Bilgi Bankası

70–79 Dönemi: Meyve Büyüme ve Gelişme
Kod Aralığı Tanım Gözlenen Durum
70–73 Meyve irileşmesi başlangıcı Meyve kabuğu hızla büyür, dış yeşil kabuk (perikarp) kalınlaşır.
74–76 İç dolum başlangıcı İç tohum (çekirdek) oluşmaya başlar, kabukta renk açılmaları görülür.
77–79 İç dolum tamamlanması İç zar ve endosperm dolmaya başlar, kabuk sertleşir.

Bu dönem, çiçeklenmeden yaklaşık 30–50 gün sonra başlar ve ürünün nihai kalitesini (doluluk oranı, tane iriliği, kabuk sertliği) belirler.

Bitkide Gerçekleşen Fizyolojik Olaylar

  1. Hücre Bölünmesi ve Genişlemesi:

    • İlk 2 hafta boyunca hücre sayısı artar (mitotik aktivite).

    • Sonraki haftalarda hücre genişlemesiyle meyve irileşir.

  2. Kabuk (Perikarp) Gelişimi:

    • Meyvenin dış yeşil kabuğu kalınlaşır; klorofilce zengindir.

    • Kalsiyum, bor ve potasyum bu dönemde kabuk dayanıklılığında belirleyici rol oynar.

  3. İç Dolumu (Çekirdek Gelişimi):

    • Döllenmiş ovüllerde embriyo gelişir, yağ ve protein sentezi başlar.

    • Fotosentetik ürünler (karbonhidratlar) meyveye taşınır.

    • Bitkide sink (meyve) – source (yaprak) dengesi çok önemlidir.

  4. Yağ ve Protein Sentezi:

    • 75–79 döneminde çekirdekte yağ oranı hızla artar.

    • Bu süreçte potasyum, magnezyum ve bor yeterli olmalıdır.

Sulama Yönetimi

Dönem Uygulama Amaç
70–73 İlk ana sulama Hücre genişlemesini desteklemek
74–76 Düzenli damlama / salma İç dolumu teşvik, su stresini önleme
77–79 Azaltılmış sulama Aşırı suyla kabuk çatlamasını önleme

Pratik Notlar:

  • Bu dönem su stresine en hassas evredir.

  • Kısa süreli kuraklık bile iç boşluğu (boş fıstık) oranını yükseltir.

  • Ancak aşırı sulama Phytophthora kök çürüklüğü riskini artırır.

Besleme Stratejisi

Element Görevi Uygulama Şekli
Potasyum (K) Şeker taşınımı, irileşme, iç dolumu Damlamadan 2–3 kg/da KNO₃ veya Potasyum sülfat
Kalsiyum (Ca) Kabuk dayanıklılığı, hücre duvarı sağlamlığı Yaprak uygulaması (%0.5 CaNO₃)
Magnezyum (Mg) Fotosentez, klorofil aktivitesi Yapraktan %0.3 MgSO₄
Bor (B) Hücre duvarı bütünlüğü, iç dolum %0.1 borlu yaprak uygulaması
Amino asit + Yosun özütü Stres azaltıcı, karbon taşıyıcı 15–20 günde bir yapraktan uygulama

Uyarı: Azot fazlalığı bu dönemde kabuk gelişimini arttırıp iç dolumu baskılayabilir.
Dengeli K/N oranı korunmalıdır (yaklaşık 3:1).

Hastalık ve Zararlı Riskleri

Problem Belirti Önlem / Mücadele
Alternaria yaprak yanıklığı Yaprak lekeleri, erken dökülme Mancozeb, Azoxystrobin, Fluopyram + yaprak besleme
Antraknoz (Colletotrichum spp.) Meyve lekeleri, kabuk çürümesi Çiçekten 30–40 gün sonra koruyucu fungisit
Akarlar (Eriophyidae) Meyvede deformasyon, bronzlaşma Abamectin, Spirodiclofen
Fıstık psillidi (Agonoscena spp.) Yaprak kıvrılması, ballık oluşumu Yağ bazlı biyolojik preparatlar (azadirachtin, sabun bazlı)

Dönemin Riskleri
Risk Etki Önlem
Su stresi İç boşluğu artar, tane iriliği azalır Düzenli sulama, toprak nem takibi
Azot fazlalığı Kabuk kalınlaşması, boş meyve Düşük N, yüksek K dengesi
Yüksek sıcaklık (>38 °C) Meyve yüzey yanıkları Yapraktan kaolin veya kalsiyum koruma
Kalsiyum eksikliği Kabuk çatlaması, dokusal zayıflık Ca yaprak gübreleri
Fosfor eksikliği İç dolum zayıf, geç olgunlaşma Fosfit bazlı yaprak uygulamaları

Pratik Yönetim Önerileri

  1. Toprak nemini izleyin:
    – 0–40 cm nem sensörleri ile su stresini önceden tespit edin.
    – Sulama aralığı 7–10 gün arası olmalıdır.

  2. Besleme programını düzenli kaydedin:
    – AgroPlanet Besleme Modülü’nde “Meyve irileşmesi uygulaması” olarak kayıt açın.

  3. İç dolum takibi yapın:
    – 2 haftada bir meyve kesiti alın; iç gelişimi görsel olarak kontrol edin.

  4. Yaprak analizine göre düzeltici uygulama:
    – K:Ca:Mg oranı optimum değilse (ör. K düşükse), damlamadan potasyum nitrat uygulanır.

  5. Aşırı yük altındaki ağaçlara dikkat:
    – Meyve yükü fazla olan ağaçlarda iç dolum geriliği olur; azot takviyesi sınırlı yapılmalıdır.

  6. Yaprak ve meyve sağlığını koruyun:
    – Yüksek sıcaklık günlerinde organik film tabakası (ör. kaolin, alüminyum silikat) meyveyi güneş yanıklığından korur.

İlaç Önerileri