Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Fenazaquin, modern bir akarisit ve insektisit etken maddesidir. Özellikle örümcek akarları (Tetranychidae), beyazsinekler (Aleyrodidae) ve tripsler (Thripidae) gibi zararlılara karşı etkili olup, hem temas hem mide yoluyla etki eder.
Mitokondriyal enerji üretimini engelleyen (Kompleks I inhibitörü) bir bileşiktir ve hızlı öldürücü etkisiyle bilinir.

Genel Bilgi
Özellik Bilgi
Etken Madde Adı Fenazaquin
Kimyasal Sınıfı Quinazolin türevi akarisit / insektisit
Etki Grubu (IRAC) 21A – Mitokondriyal elektron taşıma inhibitörleri (Kompleks I)
Kullanım Alanı Akarlar, beyazsinek, trips
Etkili Olduğu Evreler Nimf, larva ve ergin evreler
Etki Tipi Temas ve mide etkili
Uygulama Şekli Yaprak püskürtmesi (foliar)

Kimyasal Özellikler
Özellik Değer
IUPAC Adı 4-(2,4-diphenoxyphenyl)-1-(2-propynoxy)quinazolin
Moleküler Formül C₂₄H₁₈N₂O₃
Moleküler Ağırlık 382.41 g/mol
CAS Numarası 120928-09-8
Fiziksel Görünüm Açık sarı katı madde
Erime Noktası 97–99 °C
Suda Çözünürlük (20 °C) 0.3 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow) 4.8
Buhar Basıncı (25 °C) 1.5 × 10⁻⁵ Pa (çok düşük volatilite)
pH Stabilitesi pH 5–8 aralığında stabil

Etki Mekanizması
Başlık Açıklama
Etki Tipi Mitokondriyal enerji üretimini engeller
Etki Mekanizması Mitokondrideki elektron taşıma zincirinin kompleks I basamağını bloke eder → hücrede enerji (ATP) üretimi durur → sinirsel ve metabolik çöküş sonucu ölüm oluşur.
Ek Etki Yağ tabakası üzerinde güçlü yüzey dağılımı sayesinde zararlının vücut yüzeyine hızla yayılır.
Etkili Olduğu Zararlılar Tetranychus urticae, Bemisia tabaci, Frankliniella occidentalis, Panonychus citri
Etki Süresi 20–30 gün (bitki yüzeyinde uzun kalıcılık)
Direnç Riski Düşük – orta

Kullanım Alanları ve Dozaj
Bitki / Ürün Hedef Zararlı Dozaj Uygulama Zamanı
Elma / Armut Kırmızı örümcek 60–80 mL/100 L su İlk nimf evresinde
Bağ (Üzüm) Pas akarı, kırmızı örümcek 75–100 mL/100 L su İlk koloniler görüldüğünde
Narenciye Sarı örümcek 80–100 mL/100 L su Popülasyon başlangıcında
Sebzeler (Domates, Biber) Beyazsinek, trips 50–75 mL/100 L su Erken zararlı döneminde
Pamuk / Çay Akarlar 100–150 mL/da Popülasyon eşiği aşıldığında

Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan) > 5000 mg/kg (düşük toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan) > 2000 mg/kg
İnhalasyon LC₅₀ (4h) > 2.8 mg/L
Arılar için toksisite Orta (temas halinde zararlı olabilir)
Balık LC₅₀ (96h) 0.01 mg/L (yüksek su toksisitesi)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀) 15–25 gün
Fotoliz / Hidroliz Işığa dayanıklı, su ortamında stabil
Biyobirikim Potansiyeli Orta (lipofilik yapı nedeniyle)

Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
- Hem akar hem böceklere etkili- Hızlı öldürücü etki- Uzun süreli kalıcılık- Dirençli populasyonlarda etkilidir - Sucul canlılar için toksik- Arılara doğrudan temas halinde zararlı- Alkali karışımlarda stabil değildir

Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge Durum
Türkiye Ruhsatlı (ör. Magister®, Fenazaquin 200 SC, Acariquin®)
AB (EFSA) Onaylı aktif madde (Reg. (EC) No 540/2011)
ABD (EPA) Ruhsatlı (tarım ve sera kullanımı)
Japonya / Hindistan Yaygın kullanımda

İlaç Önerileri