Kurutma öncesi soyma
Soyma İşleminin Amacı
-
Kabuk yüzeyinde biriken şekerli özsuyu ve mikroorganizmaların uzaklaştırılması,
-
Kurutma süresinin kısaltılması,
-
Küf, maya ve Aspergillus gelişiminin önlenmesi,
-
Daha homojen kuruma ve daha açık renkli kabuk elde edilmesi.
Eğer soyma gecikirse (özellikle >24 saat), kabuk kararması, kötü koku, aflatoksin gelişimi ve yağ oksidasyonu başlar.
Soyma Süreci
| Aşama |
Açıklama |
Süre |
| 1 Hasat Sonrası Bekleme |
Meyveler maksimum 6 saat içinde soyma tesisine alınmalı |
0–6 saat |
| 2 Islatma / Yumuşatma (opsiyonel) |
Kuru hasat yapılmışsa ıslatılarak perikarp gevşetilir |
5–10 dk |
| 3 Mekanik Soyma (Perikarp Ayırma) |
Makaralı veya tamburlu soyma makineleriyle kabuk ayrılır |
2–5 dk |
| 4 Yıkama / Durulama |
Meyve yüzeyi temizlenir, mikroorganizma yükü azalır |
1–2 dk |
| 5 Süzme ve Ön Kurutma |
Hava veya gölge altında fazla su uzaklaştırılır |
30–60 dk |
| 6 Kurutmaya Sevk |
40–45°C’de, 24 saat içinde kurutmaya geçilmelidir |
— |
Soyma Kalitesini Etkileyen Faktörler
| Faktör |
Etki |
Çözüm |
| Hasat Zamanı |
Geç hasatta kabuk sertleşir → soyma zorlaşır |
Hasat optimum nemde yapılmalı |
| Meyve Nem Oranı |
Düşük nem → kabuk kırılır, çekirdek zarar görür |
%35–40 nem idealdir |
| Mekanik Ayar |
Aşırı basınç veya hızlı devir → çekirdek zedelenir |
300–400 rpm önerilir |
| Hijyen Durumu |
Kirli ekipman → küf bulaşması |
Günlük temizlik şart |
| Sıcak Bekleme |
35°C üzeri ortamda bekleme → perikarp fermente olur |
Serin ve gölgede muhafaza edilmeli |
Mikrobiyal Riskler ve Önlemler
| Mikroorganizma |
Kaynak |
Önleme |
| Aspergillus flavus |
Sıcak, nemli bekleme ortamı |
Soyma 24 saati geçmemeli |
| Rhizopus, Alternaria |
Kirli yüzey ve su |
Yıkama suyu dezenfekte edilmeli |
| Penicillium spp. |
Mekanik soyma ekipmanları |
Günlük dezenfeksiyon yapılmalı |
Yıkama suyuna %0.5 sitrik asit veya 50 ppm klor ilavesi mikrobiyal yükü %90 azaltır.
Fizyolojik ve Kalite Üzerindeki Etkiler
| Etki |
Açıklama |
| Renk Kalitesi |
Soyulan meyvede kabuk renginde açıklık ve parlaklık artar |
| Kuruma Hızı |
%30 daha hızlı kurur |
| Aroma Kalitesi |
Fermantasyon riski azaldığı için acı tat oluşmaz |
| Aflatoksin Riski |
%70 oranında azalır |
| Depo Dayanımı |
Daha uzun süre bozulmadan saklanabilir |
Ekipman ve Teknoloji
| Ekipman Türü |
Özellik |
Avantaj |
| Tamburlu Soyucu |
Dönel silindir + su püskürtme |
Homojen soyma, düşük zedelenme |
| Silindirli Soyucu |
İki tambur arası sürtünme |
Kuru sistem, enerji verimli |
| Kombine Sistem (Mekanik + Su) |
Yüksek verim, yıkama entegre |
İhracat kalitesinde sonuç |
| Otomatik Hat (AgroPlanet Entegrasyonu) |
Nem sensörü, sıcaklık takibi, AI denetimi |
Gerçek zamanlı kalite kontrol |
|
|
