, nimf) etkilidir. Özellikle örümcek akarları (Tetranychus spp.) ve narenciye kırmızı örümcekleri gibi zararlılara karşı etkilidir.
Genel Bilgi
Özellik
Bilgi
Etken Madde Adı
Etoxazole
Kimyasal Sınıfı
Aryl isoxazoline türevi akarisit
Etki Grubu (IRAC)
10B – Kitin sentezi inhibitörü (CHS1)
Kullanım Alanı
Bitkilerde akarların erken gelişim evrelerinin kontrolü
Etkili Olduğu Dönem
Yumurtalar, larvalar, nimfler
Etkili Olmadığı Dönem
Ergin akarlar (adult)
Kullanım Şekli
Yaprak yüzeyine püskürtme (foliar)
Kimyasal Özellikler
Özellik
Değer
IUPAC Adı
2-(2,6-difluorophenyl)-4-[4-(1,1-dimethylethyl)-2-ethoxyphenyl]-4,5-dihydro-1,3-oxazole
Moleküler Formül
C₂₁H₂₃F₂NO₂
Moleküler Ağırlık
359.41 g/mol
CAS Numarası
153233-91-1
Fiziksel Durum
Beyaz kristalimsi katı
Erime Noktası
101–103 °C
Suda Çözünürlük (20 °C)
0.35 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow)
5.6 (yüksek lipofiliklik)
Buhar Basıncı (25 °C)
2 × 10⁻⁶ Pa (çok düşük volatilite)
Etki Mekanizması
Başlık
Açıklama
Etki Tipi
Akar gelişim düzenleyicisi (IGR)
Etkime Mekanizması
Kitin sentezini inhibe ederek kutikula oluşumunu engeller; yumurta ve genç dönemler ölür.
Etkili Olduğu Zararlılar
Tetranychus urticae, Panonychus citri, Eotetranychus spp.
Etki Süresi
40–60 gün arası uzun kalıcılık sağlar
Direnç Riski
Orta – IRAC 10B grubu olduğu için rotasyon önerilir
Kullanım Alanları ve Uygulama Dozajı
Bitki / Ürün
Hedef Zararlı
Dozaj
Uygulama Zamanı
Bağ (Üzüm)
Kırmızı örümcek
50–75 mL/100 L su
İlk akar yumurtaları görüldüğünde
Turunçgil
Narenciye kırmızı örümceği
75–100 mL/100 L su
İlk populasyon başlangıcında
Sebzeler (Domates, Biber, Hıyar)
İki noktalı örümcek
40–60 mL/100 L su
Vegetatif dönemde düşük populasyonda
Pamuk
Akar türleri
50–100 mL/da
İlk kolonilerde
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
> 5000 mg/kg (çok düşük toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀
> 1.5 mg/L
Arılara toksisite
Düşük
Balıklara LC₅₀ (96h)
0.007 mg/L (yüksek riskli – su ortamına dikkat)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀)
60–80 gün
Fotoliz ve Hidroliz
Güneş ışığında yavaş parçalanır
Biyobirikim Potansiyeli
Yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
- Yumurtalarda yüksek etki- Uzun kalıcılık- Düşük memeli toksisitesi- Arılara güvenli
- Ergin akarları öldürmez- Su organizmaları için toksik- Rotasyon yapılmazsa direnç gelişebilir
Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge
Durum
Türkiye
Ruhsatlı (ör. Borneo®, Etoxal®, Paradyne® gibi ticari isimlerle)
AB (EFSA)
Onaylı aktif madde (Regulation (EC) No 540/2011)
ABD (EPA)
Onaylı, kayıtlı aktif madde
Japonya
Geniş kapsamlı kullanımda