Bilgi Bankası

Genel Bilgiler
Tricyclohexyltin hydroxide, eski nesil ama güçlü bir akarisit (örümcek akarlarına karşı etkili pestisit) etken maddesidir.
Kimyasal olarak bir organotin (organik kalay) bileşiği olup, 1970–2000 yılları arasında yaygın şekilde kullanılmıştır.
Günümüzde yüksek toksisitesi nedeniyle birçok ülkede yasaklanmıştır.

Genel Bilgi

Özellik Bilgi

Etken Madde Adı Tricyclohexyltin hydroxide

Diğer Adı / Ticari Adı Cyhexatin

Kimyasal Sınıfı Organotin akarisit

Etki Grubu (IRAC) 12B – Mitokondriyal fosforilasyon ayırıcılar

Kullanım Alanı Örümcek akarları (Tetranychidae)

Etkili Olduğu Evreler Nimf ve ergin akarlar

Etki Tipi Temas ve mide etkili

Uygulama Şekli Yaprak püskürtmesi (foliar)

Kimyasal Özellikler

Özellik Değer

IUPAC Adı Tricyclohexyltin hydroxide

Moleküler Formül C₁₈H₃₄OSn

Moleküler Ağırlık 385.17 g/mol

CAS Numarası 13121-70-5

Fiziksel Görünüm Beyaz – gri toz

Erime Noktası 195–198 °C

Suda Çözünürlük (20 °C) 0.5 mg/L

Log P (Kow) 5.1 (lipofilik)

Buhar Basıncı (25 °C) 2 × 10⁻⁶ Pa

Stabilite pH 5–7 aralığında kararlı, alkali ortamda bozunur

Etki Mekanizması

Başlık Açıklama

Etki Tipi Mitokondriyal enerji üretim inhibitörü

Etki Mekanizması Hücre solunumunda ATP üretimini engeller, mitokondride fosforilasyon sürecini ayırır → enerji eksikliği → hücre ölümü.

Etkili Olduğu Zararlılar Tetranychus urticae, Panonychus ulmi, Bryobia rubrioculus

Etki Süresi 20–30 gün

Direnç Riski Orta – yüksek

Kullanım Alanları ve Dozaj

Bitki / Ürün Hedef Zararlı Dozaj Uygulama Zamanı

Elma / Armut Kırmızı örümcek 100–125 mL/100 L su İlk nimf döneminde

Bağ (Üzüm) Pas akarı, kırmızı örümcek 80–100 mL/100 L su İlk kolonilerde

Narenciye Sarı örümcek 100–125 mL/100 L su Popülasyon başladığında

Pamuk / Sebzeler İki noktalı örümcek 60–80 mL/100 L su Zararlı eşiği aşıldığında

Süs Bitkileri Akarlar 50–75 mL/100 L su Gerektiğinde tekrarlanabilir

Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler

Parametre Değer / Açıklama

Oral LD₅₀ (sıçan) 110 mg/kg (yüksek toksik)

Dermal LD₅₀ (tavşan) 300 mg/kg

İnhalasyon LC₅₀ (4h) 0.5 mg/L

Arılar için toksisite Orta

Balık LC₅₀ (96h) 0.002 mg/L (çok toksik)

Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀) 15–25 gün

Fotoliz / Hidroliz Işığa dayanıklı

Biyobirikim Potansiyeli Yüksek (lipofilik yapı nedeniyle)

Avantajlar ve Dezavantajlar

Avantajlar Dezavantajlar

- Ergin ve nimf akarlarında güçlü etki- Uzun süreli koruma- Yağmurdan sonra da kalıcılık - Çok toksik (özellikle sucul canlılara)- İnsan sağlığı için riskli- Birçok ülkede yasaklanmıştır

Ruhsat ve Yasal Durum

Bölge Durum

Türkiye Ruhsatı kaldırılmıştır (Cyhexatin 50 WP gibi eski ürünler artık yasaklıdır)

AB (EFSA) Yasaklı (organotin toksisitesi nedeniyle)

ABD (EPA) Kullanım dışı

Japonya Kısıtlı kullanımda

FAO Eski referans listelerinde, güncelde yer almaz

İlaç Önerileri