Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Parafin yağı (diğer adıyla mineral yağ veya hortikültürel yağ), bitkisel üretimde akarisit, insektisit ve fungisit yardımcı madde olarak yaygın kullanılan, petrol kökenli, yüksek saflıkta rafine edilmiş bir hidrokarbon karışımıdır.
Özellikle kabuklu bitler (Coccoidea), yaprak bitleri (Aphididae), örümcek akarları (Tetranychidae) ve beyazsinekler (Aleyrodidae) gibi zararlılara karşı etkilidir.

Genel Bilgi
Özellik Bilgi
Etken Madde Adı Parafin yağı
Diğer Adları Mineral yağ, beyaz yağ, yazlık yağ, kışlık yağ
Kimyasal Sınıfı Alifatik hidrokarbonlar (C₁₆–C₃₀ arası)
Kullanım Alanı İnsektisit – akarisit (fiziksel etki)
Etki Tipi Temas etkili (boğucu etki)
Formülasyon Tipleri EC (emülsiyon konsantre), EW (emülsiyon), ULV, RTU
Etki Süresi 7–14 gün
Uygulama Şekli Yaprak ve dal yüzeyine püskürtme (foliar)

Kimyasal Özellikler
Özellik Değer
Kimyasal Yapı Karışık uzun zincirli alkanlar (C₁₆–C₃₀)
Kaynama Noktası 320–420 °C
Yoğunluk (20 °C) 0.83–0.86 g/cm³
Viskozite 20–100 cSt (ürün tipine göre değişir)
Parlama Noktası 170–220 °C
pH Nötr (6.5–7.5)
Çözünürlük Suda çözünmez, organik çözücülerde çözünür
Yüzey Gerilimi Düşük (bitki yüzeyinde ince film oluşturur)

Etki Mekanizması
Başlık Açıklama
Etki Tipi Fiziksel – boğucu etki
Etki Mekanizması Parafin yağı, zararlının vücudunu kaplayarak trake solunum sistemini tıkar, oksijen alımını engeller, boğulma yoluyla öldürür. Ayrıca yumurtaların yüzeyinde film oluşturur, embriyonun gelişimini durdurur.
Etkili Olduğu Zararlılar Kabuklubitler, kırmızı örümcek, beyazsinek, yaprak biti, thrips, gal sinekleri
Etkili Olduğu Evreler Yumurtalar, larvalar, nimfler, erginler (özellikle hareketsiz evreler)

Kullanım Alanları ve Dozaj
Bitki / Ürün Hedef Zararlı Dozaj Uygulama Dönemi
Narenciye Kırmızı kabuklu bit, sarı akar %1.5–2 Kış ve ilkbahar dönemi (dinlenme dönemi)
Elma / Armut Kırmızı örümcek, kabuklubit %1–1.5 Tomurcuk kabarma öncesi
Zeytin Zeytin kabuklubiti, pamuklu bit %1.5 İlkbahar başında
Sebzeler Beyazsinek, yaprak biti 500–1000 mL/100 L su Aktif dönemlerde, sabah veya akşam
Süs Bitkileri / Sera Bitkileri Thrips, akarlar %0.5–1 Gölge koşullarda, düşük sıcaklıkta uygulama

Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg (çok düşük toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
Balık LC₅₀ (96h) > 100 mg/L (düşük su toksisitesi)
Arılar için toksisite Düşük (doğrudan temas yoksa zararsız)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀) 1–3 hafta
Biyobirikim Potansiyeli Düşük
Bitki Fitotoksisitesi Düşük sıcaklıkta uygulanırsa risk yoktur; sıcak havada yanıklık yapabilir

Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
- Kimyasal direnç riski yok- Kalıntı problemi yaratmaz- Arılara zararsız- Organik tarımda onaylı (sertifikalı ürünler) - Yüksek sıcaklıkta (≥30 °C) fitotoksisite riski- Yağla kaplanan yüzeylerde fotosentez geçici olarak azalabilir- Fungisitlerle veya kükürtle karıştırılamaz

Ruhsat ve Kullanım Durumu
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı (ör. Parafin Yağı EC, Hort-oil®, Sunspray®, Ultrafine®)
AB (EFSA) Onaylı aktif madde (Annex I, Regulation (EC) No 540/2011)
ABD (EPA) “Low-risk pesticide” olarak sınıflandırılmıştır
Organik Tarımda Kullanım Evet – (EU 2018/848 ve NOP organik standartlarına uygundur)

İlaç Önerileri