Genel Bilgiler
Fenpyroximate-methyl , yapısal olarak Fenpyroximate ’a çok benzeyen, aynı etki mekanizmasına sahip bir akarisit türevidir.
Bu bileşik, Fenpyroximate’in metil ester formudur ve laboratuvar veya yeni jenerasyon formülasyon araştırmalarında geçici olarak kullanılmıştır.
Ticari olarak bağımsız bir aktif madde olarak çok yaygın değildir , ancak Fenpyroximate’in etkinliğini veya kalıcılığını artırmak için formülasyon katkı veya analog molekül olarak değerlendirilmiştir.
Genel Bilgi
Özellik
Bilgi
Etken Madde Adı
Fenpyroximate-methyl
Kimyasal Sınıfı
Pyrazol mitokondriyal elektron taşıma inhibitörü (METI akarisit)
Etki Grubu (IRAC)
21A – Mitokondriyal elektron taşıma (Kompleks I inhibitörü)
Kullanım Alanı
Örümcek akarları (Tetranychidae)
Etkili Olduğu Evreler
Nimf ve ergin evreler
Etki Tipi
Temas ve mide etkili
Uygulama Şekli
Yaprak püskürtmesi (foliar)
Kimyasal Özellikler
Özellik
Değer
IUPAC Adı
Methyl (E)-α-(1,3-dimethyl-5-phenoxypyrazol-4-yloxy)-α-(p-tolyloxy)acetate
Moleküler Formül
C₂₄H₂₄N₂O₅
Moleküler Ağırlık
420.46 g/mol
CAS Numarası
— (Fenpyroximate’in türevidir, CAS: 134098-61-6)
Fiziksel Görünüm
Beyaz – açık sarı kristalimsi toz
Erime Noktası
82–85 °C
Suda Çözünürlük (20 °C)
0.2 mg/L
Log P (Kow)
4.5
Buhar Basıncı (25 °C)
2 × 10⁻⁶ Pa
Stabilite
Işığa dayanıklı, alkali pH’ta bozulur
Etki Mekanizması
Başlık
Açıklama
Etki Tipi
Mitokondriyal enerji üretimini engeller
Etki Mekanizması
Elektron taşıma zincirinde Kompleks I ’i inhibe eder → ATP üretimi durur → enerji yetersizliği → hücre ölümü.
Etkili Olduğu Zararlılar
Tetranychus urticae , Panonychus ulmi , Bryobia rubrioculus
Etkili Olduğu Evreler
Nimf, ergin
Etki Süresi
30–40 gün
Direnç Riski
Orta (rotasyon önerilir)
Kullanım Alanları ve Dozaj (Fenpyroximate ile Aynı Ölçekte)
Bitki / Ürün
Hedef Zararlı
Dozaj
Uygulama Zamanı
Elma / Armut
Kırmızı örümcek
40–50 mL/100 L su
Nimf yoğunluğu başladığında
Bağ (Üzüm)
Pas akarı
50–60 mL/100 L su
İlk kolonilerde
Sebzeler (Domates, Biber)
İki noktalı örümcek akarları
50–75 mL/100 L su
İlk popülasyon artışında
Narenciye
Sarı örümcek
75–100 mL/100 L su
Gözle görülen yoğunlukta
Süs Bitkileri / Seralar
Akarlar
50 mL/100 L su
Gerektiğinde tekrarlanabilir
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
> 5000 mg/kg (düşük toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
Arılar için toksisite
Düşük
Balık LC₅₀ (96h)
0.005 mg/L (yüksek toksik)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀)
30–60 gün
Fotoliz / Hidroliz
Işığa dayanıklı, alkali pH’ta bozulur
Biyobirikim Potansiyeli
Orta – yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
- Ergin ve nimf evrelerinde çok güçlü- Düşük dozda etkili- Yağmurdan sonra kalıcılık- Arılara düşük toksik
- Yumurtalara etkisiz- Alkali karışımlarla uyumsuz- Su canlılarına toksik- Rotasyon yapılmazsa direnç gelişebilir
Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge
Durum
Türkiye
Fenpyroximate türevi olarak ruhsatlı (Ortus®, Sunred®, Akarem® )
AB (EFSA)
Onaylı aktif maddenin türevi olarak kayıtlı
ABD (EPA)
Fenpyroximate bazlı ruhsatlı ürünler mevcut
Japonya
Orijinal molekül (Nihon Nohyaku) tarafından geliştirilmiştir