Genel Bilgiler
Pyridaben , güçlü ve geniş etkili bir akarisit ve insektisit etken maddedir.
Özellikle örümcek akarları (Tetranychus spp.) , beyazsinekler (Bemisia spp., Trialeurodes spp.) ve bazı emici zararlılar (yaprak bitleri) üzerinde etkilidir.
Etki şekli bakımından mitokondriyal enerji üretimini engeller ve zararlının kısa sürede ölümüne neden olur.
Genel Bilgi
Özellik
Bilgi
Etken Madde Adı
Pyridaben
Kimyasal Sınıfı
Piridazin türevi akarisit / insektisit
Etki Grubu (IRAC)
21A – Mitokondriyal elektron taşıma inhibitörü (Complex I inhibitörü)
Kullanım Alanı
Akarlar, beyazsinekler ve bazı yaprak bitleri
Etkili Olduğu Evreler
Yumurtalar, larvalar, nimfler ve erginler
Uygulama Şekli
Yaprak püskürtmesi (foliar)
Kimyasal Özellikler
Özellik
Değer
IUPAC Adı
2-tert-butyl-5-(4-tert-butylbenzylthio)-4-chloropyridazin-3(2H)-one
Moleküler Formül
C₁₉H₂₅ClN₂OS
Moleküler Ağırlık
364.9 g/mol
CAS Numarası
96489-71-3
Fiziksel Görünüm
Açık sarı kristalimsi katı
Erime Noktası
111–113 °C
Suda Çözünürlük (20 °C)
0.2 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow)
6.37 (yüksek lipofiliklik)
Buhar Basıncı (25 °C)
3.3 × 10⁻⁶ Pa (çok düşük volatilite)
Etki Mekanizması
Başlık
Açıklama
Etki Tipi
Nörotoksik akarisit / insektisit
Etki Mekanizması
Mitokondrideki elektron taşıma zincirinin Kompleks I basamağını engeller → enerji üretimi durur → hücre ölümü gerçekleşir.
Etkili Olduğu Zararlılar
Tetranychus urticae , Panonychus citri , Bemisia tabaci , Trialeurodes vaporariorum
Etki Süresi
20–40 gün
Direnç Riski
Orta–yüksek (IRAC 21A grubunda rotasyon önerilir)
Kullanım Alanları ve Dozaj
Bitki / Ürün
Hedef Zararlı
Dozaj
Uygulama Zamanı
Elma / Armut
Kırmızı örümcek
50–75 mL/100 L su
İlk nimf evresi başlangıcında
Bağ (Üzüm)
Kırmızı örümcek
40–60 mL/100 L su
Erken populasyon döneminde
Turunçgil
Sarı örümcek, beyazsinek
75–100 mL/100 L su
Yumurtalar görülmeden önce
Sebzeler (Domates, Biber, Hıyar)
Beyazsinek, örümcek
50–100 mL/100 L su
Düşük populasyonda koruyucu olarak
Pamuk / Çilek
Akarlar, beyazsinek
20–30 mL/da
İlk zararlı gözlemlerinde
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
1300 mg/kg
Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀ (4h)
> 1.8 mg/L
Arılar için toksisite
Orta düzey (temas halinde zararlı olabilir)
Balık LC₅₀ (96h)
0.003 mg/L (yüksek toksik)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀)
20–60 gün
Fotoliz / Hidroliz
Güneş ışığı altında kararlı
Biyobirikim Potansiyeli
Yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
- Geniş etki spektrumu (akar + beyazsinek + bazı yaprak bitleri)- Tüm evrelere etki eder- Uzun kalıcılık (yaklaşık 1 ay)- Düşük memeli toksisitesi
- Suda yaşayan canlılara yüksek toksik- Direnç gelişimi mümkündür- Arılarla temastan kaçınılmalıdır
Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge
Durum
Türkiye
Ruhsatlı (ör. Sanmite®, Pyridaben 20 WP, Akarben®, Piridaben 25 SC vb.)
AB (EFSA)
Onaylı aktif madde (Regulation (EC) No 540/2011)
ABD (EPA)
Ruhsatlı akarisit / insektisit
Japonya
İlk geliştiren ülke (Nissan Chemical), yaygın kullanımda