Genel Bilgiler
Binapacryl , geçmişte kullanılan, ancak günümüzde yüksek toksisitesi nedeniyle yasaklanmış bir akarisit ve fungisit etken maddesidir.
Kimyasal olarak dinitrofenol (DNP) türevi bir bileşiktir ve hem akarlar hem de mantar patojenleri üzerinde etkiliydi.
Ancak insan, balık ve kuşlar için çok toksik olduğundan çoğu ülkede 1980’lerden itibaren yasaklanmıştır.
Genel Bilgi
Özellik
Bilgi
Etken Madde Adı
Binapacryl
Diğer İsimleri
DNOCH, Morocide, Nitrophenyl methylacrylate
Kimyasal Sınıfı
Dinitrofenol türevi akarisit / fungisit
Etki Grubu (IRAC/FRAC)
12 – Mitokondriyal oksidatif fosforilasyon ayırıcıları
Kullanım Alanı
Akarlar ve mantar hastalıkları
Etkili Olduğu Evreler
Larva, nimf, ergin akarlar ve mantar sporları
Etki Tipi
Temas etkili, mide etkili
Uygulama Şekli
Yaprak püskürtmesi (foliar)
Kimyasal Özellikler
Özellik
Değer
IUPAC Adı
2-sec-butyl-4,6-dinitrophenyl 3-methyl-2-butenoate
Moleküler Formül
C₁₅H₁₆N₂O₆
Moleküler Ağırlık
320.3 g/mol
CAS Numarası
485-31-4
Fiziksel Görünüm
Sarı – turuncu kristalimsi katı
Erime Noktası
60–62 °C
Suda Çözünürlük (20 °C)
0.1 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow)
4.5
Buhar Basıncı (25 °C)
1.3 × 10⁻⁶ Pa
pH Stabilitesi
Nötr pH’ta stabil, alkali ortamda bozulur
Etki Mekanizması
Başlık
Açıklama
Etki Tipi
Mitokondriyal enerji üretimini durdurur
Etki Mekanizması
Binapacryl, mitokondrideki oksidatif fosforilasyonu ayırır (uncoupler) . Bu, hücrelerin enerji (ATP) üretimini engeller → enerji kaybı → ölüm.
Etkili Olduğu Zararlılar
Tetranychus urticae , Panonychus ulmi , Oidium spp. , Podosphaera leucotricha
Etki Süresi
10–15 gün
Direnç Riski
Düşük
Kullanım Alanları (Tarihi Veriler)
Bitki / Ürün
Hedef Zararlı / Hastalık
Dozaj
Not
Elma / Armut
Kırmızı örümcek, külleme
100–120 mL/100 L su
Artık yasaklıdır
Bağ (Üzüm)
Pas akarları, külleme
75–100 mL/100 L su
Tarihsel kullanım
Sebzeler (Domates, Biber)
Akarlar, külleme
50–75 mL/100 L su
Kullanım dışı
Narenciye
Sarı örümcek
100 mL/100 L su
Artık ruhsatlı değil
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
35 mg/kg (çok toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan)
50 mg/kg
Arılar için toksisite
Yüksek
Balık LC₅₀ (96h)
0.002 mg/L (aşırı toksik)
Kuşlar için toksisite
Yüksek (LD₅₀ < 10 mg/kg)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀)
10–20 gün
Fotoliz / Hidroliz
Işığa dayanıklı
Biyobirikim Potansiyeli
Çok yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
- Geniş etki spektrumu- Hem akar hem mantar etkili- Hızlı öldürücü etki
- İnsan ve hayvanlar için yüksek toksisite- Balık ve arılara aşırı toksik- Organlarda birikim yapar- Günümüzde yasaklanmıştır
Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge
Durum
Türkiye
Yasaklı (T.C. Tarım Bakanlığı kararıyla)
AB (EFSA)
Yasaklı (1980’lerden itibaren)
ABD (EPA)
Yasaklı
FAO / WHO
Kullanımı tamamen durdurulmuştur
Japonya
Yasaklı (çevre toksisitesi nedeniyle)