Genel Bilgiler
Copper tribasic sulfate , yaygın olarak basic copper sulfate veya tribasic copper sulfate (TBCS) olarak da bilinir; modern tarımda kullanılan çok etkili bir fungisit ve bakterisit etken maddesidir.
Klasik bakır bileşiklerine (örneğin copper oxychloride, copper hydroxide) göre daha stabil , daha düşük çözünürlükte , ancak daha uzun süreli koruma sağlayan bir formdur.
Organik tarımda da izinli bakır kaynakları arasında yer alır.
Genel Bilgi
Özellik
Bilgi
Etken Madde Adı
Copper tribasic sulfate
Diğer Adları
Basic copper sulfate, tribasic copper sulfate, CuSO₄·3Cu(OH)₂
Kimyasal Sınıfı
İnorganik bakır bileşiği
Etki Grubu (FRAC)
M1 – Çoklu etki alanı, temas etkili
Kullanım Alanı
Fungisit ve bakterisit
Etki Tipi
Temaslı, koruyucu
Uygulama Şekli
Yaprak püskürtmesi (foliar)
Kimyasal Özellikler
Özellik
Değer
Kimyasal Formül
Cu₄(OH)₆SO₄
Moleküler Ağırlık
452.2 g/mol
CAS Numarası
12292-48-5
Fiziksel Görünüm
Açık mavi – yeşilimsi toz
Bakır İçeriği (Cu)
%50 – 58
Suda Çözünürlük (20 °C)
0.2 mg/L (çok düşük)
pH (1% süspansiyon)
7.0 – 8.5
Stabilite
Işığa ve sıcaklığa dayanıklı
Korozyon
Düşük (hydroxide formu nedeniyle)
Etki Mekanizması
Başlık
Açıklama
Etki Tipi
Temaslı, koruyucu
Etki Mekanizması
Bitki yüzeyinde Cu²⁺ iyonları yavaş salınır. Bu iyonlar, fungus ve bakterilerin enzim sistemlerini ve hücre zarlarını bozarak sporlama ve gelişmeyi durdurur.
Etkili Olduğu Patogenler
Phytophthora infestans , Plasmopara viticola , Xanthomonas spp. , Pseudomonas syringae , Colletotrichum spp. , Alternaria spp.
Kullanım Alanları ve Dozaj
Bitki / Ürün
Hedef Hastalık
Dozaj
Uygulama Zamanı
Domates / Patates
Mildiyö, bakteriyel leke
200–300 g/100 L su
Koruyucu olarak, çiçeklenme öncesi
Bağ (Üzüm)
Mildiyö
250 g/100 L su
Yaprak 5–6 cm iken
Zeytin
Halkalı leke
200–250 g/100 L su
Hasat sonrası ve ilkbaharda
Narenciye
Kahverengi leke, yanıklık
250 g/100 L su
İlkbahar ve yaz başında
Elma / Armut
Ateş yanıklığı
300 g/100 L su
Tomurcuk patlamadan önce
Sebzeler / Süs Bitkileri
Bakteriyel lekeler
200 g/100 L su
Koruyucu olarak 10–14 günde bir
Toksikolojik ve Ekotoksikolojik Özellikler
Parametre
Değer / Açıklama
Oral LD₅₀ (sıçan)
> 2000 mg/kg (düşük toksik)
Dermal LD₅₀ (tavşan)
> 2000 mg/kg
Arılar için toksisite
Düşük
Balık LC₅₀ (96h)
0.03 mg/L (yüksek toksik – Cu iyonuna bağlı)
Toprakta Yarılanma Süresi (DT₅₀)
60–200 gün
Fotoliz / Hidroliz
Kararlı
Biyobirikim Potansiyeli
Orta (bakır iyonu birikir)
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Dezavantajlar
- Uzun süreli koruma- Düşük çözünürlük = düşük fitotoksisite- Direnç gelişimi çok düşük- Organik tarıma uygun
- Balıklara toksik- Toprakta Cu birikimi riski- Asidik karışımlarla uyumsuz
Ruhsat ve Yasal Durum
Bölge
Durum
Türkiye
Ruhsatlı (ör. Champ Formula 2®, Coprantol Duo®, Cuprofix TBCS® )
AB (EFSA)
Onaylı (bakır bileşikleri kapsamında)
ABD (EPA)
Ruhsatlı
Organik Tarımda Kullanım
Onaylı (EC 889/2008 kapsamında, Cu limitiyle)