Bilgi Bankası

Boş Fıstık (İç Dolmaması)

Boş fıstık, döllenme sonrası 4–8 hafta içinde (Nisan sonu – Haziran başı) belirginleşir.
Yani meyve kabuğu gelişmeye devam eder, ancak embriyo gelişimi ve çekirdek dolumu gerçekleşmez.

Fenolojik dönem: BBCH 70–75
Evre: Döllenmeden sonra erken embriyo gelişimi ve çekirdek dolumu başlangıcı

Fizyolojik Sebepler

Boş fıstığın ana nedeni, döllenmenin tamamlanamaması veya döllenmiş yumurtanın gelişememesidir.
Aşağıdaki fizyolojik etkenler bu duruma yol açar.

Neden Mekanizma Sonuç
Dişi çiçeğin erken veya geç açması (asenkron çiçeklenme) Erkek çiçek polenleriyle zaman uyuşmazlığı Yumurtalık döllenmeden gelişir → boş meyve
Polen canlılığının düşük olması Yüksek sıcaklık, düşük nem veya rüzgar yetersizliği Polen tüpü gelişmez
Kısa süreli su stresi (çiçeklenme–tutum arası) Stigma kurur, polen tutunamaz Döllenme başarısız olur
Embriyo abortu (genetik veya hormonal dengesizlik) Auxin–cytokinin dengesizliği Döllenme olmuş ama embriyo gelişmemiş

Beslenme ve Mineral Dengesizlikleri

Besin eksiklikleri, özellikle döllenme döneminde tomurcuk, stigma ve embriyo gelişimini olumsuz etkiler.

Element Eksikliğin Etkisi Dönem
Bor (B) Polen tüpü uzaması yavaşlar, yumurtalık gelişimi bozulur Çiçeklenme öncesi–sırası
Çinko (Zn) Hormon sentezi zayıflar, hücre bölünmesi yetersiz Tomurcuk gelişimi
Kalsiyum (Ca) Hücre zar bütünlüğü zayıf, çekirdek oluşumu yetersiz Meyve dolumu
Fosfor (P) Enerji (ATP) eksikliği nedeniyle embriyo gelişemez Döllenme sonrası 3–5 hafta
Azot (N) Fazlası vegetatif gelişimi artırır, generatif gelişimi baskılar Çiçeklenme öncesi fazla verilmemeli

Anahtar:
 Çiçeklenme öncesi dengeli mikroelement (B + Zn) ve
 Meyve bağlama sonrası P + K + Ca takviyesi.

İklim ve Çevresel Faktörler

Faktör Etkisi Sonuç
Soğuk veya yağışlı çiçeklenme dönemi Polen yayılımı azalır, tozlaşma yetersiz olur Döllenme eksikliği
Yüksek sıcaklık (>35°C) ve düşük nem (<30%) Stigma kurur, polen tüpü gelişmez Döllenme başarısız
Rüzgar yönü veya tozlayıcı erkek ağaç eksikliği Polen taşınımı sınırlı Düşük tutum oranı
Kuraklık veya ani sulama kesintisi Stres hormonları (ABA) artar Embriyo gelişimi durur

Mikrobiyal ve Organik Desteklerin Rolü

Mikrobiyal destek, özellikle besin taşınımını ve çiçek doku sağlığını güçlendirerek dolum oranını artırır.

Destek Etki Uygulama
Bacillus subtilis / Pseudomonas fluorescens Fosfat çözünürlüğü ve kök aktivitesi Çiçeklenme öncesi – damlamadan
Trichoderma harzianum Kök-zararlı kontrolü, bitki hormon aktivasyonu İlkbahar başı
Deniz yosunu ekstraktı (alginate) Sitokinin + betain içerir, embriyo gelişimini destekler Çiçeklenme öncesi 7–10 gün
Aminoasitler (prolin, triptofan) Döllenme sonrası embriyo gelişimini uyarır Yaprak uygulaması

Uygulama Stratejisi (Uygulama Takvimi)
Dönem Uygulama İçerik
Tomurcuk Gelişimi (Şubat–Mart) Mikroelement Zn + B + aminoasit
Çiçeklenme (Mart sonu – Nisan) Anti-stres ve besleme Deniz yosunu + prolin + humik
Meyve Bağlama (Nisan–Mayıs) Döllenme desteği P + K + Ca + aminoasit
Meyve Gelişimi (Mayıs–Haziran) Dolum desteği KNO₃ + Ca + organik asitler
Hasat Sonrası (Eylül) Rezerv takviyesi Zn + P + mikoriza + humik

Stratejik Özet
Hedef Strateji
Döllenme başarısını artırmak Zn + B + deniz yosunu + aminoasit
Embriyo gelişimini desteklemek Fosfor + kalsiyum + mikroorganizma
Çevresel stresi azaltmak Anti-stres aminoasit + düzenli sulama
Tozlaşma verimini artırmak Erkek–dişi oranı %10–15 olmalı
Uzun vadeli çözüm Soğuklama takibi, çiçek senkronizasyonu ve mikro element yönetimi


İlaç Önerileri