Genel Bilgiler Amitraz , formamidin kimyasal grubuna ait, güçlü etkili bir akarisit ve insektisit etken maddedir.örümcek akarları (Tetranychidae) , keneler (Ixodidae) , bitler ve bazı emici böcekler (örneğin yaprak bitleri) üzerinde etkilidir.
Genel Bilgi
Özellik Bilgi
Etken Madde Adı Amitraz
Kimyasal Sınıfı Formamidin türevi akarisit / insektisit
Etki Grubu (IRAC) 19 – Octopamin reseptör agonistleri (nöromodülatör etki)
Kullanım Alanı Akarlar, bitler, keneler
Etkili Olduğu Evreler Nimf ve ergin evreler
Uygulama Şekli Temas ve solunum yoluyla etki eder
Veteriner Kullanımı Kene, bit, uyuz etkenleri, arı varroası (Varroa destructor )
Kimyasal Özellikler
Özellik Değer
IUPAC Adı N′-[(2,4-dimethylphenyl)imino]-N-methyl-N′-[(2,4-xylyl)imino]methanimidamide
Moleküler Formül C₁₉H₂₃N₃
Moleküler Ağırlık 293.41 g/mol
CAS Numarası 33089-61-1
Fiziksel Görünüm Beyazımsı kristalimsi katı
Erime Noktası 86–88 °C
Suda Çözünürlük (20 °C) 0.02 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow) 5.5 (lipofilik)
Buhar Basıncı (25 °C) 1.4 × 10⁻⁵ Pa
pH Stabilitesi Alkali pH’ta hızlı bozunur, asidik ortamda kararlıdır
Etki Mekanizması
Başlık Açıklama
Etki Tipi Nöromodülatör – sinir sistemi baskılayıcı
Etki Mekanizması Böcek ve akarların sinir sisteminde bulunan oktamin reseptörlerini uyarır → sinirsel iletim bozulur → felç ve ölüm meydana gelir.
Etki Yolu Temas ve buhar etkili
Etkili Olduğu Zararlılar Tetranychus urticae , Panonychus citri , Varroa destructor , Rhipicephalus spp. , Boophilus spp. , Pediculus spp.
Etki Süresi 7–14 gün (ortam koşullarına bağlı)
Direnç Riski Orta – yüksek (özellikle tekrarlayan kullanımda)
Kullanım Alanları ve Dozaj
Bitki / Ürün Hedef Zararlı Dozaj Uygulama Zamanı
Narenciye Sarı örümcek, kırmızı örümcek 75–100 mL/100 L su İlk nimf evresi başında
Pamuk / Sebze Akarlar 50–75 mL/100 L su Popülasyon başlangıcında
Bağ (Üzüm) Kırmızı örümcek 60–80 mL/100 L su Yaprakta ilk koloniler görülmeden
Elma / Armut Kırmızı örümcek 50–75 mL/100 L su Gelişme dönemi başında
Veterinerlik (Sığır, Koyun) Kene, bit, uyuz %0.025–0.05 çözeltisiyle banyo veya püskürtme Zararlı görüldüğünde
Arıcılık Varroa akarı Şerit formu (125–250 mg amitraz/kovan) Bal hasadı sonrası dönemde
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan) 523 mg/kg (orta toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀ (4h) > 2.9 mg/L
Arılar için toksisite Orta (özellikle taze uygulamada zararlı olabilir)
Balık LC₅₀ (96h) 0.29 mg/L (sucul organizmalar için toksik)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀) 5–15 gün
Fotoliz / Hidroliz Alkali pH’ta hızla bozulur
Biyobirikim Potansiyeli Yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
- Geniş spektrumlu (akar + bit + kene)- Hızlı etki ve uzun kalıcılık- Veterinerlikte çok yönlü kullanım- Buhar etkisi sayesinde temas zor zararlılara etki eder - Direnç gelişimi hızlı olabilir- Arılara ve suda yaşayan canlılara toksiktir- Alkali pH’ta hızla parçalanır- İnsanlarda yüksek dozda toksisite riski vardır
Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı (ör. Mitac®, Taktic®, VarroMed®, Amitraze® )
AB (EFSA) Onaylı aktif madde (Reg. (EC) No 540/2011)
ABD (EPA) Ruhsatlı, ancak kullanımı bazı alanlarda kısıtlı
Veterinerlikte Onaylı (FAO/WHO Codex kayıtlı, EU Pharmacopeia listesinde)
