Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Binapacryl, geçmişte kullanılan, ancak günümüzde yüksek toksisitesi nedeniyle yasaklanmış bir akarisit ve fungisit etken maddesidir.
Kimyasal olarak dinitrofenol (DNP) türevi bir bileşiktir ve hem akarlar hem de mantar patojenleri üzerinde etkiliydi.
Ancak insan, balık ve kuşlar için çok toksik olduğundan çoğu ülkede 1980’lerden itibaren yasaklanmıştır.

Genel Bilgi
Özellik Bilgi
Etken Madde Adı Binapacryl
Diğer İsimleri DNOCH, Morocide, Nitrophenyl methylacrylate
Kimyasal Sınıfı Dinitrofenol türevi akarisit / fungisit
Etki Grubu (IRAC/FRAC) 12 – Mitokondriyal oksidatif fosforilasyon ayırıcıları
Kullanım Alanı Akarlar ve mantar hastalıkları
Etkili Olduğu Evreler Larva, nimf, ergin akarlar ve mantar sporları
Etki Tipi Temas etkili, mide etkili
Uygulama Şekli Yaprak püskürtmesi (foliar)

Kimyasal Özellikler
Özellik Değer
IUPAC Adı 2-sec-butyl-4,6-dinitrophenyl 3-methyl-2-butenoate
Moleküler Formül C₁₅H₁₆N₂O₆
Moleküler Ağırlık 320.3 g/mol
CAS Numarası 485-31-4
Fiziksel Görünüm Sarı – turuncu kristalimsi katı
Erime Noktası 60–62 °C
Suda Çözünürlük (20 °C) 0.1 mg/L (çok düşük)
Log P (Kow) 4.5
Buhar Basıncı (25 °C) 1.3 × 10⁻⁶ Pa
pH Stabilitesi Nötr pH’ta stabil, alkali ortamda bozulur

Etki Mekanizması
Başlık Açıklama
Etki Tipi Mitokondriyal enerji üretimini durdurur
Etki Mekanizması Binapacryl, mitokondrideki oksidatif fosforilasyonu ayırır (uncoupler). Bu, hücrelerin enerji (ATP) üretimini engeller → enerji kaybı → ölüm.
Etkili Olduğu Zararlılar Tetranychus urticae, Panonychus ulmi, Oidium spp., Podosphaera leucotricha
Etki Süresi 10–15 gün
Direnç Riski Düşük

Kullanım Alanları (Tarihi Veriler)
Bitki / Ürün Hedef Zararlı / Hastalık Dozaj Not
Elma / Armut Kırmızı örümcek, külleme 100–120 mL/100 L su Artık yasaklıdır
Bağ (Üzüm) Pas akarları, külleme 75–100 mL/100 L su Tarihsel kullanım
Sebzeler (Domates, Biber) Akarlar, külleme 50–75 mL/100 L su Kullanım dışı
Narenciye Sarı örümcek 100 mL/100 L su Artık ruhsatlı değil

Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan) 35 mg/kg (çok toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan) 50 mg/kg
Arılar için toksisite Yüksek
Balık LC₅₀ (96h) 0.002 mg/L (aşırı toksik)
Kuşlar için toksisite Yüksek (LD₅₀ < 10 mg/kg)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀) 10–20 gün
Fotoliz / Hidroliz Işığa dayanıklı
Biyobirikim Potansiyeli Çok yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)

Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar Dezavantajlar
- Geniş etki spektrumu- Hem akar hem mantar etkili- Hızlı öldürücü etki - İnsan ve hayvanlar için yüksek toksisite- Balık ve arılara aşırı toksik- Organlarda birikim yapar- Günümüzde yasaklanmıştır

Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge Durum
Türkiye Yasaklı (T.C. Tarım Bakanlığı kararıyla)
AB (EFSA) Yasaklı (1980’lerden itibaren)
ABD (EPA) Yasaklı
FAO / WHO Kullanımı tamamen durdurulmuştur
Japonya Yasaklı (çevre toksisitesi nedeniyle)

İlaç Önerileri